Pont de Tacoma Narrows
Lo Pont de Tacoma Narrows es un pont penjant d'una mila de long (lo tresen mai long del monde quand foguèt bastit en 1950) que travèrsa la gòrja de Tacoma, dins l'estat de Washington, Estats Units d'America. La primièra version del pont, dissenhada per Leon Moisseiff, es celèbre per una dramatica manca estructurala (que foguèt filmada) en 1940.
Lo pont èra bastit solide, amb de tirants d'acièr de carbles ancorats dins de grands blòcs de beton. Los dessenhs previsionals normalament deuriá aver un trelís jos la calçada. Aquel foguèt lo primièr pont a utilisar de travèrsas de grandas bigas en forma de I per mantener la calçada. Amb los dessenhs precedent lo vent passava simplament mejans lo trelís, mas amb lo nòu dessenh lo vent se divisava en dessús e en dejós de l'estructura. Pauc aprèp de sa construccion en julhet de 1940 (dobèrt al trafic del 1èr de julhet), lo pont oscillava dangièrosament jol vent. Aquesla ressonància èra longitudinala, çò que vòl dire que lo pont oscillava dins tota sa largor — per exemple, una mitat de la travada centrala pujava alara que l'autra mitat baissava-. Los conductors vesèron las veituras que vinián en direccion contrària apareissent e desapareissent dins los "vals" de la calçada.
Lo pont casèt al punt ont arribèt a una torsion tala que jamai sobservèt abans. De fach, se tractava del segon un torsion (non longitudinal), que qual lo centre del pont demorava tanquila alara que las doas mitats del pont se tordián dins de direccions opausadas. Fin finala, l'amplitud del movement augmentèt al delà de la tolerància de l'estructura e se rompèron de cables de la suspension. Un còp que los cables casèron, el pes del malon se transferèt als cables adjacents, se rompèron a lor torn, e gaireben tot lo còs central del pont casèt dins l'aiga.
L'espectaculara destruccion del pont es un a exemple que mòstra la necessitat de considerar l'aerodinamica e los efèctes de ressonància dins las escòlas d'enginheria. Pasmens, es pas lo melhor exemple de ressonància, perque la ressonància normalament implica una ressonància forçada (coma lo movement periodic indusit per un grop de soldats desfilant e anant al pas). Mas, dins lo cas del pont de Tacoma, i aguèt pas de fòrça periodica. Lo vent èra constant a 67 km/h. La frequéncia del mode destructiu , 0,2 Hz, èra pas un mode natural de l'estructura (isolada) nimai la frequéncia dels vortex turbulents creats per las ribas del pont que acceleravan lo vent..
Aürosament, aguèt pas de víctimas umanas (moriguèt un can que demorèt terrorizat dins una veitura)
Lo pont tornèt èsser dessenhat e bastir (utilisant los pilars originals) amb trelís, barras rigidificatrisas e doberturas per daissar passar lo vent. Lo nòu pont foguèt dobrèt al trafic lo 14 d'octobre de 1950, e a una longor de 1822 m (12 m mai long que lo predecedent e es el 5n pont suspendut mai long dels Estats Units d'America).
Aprèp de leisson de Tacoma, los ponts suspendut mai modèrnes qu'an pas de trelís an de molons de forma aerodinamicas (amb los costats en forma de punta).
.jpg)
A causa de l'augmentacion de contunh del tafic automobil se bastiguèt en parallel un segon pont.