Projècte:Traduccion/*/Ajuda/Practicas bonas

Introduccion

Demandar una traduccion

Traduire un article

Tornar legir un article

Carta del Traductor

Fièira de las questions

Practicas bonas

Objectius de las Practicas bonas

• Simplificar l'òbra dels traductors e relectors per qualques règlas simplas (abans l'òbra vertadièra) o en lor prepausant de solucions « totas fachas » (e forçadament simplas) ;
• Respectar l'òbra de las personas qu'an redigit los articles d'origina, que los an traduches e relegits e mai las règlas de proprietat intellectuala dels autors e contributors ;
• Simplificar la comunicacion entre los demandaires, los traductors e relectors.

Qualques gèstes simples

D'unes gèstes còstan pas car mas apòrtan fòrça a la comunautat:

Sètz demandaire

• fagatz pas de "demandas en cadena" sens las justificar : Aquò encombra lo sit de demandas que riscan d'èsser suprimidas sens èsser estadas tractadas ;
• se un traductor o un relector se prepausa, esitetz pas a li dire un "pichon mercés" sus sa pagina de discussion e sustot s'es fòrça investit.

Sètz traductor o relector

• abans de prene en carga un article, asseguratz-vos que seretz capable d'o far (degun vos obliga pas a aquesta presa en carga) ;
• quand prenètz en carga una pagina, indicatz clarament çò que prenètz, o pas, en carga.

Dins totes los cases

• Respectatz de delais rasonables : un article pòt pas demorar indefinidament en demanda de traduccion, en traduccion o relectura.

La realizacion de la traduccion

Crear l'article occitan

Articles detalhats: Ajuda:Cossí crear una pagina e Projècte:Traduccion/*/Ajuda/Traduire un article.

• Inserir la balisa {{Crear un article}} sus vòstra pagina personala. Vos permetrà de crear un article novèl a tot moment fòrt aisidament.
• Quand creatz un article : dins la pagina novèlament creada, inserissètz la balisa {{Traduccion}} ;

Consisténcia de la demanda

Lo nombre de paginas per traduire es important, cal doncas se concentrar sus las demandas que son vertadièrament pertinentas.

• La pagina de seguit es estada creada ? (es un indici de motivacion del demandaire) ;
• Verificatz que lo demandaire a justificat clarament sa demanda [interès de la traduccion] : perqué aqueste article es interessant per la comunautat (importància de la question, cap d'article tractant pas del meteis subjècte dins la version occitana, etc.) o tota autra rason tecnica, sentimentala, bibliografica, pulsionala, en un mot, una rason vertadièra. La justificacion es fòrça importanta: vejatz "las marridas justificacions" per qualques exemples de demandas que se justifican pas.
• Dins totes los autres cases, daissatz tombar.

Un metòde per ben començar

(Un metòde demest d'autres)

• Tot traductor deurià aver una (o mai d'una) pagina personala que li permetèsse de trabalhar sas traduccions, per exemple : "Utilizaire:monNom/traduccion", ont 'monNom' es lo nom de l'utilizaire e 'traduccion' es lo nom de la pagina qu'es absoludament liura. Aquò permet, se la traduccion pren de temps, de geinar pas los lectors amb de detalhs de traduccion.

Article detalhat: Ajuda:Sospagina.

• Recopiar integralament lo tèxt d'origina dins aquesta pagina personala, sens vos mainar de las mesas en paginas.
• Començar la traduccion per l'introduccion e los títols dels paragrafes principals. Aquò permet apuèi de traduire los diferents paragrafs per seccion.
• Los paragrafs traduches pòdon alara èsser recopiats progressivament cap a la pagina definitiva.

Atencion : se qualqu'un ja a realizat una partida del trabalh, mercés de lo respectar (es a dire, espotiscatz pas brutalament çò existent!).

• Pels imatges, aquò pòt èsser fòrt complèxe : fasètz atencion abans de ne recopiar un; vejatz la question sus l'importacion d'imatges.

Acabar la traduccion

Article detalhat: Projècte:Traduccion/*/Ajuda/Traduire un article#Demandar una relectura.

Es possible de demandar la relectura abans que la traduccion siá acabada a 100%. Es quitament rasonablament necessari qu'aquesta traduccion siá considerada coma avançada a 80%, o mai. (demòra pas que de ligams roges (articles inexistents en occitan), d'expressions de mal traduire, de modèls que lors equivaléncias son pas estadas trobadas, de fautas de gramatica o de sintaxi).

Astúcias

Aviada rapida

Per inicializar una demanda de traduccion pus rapidament, podètz apausar sus l'article lo còde {{Projècte:Traduccion/Nom de l'article occitan}}, puèi clicar sul ligam roge.

Seguir una traduccion

Editar vòstra pagina personala e inserir la balisa {{Projècte:Traduccion/TÍTOL}} (TÍTOL es de remplaçar pel nom de l'article en occitan). Aquò vos va permetre d'accedir a tot moment a totas las informacions de la pagina de traduccion.

Per enrotlar automaticament lo bendèl

Se l'article ja es convenablament enriquit, la preséncia d'un grand bendèl de traduccion pòt èsser geinanta. Dins aqueste cas, se pòt suprimir dins aquesta primièra fasa o lo rendre pus discret gràcias a la sintaxi çaijós :

{{Projècte:Traduccion/xxxxx|Paramètre=Amagar}}

Per fòrçar lo desenrotlament del bendèl

{{Projècte:Traduccion/xxxxx|Paramètre=Mostrar}}

Far de demandas en seria

S'òm a de paginas nombrosas de crear, pòt èsser mai rapid d'apondre (per exemple sus sa pagina personala) la lista dels noms occitans dels articles de traduire en seguent la sintaxi seguenta :

{{Projècte:Traduccion/Article 1 de la Carta canadiana dels dreches e libertats}}
{{Projècte:Traduccion/Article 2 de la Carta canadiana dels dreches e libertats}}
{{Projècte:Traduccion/Article 3 de la Carta canadiana dels dreches e libertats}}
[...]
{{Projècte:Traduccion/Article 42 de la Carta canadiana dels dreches e libertats}}
{{Projècte:Traduccion/Article 43 de la Carta canadiana dels dreches e libertats}}

Questions sus l'administracion del projècte

Aqueste capítol repren de questions que son regularament pausadas per de personas que s'implican dins de foncions d'administracion.

Rampèl : las intervencions sus Wikipèdia - dont las que concernisson l'administracion del projècte - se devon realizar amb parcimonia e mesura (discutissètz-ne sus pagina de discussion del projècte).

S'un traductor fa una importacion salvatja

D'enciclopedistas impòrtan d'un biais brutal d'articles dins la WP occitana, d'autres depausan una primièra traduccion al mejan d'una maquina, çò que balha un girgon de mal legir.

Es reprensible non pas a causa de la còpia mas perque aquesta version estrangièra risca de demorar longtemps se lo traductor es pas rapid. La practica bona es de crear una pagina personala novèla (sintaxi : [[Utilizaire:nom de l'utilizaire/nom de la pagina]]). Lo nom de la pagina personala es lo que volètz; es possible de crear del meteis biais tant de paginas personalas coma volètz. Aquesta pagina deven una pagina personala de trabalh a la traduccion: quand un paragraf es traduch, se pòt alara tranquillament copiar dins l'article definitiu.

Se una traduccion traïna en longor ?

D'unes traductors començan una transcripcion mas sens la menar cap a la fin.

Dins aqueste cas, es legitim, se i a pas cap d'intervencion del traductor aprèp 2 meses,

• d'ensajar de lo contactar pel reaviar ;
• se se passa pas res, se pòt considerar que la traduccion es abandonada. Es alara possible de retrogradar l'estatut o de se substituir a l'ancian traductor.

Un article en cors de traduccion mas pas senhalat

D'unes articles son manifèstament en cors de traduccion mas aquò es pas jamai indicat.

Dins aqueste cas, es important d'informar los lectors d’aqueste estat de fach, per qu'ajan pas una idèa falsa sus l'article que legisson.

• apausar lo bandeau completat : {{Projècte:Traduccion/Títol article}}.

Annèxas

Las paginas d'omonimia (los articles omonims)

Article detalhat: Ajuda:Omonimia.

La pagina d'omonimia es una de las paginas especialas del projècte Wikipedia.

Una practica bona consistís a verificar s'una pagina que li participatz pòt èsser referenciada dins una d'aquestas paginas; aquò permet de melhorar son accès, e doncas sa notorietat.

Per aquò :

• far una recèrca sus un mot important del títol o del contengut (boton recercar) ;
• s'una pagina existís, serà sens dobte la primièra afichada dins la lista ;
• clicatz dessús; una pagina d'omonimia apareis amb lo lògo seguent:
• dins aqueste cas, podètz modificar la pagina d'omonimia en i referenciant la vòstra.

Espleches de traduccion

Article detalhat: Projècte:Traduccion/*/Espleches.

Suls traductors automatics

La traduccion automatica d'un article, segon las coneissenças tecnicas actualas, es en general pas sufisenta en tèrme de qualitat per èsser acceptabla sus Wikipèdia.

Tradusiscatz pas un article d’aqueste biais!

Aqueles espleches an en particular divèrses defauts :

• la traduccion rebat l'estructura generala, pas los detalhs ;
• fòrça frasas se devon restructurar per tenir compte de las diferéncias lingüisticas ;
• d'expressions contenon de nuàncias que sovent son pas de bon traduire.

Vejatz 1/ Ne sètz capable ?.

Las justificacions marridas

...e las bonas.

Nòta: totes los tèxtes citats son estats extraches de camps "comentari" reals.

justificacion	far?	perqué participar o pas
pagina occitana pas creada	NON	pas seriós
bendèl de traduccion inexistent dins l'article	NON	Impossible de far una avaloracion de la demanda.
Interès de la traduccion : void	NON	Pas de justificacion
Interès de la traduccion : article fòrt plan	NON	Pas de justificacion
Article fòrt plan, de tot biais melhor que lo qu'avèm sus la Wikipèdia occitana !	NON	Correspond pas a l'etica : la comunautat es internacionala e se complèta. Seriá estat melhor d'emplegar la formula "l'article en occitan merita d'èsser a l'imatge de l'original".
article important	NON	la justificacion es insufisenta : "important", òc mas perqué ?
article inexistent en occitan	NON	N'i a un fum d'autras...
Traduccion perque l'article occitan èra pas brica detalhat contràriament a lo en anglés	ÒC	una diferéncia de finesa.
L'article en anglés es fòrt, fòrt complet.	ÒC	Seems to be very motivated.
article interessant per l'istòria de l'informatica	ÒC	Apòrt istoric
La categoria:Istòria de Sicília a pas d'article de sintèsi	ÒC	Complèta plan la problematica tractada.
article important pel projècte:conservacion de la natura	ÒC	Coerent amb un projècte en cors.
Complement a "la Sociologia" que podrem completar un còp traduch	ÒC	Vision a tèrme long dins un projècte
Es un article de qualitat dins la Wikipèdia espanhòla	ÒC	Los articles referenciats de qualitat dins las autras lengas son de seguir
Son contengut m'interèssa. Quiti a lo legir, autant lo traduire per tot lo mond.	ÒC	Lo demandaire a una vertadièra rason personala

Traduccions dels Modèls

Article detalhat: Wikipèdia:Modèls.

Aqueste paragraf conten qualques equivaléncias entre d'unes modèls corrents dins diferentas lengas.

Dins mantun cas, las equivaléncias son pas exactas, los modèls son adaptats segon las practicas localas.

Citacion : referenciar un obratge

lenga	tèxt	vejatz
anglés	{{cite book|last= |first= |authorlink= |coauthors= |title= |publisher= |data= |location= |paginas= |url= |doi= |id= |isbn=}}	Citacion
occitan	{{Escrich|lenga= |títol= |editor= |annada= |títol fr= |editor fr= |annada fr= |traductor= |genre= |escais= |coautor= |ref= |comentari=}}	{{Escrich}}
occitan	{{obratge|editor= |colleccion= |seria= |títol= |títol vo= |ref= |volum= |títol volum= |autor= |pichon nom= |nom= |autors = |trad= |lenga= |ligam lenga= |luòc= |annada= |mes= |jorn= |publi= |paginas= |isbn= |issn= |presentacion en linha= |legir en linha= |partida= |numèro= |chap= |passatge= |id= |comentari=}}	{{Obratge}}

Ligam Web : referenciar un ligam

lenga	tèxt	vejatz
anglés	{{cite web|last= |first= |authorlink= |coauthors= |title= |work= |publisher= |data= |url= |format= |doi= |accessdate=}}	Citacion
occitan	{{Ligam web|url= |títol= |id= |seria= |autor= |ligam autor= |coautors= |data= |annada= |mes= |sit= |editor= |pagina= |citacion= |en linha lo= |consultat lo=}}	{{Ligam Web}}

Pagina seguenta : Introduccion→