Liri
| Règne | Plantae |
|---|---|
| Sosrègne | Tracheobionta |
| Division | Magnoliophyta |
| Classa | Liliopsida |
| Sosclassa | Liliidae |
| Òrdre | Liliales |
| Familha | Liliaceae |
Los liris son un ensems de plantas erbacèas de la familha des Liliaceae apartenent al genre Lilium.
Reparticion, abitats
modificarAquelas plantas de cabòça son a l'origina presentas dins las zonas temperada de l'emisfèra nòrd.
Se trapa sobretot en Euròpa, mas tanben en Asia, d'Índia fins a Japon e a las Filipinas.
Lor airal d'espandiment cobrís tanben los Estats Units d'America e lo sud de Canadà.
Las espècias del genre Lilium son abitualament adaptadas dins los mitans forestièrs, sovent montanhós, o mai rarament dins los mitans aclarits (pradas). D'unas venon dins de zonas umidas. Una sola espècia (Lilium arboricola) viu en epifita.
Fòrça varietats son cultivadas e ornan los òrts pel mond entièr.
Descripcion
modificarLors grandas flors de sièis tepals (3 petals e 3 sepals identics), sovent perfumadas, pòdon portar de colors vivas, blancas, jaunas o rojas, amb a vegadas de motius colorats.
Biologia, florason
modificarLa florason se faguèt en estiu, l'ivèrn constituissent un periòde d'inactivitat per la planta.
Gaireben totas las espècias de liris perdon las fuèlhas pendent la sason freja, mas Lilium candidum garda une rosèta de pichona fuèlhas a la basa pendent gaireben tot l'an. Las cabòças son d'organs de serva, an pas de rusca protectritz. Las flors apareisson al tèrme d'una camba verticala unica.
Eraldica, simbolica...
modificarLa flor de liris, en realitat una flor de cotèla, jauna o aur, es lo simbòl de la familha reiala en França.
Lo liris de las pradas (Lilium philadelphicum L. var. andinum) es lo simbòl floral de la província de Saskatchewan e èra tanben fins a 1999 l'emblèma floral de Quebèc; lo liris fa totjorn partida de la bandièra quebequés. La Saskatchewan e lo Quebèc son doas províncias de Canadà.
Lo liris bosniac (Lilium bosniacum) es lo simbòl dels abitants de Bòsnia. Èra sus l'anciana bandièra nacionala de Bòsnia e Ercegovina de 1992 a 1998.
Le liris es un simbòl de la Verge Maria, e un simbòl de puretat.[1]
Lista de la espècias
modificar- Lilium amabile
- Lilium bosniacum
- Lilium bulbiferum
- Lilium callosum
- Lilium candidum
- Lilium carniolicum
- Lilium chalcedonicum
- Lilium concolor
- Lilium davidii
- Lilium distichum
- Lilium hansonii
- Lilium lancifolium
- Lilium leichtlinii
- Lilium longiflorum
- Lilium martagon
- Lilium medeoloides
- Lilium philadelphicum
- Lilium pomponium
- Lilium pyrenaicum
- Lilium regale
- Lilium rhodopaeum
- Lilium superbum
- Lilium tsingtauense
- Lilium xanthellum
- Lilium zairii
Referéncias
modificarAnnèxes
modificarBibliografia
modificar- (en)Reznickova, S.A.; Aelst, A.C. van; Willemse, M.T.M. ; 1980 ; Investigation of exine and orbicule formation in the Lilium anther by scanning electron microscopy ; Acta Bot. Neerl. 29 (2/3) (1980) 157-164 ; Laboratorium voor Plantencelbiologie (Laboratory of Plant Cell Biology)
