Jòc de bola
Lo jòc de bola tanben sonat la longa, se debana de biais mobil sus un terren de quinze a vint mètres, siá dos còps mai long que lo del jòc de pè tancat, que n'es lo davancièr[1].
Istoric
modificar
La bola lionesa nasquèt al sègle sègle XVIII dins la region de Lion, que son nom. En 1850 aquel jòc venguèt un espòrt, amb la creacion de la primièra societat oficiala: « le Clos Jouve ». Per aquò, la Federacion francesa de las bolas foguèt longtemps dominada per la bola lionesa e espòrt-bola.
Pendent lo sègle XIX, la seccion Provençala de la FFB codifiquèt lo jòc dich « a la longa » qu'es un besson de la bola lionesa fòça agradada dins la region. Demanda las meteissas qualitats esportivas mas al contrari pòt se jogar sus un terren irregular, amb de bolas mai pichonas.
Espandiment
modificarEs subretot praticat en Occitània: Dins los departaments de Bocas de Ròse, Gard, Vauclusa, Aups d'Auta Provença, Auts Aups, Aups Maritims, Var, Erau, Aude (departament); dins la region Miègjorn-Pirenèus. E en França dins las region Centre, Illa de França, Nòrd-Pas de Calais, Franca Comtat.
Règlas del jòc
modificar
Son las meteissa qu'aquelas de la petanca, levat lo biais de lançar la bola, a l'encòp acrobatic e coregrafic, per causa de la granda distança[2].
- Lo let (bochon) deu èsser lançat d'un cercle traçat sul sol a une distança compresa entre quinze e vint mètres (contra sièi a dètz mètres per la petanca)[3].
- Lo puntaire deu obligatòriament sortir un sol pé del cercle fasent un pas cap ont vòl (mai sovent en davans o de costat)[4].
- Pòt alara lançar sa bola, o amb los dos pes a tèrra (un pe demorant dins lo cercle), o se tenent sus una camba, los dos pes fòra del cercle aprèp aver levat lo pé que se piejava[5].
- lo tiraire deu tanben sortir de son cercle per efectuar los tres salts reglamentaris per prendre son alindat e lançar la bola aprèp lo darrièr pas, quand pausa lo pé a tèrra. Aquela corsa d'alidat, fòrça eleganta, que sembla al saut en longor, es necessària per cobrir la distança fins a la bola advèrsa e tentar de la deslargar[6].
Los campionats de França del jòc de bola fuguèron creats en 1946.
L’invencion de la petanca en 1910 visava a permetre als jogaires de mai edat e mens mobils de contunhar a practicar lo jòc sus un terren cort, amb los « pés tancats » dins lo cercle.
Nòtas e referéncias
modificarBibliografia
modificar- (oc)Armand Vidal, Pichot diciounàri dou jo de boulo, ed: Revue de Langue et Littérature d'Oc, 1975.
- (fr)Paul Ruat, Cercle des Boulomanes 1828-1928 (un sègle d'istòrias del celèbre club marselhés), ed:Imprimerie Marseillaise, 1928.
