Penelòpa

Dins la mitologia grèga, Penelòpa (per Omèr Πηνελοπεια / Penelopèia, pels autors posteriors Πηνελόπη / Penelòpe), filha d'Icar, es l'esposa fidela d'Ulisses amb que a un filh, Telemac.

Ulisses deguisat en mendicaire cerca a se far reconeisser de Penelòpa, relèu de terralha de Milo, v. 450 AbC, Lovre

Mite

Dins sa jovença, e a causa de sa granda beutat, Penelòpa es demandada per fòrça princes grècs. Son paire, per evitar las bregas que se poirian esclatar entre los pretendents, obliga aqueles a ne disputar la possession dins de jòcs que fa donar. Ulisses sortent venceire, Penelòpa li es donada. Pendent los vint ans d'abséncia d'Ulisses, a l'epòca e aprèp la guèrra de Tròia, Penelòpa li demòra fidèla al despièch de totas las sollicitacions. Sa beutat e lo tròn d'Ulisses atiran a Itaca cent uèit pretendents. Totjorn capitèt a eludir lor percaç e los deconcertar amb de nòvas enganas. La primièra foguèt de tibar sul mestièr un grand vèl, declarant als pretendents que podava gaire contractar un nòu maridatge abans qu'acbaba aquela tapissariá destinada a envelopar lo còs del seu sògre Laèrta, quand morrirá. E pendent tres ans, prenguèt aquel ingeniós pretèxte, sens que sa tapissariá s'acabe jamai; perque desfasiá la nuèch çò qu'aviá fach de jorn. Quand se disiá a Penelòpa que son espós èra tornat, refusèt d'o creire, de paur que se voliá la surprene par d'aparéncias engnhairas; mas, aprèp venguèt segura, per de pròvas gaire aquivòcas, que vertadièrament èra Ulisses, e se donèt als mai grands transpòrts de jòia e d'amor.

Etimologia

Lo nom de Penelòpa ven del grèc πηνέλοψ / penelòps, qu'es una mena de guit o d'auca salvatja. D'autors ne concluson que Penelòpa èra una divinitat anciana en forma d'aucèl, mas existís gaire de pròva al subjècte, mai qu'èra corrent de donar a las femnas de noms d'aucèl.

Fonts

• Apolodor, bibliotèca (III, 10, 6) (fr)en linha, Epitòme (VII, 3, 7) (fr).
• Esiòd, Telegonia (en)en linha
• Omèr, Odissèa en linha(fr) (passim).
• Igin, Fablas (la)en linha (CXXII-CXXV).
• Pausonias, Descripcion de Grècia (fr) en linha (III, 20, 10 ; VIII, 12, 6).

Vejatz tanben

Bibliografia

Obratges generals

• (fr) Pierre Commelin Mytologie grècque et romaine (fr)en linha.

Estudis sabentas

• (fr)Françoise Frontisi-Ducroux, Ouvrages de dames. Ariane, Hélène, Pénélope..., Seuil, 2009 * Marie-Madeleine Mactoux, Pénélope. Légende et mythe, Les Belles Lettres, coll. « Annales littéraires de l'Université de Besançon », Paris, 1975, 284 p. ISBN 2251601759.
• (fr)Ionna Papadopoulo-Belmehdi, Le Chant de Pénélope. Poétique du tissage féminin dans l'Odyssée, Belin, coll. « L'Antiquité au présent », 1994, 256 p. ISBN 270111764X.
• (fr)Alain Peyrefitte, Le Mythe de Pénélope, Gallimard, 1949.