Estève de Montalban

Estève de Montalban (fl. 1691-1695) èra un corsari e cap de filibustièrs (bocanièrs) francés actiu dins Cariba e al larg de la la còsta d'Africa de l'Oèst. Frequentament cridat Sénher de Montalban (nom de familha grafiada Montauban e occasionalament Montauband en francés), escriguèt un raconte de sos viatges ulteriors, en particular sa subrevida a un naufragi. Probablament originari d'Occitània, nascut en 1650 o 1660 en un luòc desconegut e mòrt a Bordèu en 1700 o en 1708.

IstòriaModificar
Nascut en 1660, Montalban visita las còstas africanas tre 1676, "avent començat d'utilizar las mars a l'edat de setze ans"[1]. En 1690, navègue jols òrdres de son compatriòta corsari francés Mathurin Desmarestz dins la Cariba. Desmarestz donè a Montalban son naviri La Machine (La Maquina) après aver capturat una fregata espanhòla, que Desmarestz conservèt e rebategèt La Ballestrelle[2]. Montalban ordenèt La Machine al larg de Tèrranòva en 1691 après s'èsser separat de Desmarestz, ont a forçat dels marins franceses a la piratariá, e la meteissa annada, a capturat un fòrt anglés a son retorn sus la còsta africana de Guinèa[1].
Gardèt La Machine fins en 1694 abans de passar al Trois Frères (Tres Fraires) de 200 tonas e 34 canons. En febrièr, naveguèt per la còsta de Veneçuèla, pilhant al larg de Caracas. Intercèpta alara un convòi anglés a destinacion de Londres, capturant son escòrta Loup (Lop) e dos dels naviris de carga. Après aver capturat un autre naviri anglés, faguèt escala a Bordèu en setembre per vendre sas presas e sa cargason capturada[3]. Mentre qu'èra al pòrt, son equipatge s'es comportat de faiçon susmauta: "Totas las nuèches qu'an passadas dins los divertiments que lor agradavan lo melhor, e los jorns a córrer dins la vila en mascarada, se fasent portar sus de cadièras, amb de flambèls alucats a miègjorn; dont qualquas gorrinariás son mòrtas, mentre que quatre de mon equipatge m'an pro abandonat[1]. Pressat de partir per conservar çò que li restava d'equipatge e de tresaurs – "Ai pensat qu'èra preferible que me n'ane tre qu'o poiriái, per tal de gardar la rèsta amassa"[4] – aparelhèt en febrièr de 1695[1].
Tornarmai Montalban tornèt en Africa. Crosant primièrament los Açòres puèi las Canàrias puèi Cap Verd[3], mantes naviris li escapan o refusan lo Trois Frères. Reüssiguèt a préner un naviri anglés al larg del cap Lopez primièrament, puèi una segonda presa abans de carenar lo Trois Frères. Al larg d'Angòla, a engatjat un man-of-war anglés de 54 canons qu'a batut lo Trois Frères e comencèt una accion d'abordatge[1]. Los piratas de Montalban an utilizat una excellenta adreça al tir amb de tirs de mosquet per véncer los angleses. Abans que pòsca montar a bòrd de presa, lo capitani del naviri anglés a mes lo fuòc a sos magasèms de podra a canon, provocant una enòrma explosion qu'a destruch los dos naviris[4].
Montalban es estat grèvament nafrat e getat en libertat mas a reüssit a s'enganchar al varatge abans que cèrtes de sos marins subrevivents o recupèren dins un petit batèl. Gaireben afamats, an navegat cap a la còsta africana ont an encontrat dels indigèns amb los quals Montalban èra familhar. Après los aver convencuts de son identitat ("m'èra impossible de persuadir cap d'entre eles qu'èri lo capitani Montalban, tant èri desfigurat"), encontrèt un prince local que noirís e vestiguèt Montalban e sos òmes, puèi los escortèt fins a cap Lopez ont an assegurat lo passatge cap a Barbados[1].
Charles de Courbon, comte de Blénac (un administrator colonial santongés) l'a menat amb los qualques membres subrevivents de son equipatge a Martinica en 1696. D'ailà, Montalban es tornat en França. Dos ans mai tard, publiquèt un raconte de son viatge en Africa e escriguèt: "Sabi pas s'ai dich adieu a la mar"[1]. Cèrtas sorsas rapòrtan que moriguèt en 1700[5], d'autres que contunhèt a ordenar dels naviris corsaris franceses fins en 1708[6].
ÒbrasModificar
Passa per l'autor d'una Relacion del viatge del sénher de Montalban, capitani de filibustièrs, en Guinèa, en l'annada 1695, la quala es estada publicada en seguida de la traduccion de Casaus, Tiranias e cruseltats dels espanhòls (Amsterdam, 1698, in-12).
Veire tanbenModificar
Ligams intèrnesModificar
- Jean Hamlin, un autre bocanièr francés que viatgèt a la còsta d'Africa.
Ligams extèrnesModificar
Nòtas e referénciasModificar
NòtasModificar
ReferénciasModificar
- (en) Aqueste article es parcialament o en totalitat eissit d’una traduccion de l’article de Wikipèdia en anglés intitolat « Étienne de Montauban ».
- (fr) Aqueste article es parcialament o en totalitat eissit d’una traduccion de l’article de Wikipèdia en francés intitolat « Étienne de Montauban ».
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 et 1,6 .
- ↑ (1992–1993) De la mer des Antilles à l'océan Indien (From the Caribbean Sea to the Indian Ocean) 38-41. Retrieved on 31 August 2017. French language original, as reprinted in Le Diable Volant : Une histoire de la flibuste : de la mer des Antilles à l'océan Indien (1688-1700) / ('The Flying Devil : A History of the Filibusters : From the Antilles to the Indian Ocean (1688-1700)').
- ↑ 3,0 et 3,1 . ISBN 9781598842012.
- ↑ 4,0 et 4,1 . ISBN 9781574889109.
- ↑ « Montauban, Étienne de », sur thesaurus.cerl.org (consultat lo 1èr novembre 2017)
- ↑ Simon Harrison, « Etienne de Montauban (1660-?) », sur threedecks.org (consultat lo 1èr novembre 2017)