L’operatica o art operatiu es l'ensemble dei teorias e dei practicas destinadas a preparar, planificar e condurre lo desplament sus un teatre d'operacions militaras d'unitats de talha importanta (còrs d'armada, divisions...). Es un nivèu de la conducha deis operacions que s'intercala entre l'estrategia e la tactica.

Illustracion d'aplicacion de l'art operatiu, la campanha de la Coalicion còntra Iraq en 1991.

A respècte de l'estrategia e de la tactica, sa descubèrta es relativament recenta. Pasmens, foguèt pressentit per leis Mongòls o per Napoleon que planificavan lo desplaçament d'unitats importants per de camins diferents per lei concentrar a un endrech donat[1]. L'element determinant foguèt la campanha francesa de 1918 sus lo frònt occidentau de la Premiera Guèrra Mondiala. D'efiech, sensa ganhar de combat decisiu, lei Francés capitèron de constrénher leis Alemands a l'armistici. Paradoxau segon lei concepcions militaras de l'epòca que pensavan necessari lo gasanh d'una « batalha decisiva » per ganhar una guèrra, aqueu resultat permetèt ai Sovietics d'establir l'existéncia d'un nivèu militar intermediari entre la tactica e l'estrategia dins lo corrent deis ans 1920.

Lei Sovietics utilizèron fòrça aqueu concèpte durant la Segonda Guèrra Mondiala durant seis ofensivas còntra la Wehrmacht. Permetiá ais unitats de l'Armada Roja d'esplechar au mielhs lei feblessas dau frònt alemand en despiech de la superioritat dei combatents e oficiers alemands dins lo combat dirècte. Après 1945, leis armadas basadas sus lo modèl integrèron donc plenament l'operatica a sei doctrinas militaras. En revènge, son adopcion en Occident foguèt pus lent franc de França o d'Alemanha. Dins aquò, après sa desfacha en Vietnam, leis Estats Units l'estudièron a son torn e expliquèron lei causas de sa revirada per son oblit[2]. Dins lo corrent deis ans 1980, l'art operatiu intrèt donc dins la pensada militara estatsunidenca e, uei, es normalament integrat dins la doctrina militara de totei lei fòrças armadas modèrnas.

Liames intèrnes modificar

Bibliografia modificar

Nòtas e referéncias modificar

  1. Napoleon parlava de « granda tactica » per designar lei tecnicas de desplaçament de sei còrs d'armada.
  2. L'origina d'aquel estudi èra la volontat de comprendre lei rasons d'una desfacha estrategica caracterizada per una abséncia totala de desfachas tacticas. Leis analistas estatsunidencs descurbiguèron ansin que lei Vietnamians menava una guèrra classica en Asia e una guèrra psicologica en America. En Asia, lor objectiu èra unicament de subreviure a la poissança de fuòc estatsunidenca, çò que permetiá de sapar lo morau de la populacion estatsunidenca generala que s'opausèt pauc a pauc a la perseguida dau conflicte. La conclusion d'aquela analisi es que leis Estatsunidencs perdiguèron la Guèrra de Vietnam en causa de l'oblit d'un teatre d'operacions.