Preson de Sant Miquèl

La preson de Sant Miquèl es un bastit tolosenc se situant Grand carrièra de Sant Miquèl sus l'anciana carrièra anant de Tolosa cap a Carcassona. Foguèt en partida inscricha als monuments istoric lo 25 de febrièr de 2011.

Faciada de la prison

Istoric

Origina

Aquela preson que paréis dempuèi l'exterior a un castèl fòrt de l'Edat Mejana foguèt concebuda per l'arquitècte departemental Jacques Esquié en 1855, jol reialme de Napoleon III. Foguèt bastida de 1862 a 1869 pel departament per una soma de 800 000 francs e per una capacitat de 400 presonièrs. Après la guèrra francoprussiana, la preson de Sant Miquèl foguèt d'en primièr utilizada coma espital e los primièrs presonièrs arribèron en 1872, e tanben de femnas ont un quartièr lor es especialament dedicat en 1869. Jacques Esquié presentèt un memòri sus las novèlas presons a l'Acadèmia de las sciéncias, inscripcions e bèlas letras de Tolosa en 1868.

En octobre de 1913, après lo rebut de la gracia d'un condamnat a mòrt, la vila de Tolosa prenguèt la decision de realizar las execucions capitalas debans la preson, puslèu que de supliciar al Pòrt Garaud vesin, sus las ribas de Garona, coma se fasiá dempuèi qualques 70 ans. Lo 10 de mars de 1923, dos soldats criminals foguèron decapitats a la pòrta de la preson de Sant Miquèl foguèt la darrièra execucion publica a Tolosa. Vint e cinc ans mai tard, lo 13 de genièr de 1948, dos murtrièrs foguèron guilhotinats dins la cor d'onor du castelet.

Segonda Guèrra Mondiala e resistança

Dins aquela preson André Malraux, alara cap dels maquises d'Òlt jol nom de Colonèl Berger dins la clandestinitat, demorèt esperant la liberacion de la vila pendent de la Segonda Guèrra Mondiala. S'escapèt mercé a l'intervencion dels fraires Angel jols òrdres de Jean-Pierre Vernant lo jorn abans la data prevista pel transferiment de Malraux en Alemanha.

Al començament de julhet de 1940 i demorèt Herschel Grynszpan l'assassin del conselhièr d'ambassada Ernst vom Rath lo 7 de novembre de 1938.

Pendant l'ocupacion nazia, fòrça resistants i foguèron prés, condamnats a mòrt e executats, coma Marcel Langer, cap de la 35^a brigada dels FTP-MOI, condamnat a mòrt per la justícia del Regim de Pétain e guilhotinat dins la preson lo 27 de juilhet 1943, Conchita Ramos, Maurice Fontvieille, Sylvain Dauriac, Angèle Bettini, Raymond Naves, Alice Koquine, François Verdier, Jean Durand, Marcelle Fontès e fòrça mai. Lo 19 d'agost de 1944, las femnas dels presonièrs forcèron las pòrtas de la preson e los liberèron, un episòdi marcant de la liberacion de la vila.

Cap a la barradura progressiva

Dempuèi lo começament dels ans 1980, los presonièrs en mièglibertat sont aculhits dins lo convent mejancièr dels Lazaristas. En 2000, lo ministèri de la Justícia programa lo transferiment dels presonièrs cap a las presons de Sèishes e de Mureth. En 2001, l'explosion de l'usina AZF damatja lo convent. Los presonièrs en miègliberté mudan dins l'ancian quartièr de las femnas.

Los 30 darrièr presonièrs mudèron a Sèishes en octobre de 2009.

Avenir del bastit

L'avenir del bastit poiriá far problèma perque l'Estat poiriá vendre l'edifici aux enchères. La vila de Tolosa desirava comprar lo bastit. En 2002, l'Estat s'èra engatjat a daissar la preson a la vila per 750 000 €. En 2010, lo govèrn semblava se ravisar. Los partesans de la conservacion e reabilitacion en equipament public demandavan que siá protegida coma bestit istoric. Lo Ministèri de la cultura indiquèt que l'anciana preson de Sant Miquèl, "a causa de son arquitectura e son insercion dins lo teissit urban, es un testimòni gaireben unic de l'istòria de las presons". Lo 28 de genièr de 2011, la Comission regionala de la proteccion dels sites (CRPS) se prononcièt per la proteccion del castelet e de la cot d'onor dicha « cor dels fusilhats », es a dire la proposicion de proteccion facha pel Ministèri de la justícia, proprietari dels luòcs. Mas foguèt empachada de donar un avís sus la proteccion de l'ensems amb la rotonda e las seunas cinc brancas, demandada per las associacions localas e los ancian resistants, e 10808 signatàris (un "avís jos la constrencha" segon La Dépêche du Midi). Lo 31 de genièr, lo prrfècte anoncèt l'inscripcion als Monuments istorics del castelet d'intrada, de la cor d'onor e dels bastits a l'entorn. Prepausa a la Vila de Tolosa de li daissar aquela partida inscricha (gaireben 2 000 m² a sol) per l'èuro simbolic e lo rèste amb la rotonda e las brancas (gaireben 15 000 m² al sol) per 11 300 000 d'èuros. La renovacion del bastit es estimada a 40 000 000 €.

Arquitectura

La situacion geografica, al centre de la carrièra de Sant Miquèl e la concepcion arquitectonica en estela, fan d'aquel bastit un simbòl del patrimòni tolosenc. La superficiá totala del bastit es de 19 400 m².

• Fàcia a la carrièra de Sant Miquèl i a l'intrada qu'es constituida d'un fortòt de bricas rojas dich castelet amb doas tors emmerletadas.
• Après l'intrada i a una cor d'onor dicha "Cor dels fusilhats".
• Encara après i a la quita anciana preson amb una arquitectura dicha "Filadelfiana". Lo bastit es axat a l'entorn d'una rotonda d'ont parton las cinc brancas en estela sus tres nivèls ocupant 15 000 m².

Contraste exterior/interior

Son arquitectura fa pensar a aquela dels castèls fòrts medievals. La preson de Sant Miquèl desentonar. Una particularitat arquitecturala volontària en plan sègle XIX. Se caliá impressionar e que demore l'idèa de la presons amb de condicions malas: l'aspècte d'un castèl medieval amb doas tors massissas emmerletadas realizavan l'efièch. Mas de dedins aquela preson de sègle XIX èra dotada de sistèmas de ventilacion e de caufatge per tudèla d'aire caud, e d'autras normas igienicas que gaireben totes los abitants de Tolosa avián a l'ostal.

Faciada de la prison

Vejatz tanben

Ligams extèrnes

• (fr)Reportatge de Dominique Delpoux
• (fr) Reportatge de Marc Le Flour
• (fr) Reportatge de Cymon Kraft