Libornés
Libornés es un parçan d'Occitania[1] situat en Guiana, lingüisticament gascona.
Sa vila màger es Liborna.
Autas vilas : Semelion, Castilhon de la Batalha, Fronçac.
Lo Libornés gascon compren lo canton de Castilhon de la Batalha, e una partida deus cantons de Fronçac, Liborna e Lussac.
S'i parlèva un gascon fòrt pròishe deu parlar perigòrd, damb la completa disparicion deu H- iniciau gascon. S'agiva tanben d'un gascon semi-negre (se disèva per exemple pei [pœj] per pui, sei [sœj] per sui). L'article gascon los èra remplaçat, coma dens lo nòrd d'Entre Duas Mars, per les [lej]. Lo -C finau, sustot present dens los toponimes en -AC, se prononça [t].
Los Libornés èran shafrats Cambas-negras per lurs vesins de la riba gausha de Dordonha, que treitèvan a lur torn de Traversats.
L'economia rurala libornesa es principalament virada cap a la viticultura, damb los terradors prestigiós de Fronçac, Lussac, Pomairòus, la Landa de Pomairòus, Montanha, Francs, Castilhon de la Batalha, Peisseguin, Sent Jòrge[2] e sustot Semelion.
Mès la pesca a tanben son importança : la lampreda (dont Senta Tèrra se proclamèt capitala) es un produit emblematic deu Libornés.
Per çò de la gastronomia, poiram tanben citar los macarons de Semelion, lo confit de vin, lo milhàs.
En 1453, lo Libornés estut lo quadre de la fin de l'independença de Gasconha.
Patrimòni en Libornés gascon
modificar- Liborna (bastida)
- Semelion
- Capèra de Condat
- Embocadura de l'Eila
- Tarrèir de Fronsac
- Pòrt de Castilhon de la Batalha
- Ostau de la Lampreda a Senta Tèrra
Nòtas
modificar- ↑ Segon la classificacion de Frederic Zégierman.
- ↑ Anciana comuna de Gironda