Francis Bacon
Francis Bacon (Londres, 22 de genièr de 1561 – Highgate, Londres, 9 d'abril de 1626) èra un filosòf, òme d'Estat, francmaçon e ensagista anglés. Foguèt ordenat cavalièr en 1603, nomenat Baron Verulam en 1618, e nomenat 1èr Viscomte de Sant Albans en 1621, s'estenguèron aqueles dos títols mobiliaris a sa mòrt. Francis Bacon es considerat per qualques analistas coma davancièr del Movement Filosofic de l'Empirisme Britanic.
Vida
modificarEn 1573, a 13 ans, dintrèt al Trinity College de Cambridge, ont estudièt fins a 1576, en companhiá de son grand fraire, Anthony.
Comencèt sa vida professionala coma avocat, mas venguèt celèbre per son ròtle coma filosòf e defensor de la revolucion scientifica. Son trabalh establís e torna popular una meteorologia inductiva per a la recerca scientifica.
Pensada
modificarFrancis Bacon prepausèt de tornar organizar lo Metòde scientific. Atirat pel sentiment de cambi e de progrès de son epòca prepausèt un tipe de sciéncia practic e util. Bacon volguèt dirigir la sciéncia de la coneissença cap a quicòm qu'es observable e utilizable, la natura reala del biais que la coneissèm, en totas sas manifestacions. Aquel tipe d'apròchi de la realitat èra pas especificament abordat pel metòde aristotelician, dominant de l'epòca, que pretendiá conéisser e definir las esséncias dels objèctes.
Son òbra Novum Organum influiguèt fòrça dins l'acceptacion de la sciéncia amb un procèssus d'observacion e experimentacion precís. En aquela òbra pretend que cal abandonar totes los prejutjats e actituds preconcebuts de la realitat que nomena en grèc eidola o idolas e las classifica en quatre gropes:
- Idolas de la Tribú (Comunas a totes los umans, son las errors degudas a las enclinasons naturalas).
- Idolas de la Cavèrna (Propias a cada individú, son las errors degudas a l'educacion recebuda o al caractèr individual).
- Idolas del Forum (Son las errors degudas a las limitacions del lengatge).
- Idolas del Teatre (Son las errors degudas quand s'accepta los sistèmas filosofics anteriors).
La filosofia de Bacon comencèt amb l'idèa de que la vertat es pas derivada de l'autoritat e que la coneissença es fruch de l'experiéncia. Bacon considerava que la tradicion culturala contemporanèa èra esterila perque aviá perdut lo contacte amb l'experiéncia e que la tradicion artesanala, que basava sa coneissença dins l'experiéncia, mancava dels metòdes dins un registre apropriat[1]. Bacon prepausa lo metòde experimental inductiu.
Son metòde inductiu a per objectiu d'extraire coneissença del monde natural per mejan l'experimentacion, l'observacion e l'examèn d'ipotèsis. L'induccion pretend d'arribar a la coneissença dels faches generals a partir dels particulars e se fa a travèrs de las taulas seguentas:
- Taula de la Preséncia (Analisem quand apareis lo fenomèn estudiat).
- Taula de l'Abséncia (Analisem quand apareis pas lo fenomèn estudiat).
- Taula dels Graus (Analisem quina gradacion a lo fenomèn estudiat).
- Taula de l'excluson (Separem las qualitats essencialas d'aquelas que son accidentalas).
Segon Bacon es solament amb l'eliminacion de tota nocion preconcebuda del monde que se poiriá estudiar l'òme e son entorn per mejan d'observacions detalhadas e contrarotladas, realizant lo minimum possible de generalizacions. Totas las tèsis scientificas an lo poder d'èsser validadas per las observacions. Per Bacon un scientific deu èsser, de per abans tot, sceptic e acceptar ges las explicacions que pòt pas demostrar per mejan de l'experiéncia sensibla (Empirisme). De fach, los principis que prepausa dins son òbra venguèron d'importància vitala pel desvolopament seguent de l'empirisme.
Controvèrsias
modificarBacon e Shakespeare
modificarDempuèi lo sègle XIX, Bacon foguèt sovent considerat coma lo vertadièr autor de las òbras atribuidas a Shakespeare. Per contra, aqueles que refusan aquesta tèsi, afirman que la poesia atribuida a Bacon es plan diferenta d'aquela de Shakespeare tal que ambedoas poirián pas èsser escrichas per la meteissa persona.
Teorias sus ocultisme
modificarLo supausat ligam entre Bacon los Rosacroses e la Francmaçonariá foguèt largament comentat dins fòrça libres per diferents autors e estudis[2]. D'un autre costat, d'autres estudis coma Daphne du Maurier sostenon qu'existís pas cap de pròva vertadièra que justifica la teoria de sa relacion amb los Rosacroses[3].
Òbras
modificarEntre las òbras pus remarcablas de Bacon i a
- Novum Organum (1620),
- New Atlantis (Nòva Atlantida) (1626),
- Essays (Ensags) (1597),
- The Colours of Good and Evil (Las Colors del Ben e del Mal) (1597),
- Meditationes Sacrae. Dins aquel darrièr s'i tròba son aforisme conegut: «la coneissença es poder».