Forés

Forés o Forin (en francoprovençal: Forêz, en francés: Forez) es una region naturala e istorica arpitana situada, mai que mai, dins la part centrala de l'actual departament francés de Léger dins la region Auvèrnhe Ròse Aups.

Mapa de Forés

Segon Domergue Sumien, los gentilicis pòdon èsser foresenc [-a] e forinat [-ada? -ata?]

La region foguèt al còr del comtat de Forés puèi de la província de Forés durant lo Regim Ancian, aquesta englobant tardivament una bona part de las regions de Roanés e de Jarés (dont la vila de Sant Estève).

Constituïda d'une vasta plana travèrsada pel flume Léger e enrodada de monts, la region de Forés correspondriá als limits del pagus forensis o país de Feurs (l'antic forum segusiavorum que donèt lo nom a la region). Aqueste pagus foguèt una de las divisions administrativas del territòri dels segusiaves sos August, que perdurèt amb los carolingians.

Culturalament, la region de Forés es associada a un paisatge globalament rural, que s'estend de la plana entrò las Nautas Chaumas ; a l'aiga (Léger e afluents, canal, estanhs, fonts d'aiga minerala - Badoit - e termala) ; a de produccions agricòlas (Còstas de Forés, Forma de Montbrison, pola del còl pelat de Forés) ; a d'edificis medievals (glèisas, priorats e castèls) e de la Renaissença (Castèl de la Bastie d'Urfé) ; a de saber-far artisanals e industrials dins los domenis del textil (trabalh de la seda e textil medical), del fèrre (La Bola Obut, Chapuis Armas) e del vèire (Veirièra de Sant Just).

Los abitants de Forés son dits foresians e lo dialècte de la lenga arpitana que s'i parlava tradicionalament es lo foresian. L'emplec de l'auvernhat èra corrent a l'oèst din lo parçan de Neitrable e al sud-oèst de Forés. Lo vivaroaupenc au sud a la frontièra amb Vivarés (Ardecha) e Velai (Naut Léger) .