James Ephraim Lovelock (Letchworth, Anglatèrra, —Abbotsbury, Anglatèrra, 26 de julhet de 2022)[1] foguèt un pensaire, scientific e environamentalista independent anglés. Foguèt especialista de las sciéncias de l'atmosfèra.

James Lovelock en 2005

Biografia modificar

Primièrs pas scientifics: Mart e la Tèrra modificar

James Lovelock estudièt la quimia a l'Universitat de Manchester abans d'intrar al Conselh de Recerca Medicala (Medical Research Council) de Londres. Dins los ans 1960, Lovelock èra jos contracte amb la NASA e trabalhava a realizar d'instruments per l'equipa encargada d'explorar las planetas, per de sondas. Prepausa alara l'analisi de l'atmosfèra de Mart e sosten lèu que se n'i èra una, «li caldriá utilizar l'atmosfèra per i posar de matèrias primièras e evacuar sos desgalhs; aquò acabariá per ne modificar la composicion» [2]. Alara, estima que Mart aviá pas podut abrigar la Vida, aquò li valguèt un ostracisme dins lo mitan scientific. Aquel trabalh scientific li valguèt d'èsser rebutat entre autre pels biologistas.

Lovelock trabalha enseguida amb la respectada biologista americana Lynn Margulis, amb que escriguèt son primièr article scientific. Desvolòpa la teoria que la Tèrra es un sistèma de contraròtle actiu capable de mantenir la planèta en omeostasia. E mai, descobriguèt los portaires moleculars naturals dels elements sofre e iòde: lo sulfur de dimetil (DMS) e l'iodur de metil, que vendran mai tard una brica fondamentala de sa teoria. Sols unes especialistas lo sostenon; e Lovelock afronta Richard Dawkins, defensaire internacional de la teoria de l'evolucion darwiniana, amb son concèpte de gèn egoïsta (selfish gene en anglés). Al mens acaba per s'acordar amb lo biologista evolutionista sus l'incompatibilitat de son modèl amb los canons darwinians. «Comme je ne doutais pas de Darwin, quelque chose devait clocher dans l'hypothèse Gaïa» [3] çò dich.

Daisyworld modificar

Per mostrar los seus dichs, Lovelock realiza, amb lo geoquimista american Lee Kump, en 1994[4], un modèl informatizat destinat a provar un mecanisme autoregulator simple: aquel de la temperatura terrestra, regulada per de vegetals. Aquel modèl numeric, nomenat Daisyworld (« mond de las pimparèlas » en francés) mòstra qu'un sistèma simple tendent a s'aparar utilisa la biosfèra coma agent omeostatic. Atal, Lovelock e son collèga pròva que lo darwinisme es compatible amb lor modèl numeric.

Lo modèl CLAW modificar

En 1986, a Seattle, Lovelock e sos collègas Robert Charlson, M.O. Andreae e Steven Warren, decobrisson que la formacion dels nívols e, en consequéncia, lo clima, dependon del DMS, creat per las algas de l'ocean (modèl CLAW). Lovelock descobrís alara de mecanismes de regulacion de Gaïa; per aquela descobèrta, recebèt en 1988 lo prèmi Norbert Gerbier de la comunautat dels climatològs.

Populacion modificar

En 2009, venguèt un dels dirigents de Population Matters (de per abans Optimum Population Trust), que vòl una descreissença graduala de la populacion umana globala fins a nivèl sostenable[5].

Sas òbras scientificas modificar

Dins son article de 1972 James Lovelock expausa sa teoria scientifica que la composicion de l'atmosfèra terrestra es regulada pels èssers vivents, coma las bactèris. Aquel article es lo primièr de sa teoria sus Gaïa. E los articles publicats en 1974, en collaboracion amb Lynn Margulis, expausarán l'ipotèsi Gaia. Foguèt aculhida amb fòrça indiferéncia, per provocar vint ans mai tard fòrça debats.

La Geological Society of London li fa lo prèmi de medalha Wollaston en 2006 per la "creacion d'un camp d'estudis tot novèl en sciéncias de la Tèrra", la sciéncia del sistèma Terre o ESS (per Earth Science System, oficializat pendent la conferéncia d'Amsterdam pel Clima, en 2001).

James Lovelock es sovent pesentat coma un defensor de la natura, mas una lectura prigonda dels obratges mòstra qu'en realitat es subretot ligat a un apròche cibernetic del sistèma climatic, que lo considèra alara segon d'un punt vista utilitari. Quitament calcular la valor monetària de la regulacion de la composicion de l'atmosfèra pels èsser vivents per mostrar fins a que la destruccion poiriá èsser prejudiciabla a l'economia. Fin finala, Lovelock es membre de l'Associacion dels Ecologistas Pel Nuclear (AEPN), car estima qu'aquela industria plan mens dangierosa per Gaïa que l'usatge dels combustibles fossils e que las paurs a l'entorn d'aquela l'industria son irracionalas[6].

Denegacions sul escalfament climatic modificar

En genièr de 2006, Lovelock escriviá dins lo jornal britanicThe Independent que vèrs la fin del sègle XXI, enseguida del escalfament global, « de miliards d'entre nos van morri e unes parelhs reproductors que subreviurán serán dins l'Artica, ont lo clima demorará sostenable. » Predisiá mai que la temperatura s'auçariá de 8 °C dins las regions temperadas e de 5 °C dins las regions tropicalas, çò fariá una granda partida de la Tèrra inabitables e indisponiblas per l'agricultura e provocariá de migracions cap al nord e la creacion de vilas dins l'Artica. Predisiá qu'una granda partida d'Euròpa vendriá un desèrt inabitable e que la Grand Bretanha, que la temperatura demorariá establa a causa qu'es enrodada per l'Ocean, seriá lo radèu de subrevida d'Euròpa. « Devèm », çò disiá, « gardar present a l'esperit lo ritme esglasiant del cambiament e comprene cossí nos demora pauc de temps per agir, cada comunautat, cada nacion deu encontrar l'usatge melhor de las fonts per manténir la civilizacion tan de temps que se pòt[7]. »

En setembre de 2007, declarèt a de delegats del simpòsi annadièr de l'Associacion nucleara mondiala que lo cambiament climatic s'estabilizarà e que serà possible d'i subreviure, e que la quita Tèrra es pas en perilh perque s'estabilizarà dins un estat novèl. La vida, pasmens, poiriá èsser obligada de migrar en massa per gardar un environament abitable[8].

En 2008, sosteniá que « vèrs 2040, la populacion mondiala, de mai de sièis miliards d'èssers umans, seriá estat exterminada per las aigadas, la secada e la famina. Los pòbles del sud d'Euròpa, coma aqueles d'Asia del Sudèst, penetraran violentament dins de païses coma Canadà, Austràlia e la Grand Bretanha. (...) Se prenètz las prediccions del GIEC, alors, vèrs 2040, cada estiu en Euròpa será tan caus coma en 2003 – entre 110 e 120 °F. Es pas la mòrt de las gents qu'es lo problèma màger, es lo fach que las plantas podrán pas butar. Butará gaireben pas d'aliments en Euròpa. Vèrs 2040, de partidas del desèrt del Sahara serán espandidas fins al còr d'Euròpa. S'agís de París e tanben de regions luènh al nòrd coma Berlin. En Grand Bretanha, i escararèm a causa de la nòstra posicion oceanica. (...) Siam al punt de far un pas evolutiu e mon esper es que l'espècia sorgirá mai fòrta. Seriá s'en creire que de pensar que los umans, tals que so per l'ora, son la raça elegida de Dieu[9]. »

En març de 2010, dins una entrevista amb lo jornal The Guardian, declarèt que la democracia benlèu deuriá èsser interrompuda per envisatjar lo cambiament climatic. « Quitament la melhoras democracias, çò diguèt, admeton qu'una guèrra importanta venenta, la democracia deu èsser interrompida provisoriament. Sembla que lo cambiament climatic es benlèu una causa tan grava coma la guèrra. Seriá necessari d'interrompre la democracia per un temps. » Pasmens reconéis l'existéncia de « bons » sceptics al subjècte d'escalfament climatic e se disiá que li fa fastic l'escandal dels corrics de l'universitat d'East Anglia[10]

Dins los dichs de 2012, contunha d'èsser preocupat pel calfament climatic, tot criticant l'extremisme e prepausant d'adoptar d'autras fonts d'energia que lo petròli, lo carbon e las fonts energia dichas vedas, qu'es pas partisan[11].

Dins una entrevista difusada en abril de 2012 per MSNBC, Lovelock declara qu'èra estat «alarmista» («Qu'es verai, cometèri una error») al subjècte del ritme del cambiament climatic. Signalava lo documentari Une vérité qui dérange e lo libre The Weather Makers (en) coma d'exemples de la meteissa mena d'alarmisme. Totjorn pesava que lo clima va s'escalfar, mas que lo cambiament es pas tan aviat coma o aviá pensat a una epòca e admetiá qu'aviá tròp extrapolat. Disiá creire que lo cambiament climatic contunha de se realizar mas ne se farà sentir sonque dins l'avenir. « Lo problèma, çò diguèt, es que savèm pas cap ont va lo climat. Pensàvem o saber fa 20 ans. D'aquò sortiguèt de libres alarmistas – coma los meus – perque la tendéncia semblava fòrça clara, mas çò qu'aviam predich se produguèt pas. Lo clima engana totjorn. Gaireben res se passa. Segon las previsions d'alara, seriam uèi a mièg camin d'un mond al punt de fregir. Lo mond s'escalfèt pas gaire dempuèi lo començament del milenari. Dotze ans es una durada raisonabla. (...) demorèt, la temperatura, gaireben constanta, alara qu'aura degut s'auçar - lo taus en dioxid de carbòni s'auça, i a pas de dobte a aquel subjècte[11]. »

Dins una entrevista de junh de 2012 al Guardian, dich, al subjècte de las afirmacions que « la sciéncia est fixada » sus l'escalfament global: « Una causa que la practica de la sci"ncia m'ensenhèt, es que podèm jamai èsser de res. Jamai se sap la veritat. Sonque se pòt se n'aprochar e esperar arribar un pauc mai près cada còp. Caminam cap a la veritat. La coneissem pas. » Dins la meteissa entrevista, repròcha als defensors de l'environament de tractar l'escalfament global coma un afar de religion. « Ven presisament que la religion verda prend la plaça de la religion crestiana. Pensi pas que foguèt remarcat, mas eritèt de fòrça tèrmes utilizats per las religions. Los verds utilisan la culpabilitat. Se pòt pas ganhar las gents disent que copables d'escampar lo CO2 dins l'aire. » Dins aquela enrevista, presica la fracturacion idraulica coma mens polluenta que lo carbon. S'opausa a la nocion de « desvelopament sostenable », que qualifica de necitge sens significacion. Gardajos uèlhs un cartèl d'eoliana per se remembre fins a que las òdi[12].

Distinccions e onors modificar

Bibliografia modificar

Obratges en anglés modificar

Ouvrages traduits en langue française modificar

Articles modificar

  • (en) (en)
  • (en) (en)
  • (en) (en)

Notas e referéncias modificar

  1. https://www.theguardian.com/environment/2022/jul/27/james-lovelock-obituary
  2. James Lovelock, La Revanche de Gaïa, J'ai lu, Essais, 2007, p. 39
  3. James Lovelock, La Revanche de Gaïa, J'ai lu, Essais, 2007, p.41.
  4. Expérience publiée dans la revue Nature : Lovelock, J.E. and Kump, L.R., (1994), Failure of climate regulation in a geophysiological model, n° 369:732-734.
  5. Préface de James Lovelock au livre de Bruno Comby Le nucléaire avenir de l'écologie?
  6. James Lovelock, « The Earth is about to catch a morbid fever that may last as long as 100,000 years », The Independent, 16 janvier 2006, [ https://web.archive.org/web/20060408121826/http://comment.independent.co.uk/commentators/article338830.ece en ligne].
  7. Lovelock: "Respect the Earth", World Nuclear News, 6 September 2007.
  8. James Lovelock: « Humans are too stupid to prevent climate change », The Guardian, 29 mars 2010, en ligne.
  9. 11,0 et 11,1
  10. Interview de James Lovelock par Leo Hickman, « James Lovelock: The UK should be going mad for fracking », The Guardian, 15 juin 2012, en ligne, et texte plus complet de l'interview sur le blog du journaliste, sur le site du Guardian.

Vejatz tanben modificar

Ligams extèrnes modificar