Savinien Cyrano de Bergerac
Hercule Savinien Cyrano de Bergerac (París, lo 6 de març de 1619 - Sannois lo 28 de julhet de 1655) que ho un escrivan francés deu sègle XVII. Lo son nom Bergerac, version francesa deu nom de la vila peiregordina de Brageirac, qu'èra lo nom de la proprietat que revendicava dens la vath de Chevreuse (Isla de França) e qu'èra hèra luenh e indirèctament ligat dab la soa etimologia occitana.
A maugrat d'aquera non-occitanitat, aqueth nom semblaoccitan associat dab la soa carrièra militara e la soa reputacion de duelista qu'inspirèn, au sègle XIX, l'escrivan francés Edmond Rostan entà hargar lo son internacionaument famós personatge fictiu, parangon deu gascon. Que participa atau a ahortir lo mite romantic e burlesc deu gascon (amassa dab lo Baron de Faeneste d'Agrippa d'Aubigné, lo Matamoro de l’Illusion Comica de Pierre Corneille e lo Capitani Fracasse (“Baron de Cigognac” dens lo roman) de Teofil Gautièr
Vita
modificarSavinien Cyrano de Bergerac que vadó donc a París, hilh d'un avocat deu parlament, Abel de Cyrano, e d’Espérance Bellange. Que pravè a Saint-Forget (Isla de França) e que's hasó militar. Alebat au sèti d'Arras en 1641, que's retirè de la vida militara e qu'estudiè la filosofia dab Pèire Gassendi.
Que ho un liure pensaire e un libertin de la purmèra ondada (lo libertinatge erudit).
Dens la soa òbra divèrsa (dramatica, romanesca, epistografica, lirica) que cau destacar la soa tragèdia La Mort d’Agrippine, la soa comèdia Le pédant joué (en occitan lo pedant enganat), lo roman comic L’autre monde ou les états et empires de la lune (en occitan L'aute monde o los estats e empèris de la lua) e las soas sèt mazarinadas.