Louis Armstrong
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Louis Armstrong (1953)

Naissença 4 d'agost de 1901 a Nòva Orleans, Loïsiana, Estats Units
N. a
Decès 6 de julhet de 1971 a ciutat de Nòva York
D. a
Causa de decès
Assassinat/ada per
Luòc d'enterrament
Lenga mairala
Fogal ancestral
País de nacionalitat
Paire
Maire
Oncle
Tanta
Grands
Bèlamaire
Bèlpaire
Fraire
Sòrre
Conjunt
Companh/a
Filh/a
Religion
Membre de
Familha nòbla
Membre de
l'equipa esportiva
posicion de jòc
tir (esquèrra/drecha)
grad dan/kyu
Grop etnic
Orientacion sexuala
Profession
Emplegaire
Domeni d'activitat
Escolaritat
Diplòma
Director de tèsi
Estudiant de tèsi
Foncion politica
Residéncia oficiala
Predecessor
Successor
Partit
Tessitura
Label discografic
Lista de cançons
Discografia
Mission de l'astronauta
Distincions e prèmis
Branca militara
Grad militar
Etapa de canonizacion
Familha nòbla
Títol de noblesa
Títol onorific
Comandament
Conflicte
Jorn de la fèsta
País d’origina Bandièra dels Estats Units Estats Units
Profession(s) musician de jazz
Genre(s) jazz
Instrument(s) cornet e trompeta
Annadas activas c. 1914 - 1971

Louis Daniel Armstrong, tanben chafrat popularament Satchmo o Pops (Nòva Orleans, 4 d'agost de 1901 - Nòva York, 6 de julhet de 1971) que ho un musician e cantaire american. Ho un cornetista e trompetista solista e improvisator de jazz de tria, e atau es considerat actuaument com un deus musicians màgers deu sègle XX.

Que ho tanben famós com cantaire dab ua mena de votz particulara emplegada dens mantunas improvisacions. Dab lo cant e l'instrument que desvolopè articulacions e lengatges musicaus hèra influenciaus dens l'istòria deu jazz e dens lo hat d'aqueth art. Armstrong que ho l'unic musician negre apreciat per un public blanc que la soa popularitat anè mès enlà de la division raciala d'aquela epòca.

Enter los sons enregistraments mei famós que's pòt mentàver: "Saint Louis Blues", "When the Saints Go Marching in", "What a Wonderful World", "Down by the River Side" e "Hello Dolly".


Biografia

modificar

Louis Armstrong que vadó en 1901 dens un quartièr hèra praube de Nava Orleans (conegut com Back of Town) dens ua familha prauba. Qu'èra arrèr-hilh d'esclau. Lo son pair, William Armstrong, qu'abandonè la soa familha entà anar víver dab ua auta hemna e la soa mair, Mary "Mayann" Albert, que'us deishè eth e la soa sòr Beatrice a la carga de la soa ajòla Josephine Armstrong e lo son oncle Isaac. Pasmens quan agó cinc ans, tornè viure amb la mair e los sons parents.

Mainatge qu'avó d'ensajar de ganhà's quauques sòus e que passè hèra de temps dens las carrèras. Aus 11 ans qu'abandonè l'escòla, la Fisk School e que's ganhè quauque argent en bèth cantar per carrèras en quartet de gojats. Comencè alavetz a conéisser problèmas seriós.

Que trobè un tribalh auprès d'ua familha judiva venguda de Lituània, que se sonava Karnofsky, qui l'adoptèn d'un cèrte biais sabent qu'èra haut o baish abandonat. Que's crompè lo son purmèr cornet dab la loa moneda. En sovièr d'aquesta bontat Armstrong que portè tota la soa vita l'Estela de Dàvid au còth ; qu'aprengó atau dab eths lo yiddish.

Lo purmèr instrument de Louis Armstrong que ho lo cornet, practicat dehens la New Orleans Home for Colored Waifs, institucion de castig e d'educacion per menors on e ho mandat per'mor d'aver tirat còps de huec en l'aire entà celebrar la hèsta de cap d'an.

A la soa sortida d'aquesta institucion que exercè mantuns petits emplecs com per exemple venedor de carbon, çò que li permetè de s'iniciar a mantun genre de musica quan ne liurava en bordèus, abans de har lo musician dens lo quartièr d'espectacle e de prostitucion de Storyville on e conegore Joe "King" Oliver, lo son mèste.

En 1919, Joe Oliver se n'anè de l'orquestra de Kid Ory per partir cap au nòrd, alavetz recomandè lo jove Armstrong entà lo remplaçar. Atau que perseguí la soa carrièra dens l'orquèstra de Kid Ory.

En 1922 que's tornè juntar dab King Oliver dens la soa orquèstra a Chicago, alavetz capitala deu jazz. A maugrat de har lo segon cornet, que comencè a impausà's com solista e, amassas, qu'enregistrèn en 1923. En 1924 Armstrong que's maridè dab la pianista d'Oliver, Lillian Hardin, qui l'encoratgè a anar perseguir la soa carrièra a Nava York.

Acerà, qu'entrè dens l'orquèstra de Fletcher Henderson, ua de las màgers d'aquesta tempsada ; que cambiè alavetz lo cornet per la trompeta, qu'aprengó a léger la musica e que produsí un gran nombre d'enregistraments dab mantun aute musician dont lo gran saxofonista soprano Sidney Bechet.

En 1925 que tornè a Chicago on creè los sons dus grops los Hot Five e los Hot Seven. Las annadas seguentas que hon hèra ricas en produccion musicau e Armstrong que desvolopè lo scating, un mòde d'improvisacion lirica e ritmica en bèth cantar en tot articular sillabas shens nat sens.

A la debuta de las annadas 1930 que miè ua virada trionfala per Euròpa (dab un succès deus grans en França).

Que s'installè dens lo Queens a Nava York on fondè un navèth grop aperat All Stars.

 
Louis Armstrong en 1966

En 1964 qu'avó un immens succès dab lo son títol "Hello Dolly" qu'arribè en prumèra posicions enas listas de vendas, e passè devant los Beatles.

A la fin de la soa vita que joguè dens mantuns país dab lo sostien deu Departament d'Estat deus Estats Units dab lo chafre Ambaissador Satchmo. Qu'arrefusè totun de jogar aqueth ròtle a l'escadença deu son viatge en Union Sovietica per'mor deus biais, segon las soas paraulas, lo govèrn american " [...] tracta mon pòble [los Africans Americans] ". Après las soas atacas contra lo president, lo FBI que l'espionè dinc a la fin de la soa vita en lo bèth categorizar com «comunista».

Que's morí d'ua ataca cardiaca en 1971 au miei deu som dehens lo son ostau de Queens, vadut en musèu nacionau en 1977.

Conviccions

modificar

Armstrong que ho eslhevat com baptista, en bèth portar l'Estela de Dàvid en sovièr de la familha deus Karnofskys, qu'èra amic dab lo Papa e que's hè batejar catolic.

Lo musician ho un partisan deus drets deus Africans americans e de Martin Luther King. Atau qu'arrefusè de representar los Estats Units a l'escadença d'un viatge en Union Sovietica en protestacion deu biais qui los Estats Units e tractavan los Africans americans e qu'avó paraulas agressivas au subjècte deu president Dwight D. Eisenhower per'mor de çò qui considerava com la soa manca de coratge e lo son cinisme sus aqueth subjècte. Dinc a la fin de la soa vita lo FBI lo categorizè com comunista e lo susvelhè.

Videoclips de youtube.com

modificar
 
Gravadura colorada sonada Louis Armstrong facha per Adi Holzer en 2002

Biografia en anglés :

Pèças de musica :

Bibliografia

modificar
  • (fr) Louis Armstrong, Ma vie à la Nouvelle-Orléans, éd. Coda, París, 2006 ISBN: 284967026X
  • (en) Louis Armstrong et Thomas Brothers, Louis Armstrong, in His Own Words: Selected Writings, Oxford University Press, Oxford, 2001 ISBN 0-19-514046-X.
  • (en) Laurence Bergreen, Louis Armstrong: An Extravagant Life, éd. HarperCollins, New York, 1998 ISBN: 0553067680
  • (en) Michael Cogswell, Armstrong: The Offstage Story of Satchmo, Collectors Press, Portland, 2003 ISBN 1888054816.
  • (en) Michael Meckna, Satchmo: The Louis Armstrong Encyclopedia, Greenwood Press, Westport, 2003 ISBN 0-313-30137-9.