Janissari
Lei janissaris (var. geníssers) èran un còrs militar d'infantariá d'elèit de l'Empèri Otoman qu'existèt de 1368 a 1826. Formats d'esclaus recrutats per fòrça au sen dei populacions crestianas somesas au govèrn otoman, aguèron un ròtle decisiu dins lei principalei victòrias dau periòde d'expansion de l'Empèri. Foguèron a l'origina de l'introduccion de tacticas novèlas ò de reglas novèlas coma la generalizacion de mesuras d'igièna dins lei camps militars. Pereu, unei janissaris ocupèron de pòstes d'importància au sen de l'administracion, de l'armada ò dau govèrn.
Participèron tanben ai luchas intèrnas per lo poder e lei janissaris declinèron en parallèl de l'autoritat dei sultans. Au sègle XVIII, èran venguts una tropa nombrosa, indisciplinada e ineficaça que participava gaire a la defensa dau territòri. En revènge, partisans dau conservatisme per defendre seis interès e privilègis, se revoutèron mai d'un còp còntra lei sultans sospichats de voler reformar lo còrs. En 1826, un complòt d'amplor foguèt donc organizat per lo sultan Mahmut II que s'acabèt per lo chaple dei janissaris.