Catastròfa de Chornobil : Diferéncia entre lei versions

== Consequéncias ==

L'explosion provoquèt la màger catastròfa de l'istòria de l'esplecha civila de l'energia nucleara. Pressumptament originat per la realizacion d'una pròva, al moment de l'accident moriguèron 31 personas, al torn de {{formatnum:350000}} persones aguèron d'èsser evacuadas dels {{formatnum:155000}} km² afectats, en daissant de grands airals desabitats pendent fòrça ans. La radiacion s'estendèt a la màger part d'Euròpa, ont demorèron de nivèls nauts de radioactivitat pendent divèrses jorns. S'estima que se desliurèt 500 còps la radiacion de la bomba atomica lançada a [[Hiroshima]] en 1945. Après l'accident lo principau problèma sanitari veniá de l'[[iòde]]-131, amb un periòde de semidesintegracion de uèch jorns. La preocupacion principala es actualament la contaminacion de la tèrra amb d'[[estronci]]-90 e [[cèsi]]-137, amb de periòdes de semidesintegracion de 30 ans. Las concentracions pus nautas de cèsi-137 se trapan dins los jaces superficials de la tèrra, que i es absorbit per de plantas, de babaus e de [[fong]]s e atal entran dins lor cadena alimentària. Se tem que la [[radioactivitat]] afècte la populacion locala pendent de generacions. En genièr de 1993, l'IAEA revisèt l'analisi sus las causas de l'accident, en l'atribuissent a una error de concepcion del reactor e non pas a una error umana. L'IAEA en 1986 aviá citat coma causas la manipulacion del reactor pels operadors. L'error dins la concepcion se considerèt coma la causa pr'amor qu'aqueste tipe de reactors a de reactivitat positiva, a diferéncia dels reactors BWR o PWR. Aquesta caracteristica fa qu'un escalfament anormal del refrigerant produsisca un aument del nombre de fissions, e per aquò un màger escalfament, en produsissent una reaccion en cadena. Per son importància dins la seguretat de la planta se considerèt una error de concepcion. En 2005, l'OIEA elaborèt lo darrièr rapòrt que detalha lo nombre de mòrts dirèctament causats per l'accident en 59 personas, d'elas 48 trabalhadors de la centrala. Los cas de càncer de la tiroïda comptabilizats son estats mai de 4000. S'estima que {{formatnum:600000}} personas foguèron afectadas per la radiacion, de las qu'aumens 3500 moriràn coma consequéncia d'ela, entre els la majoritat dels 2500 trabalhadors e militars que bastiguèron lo primièr sarcofag de ciment. Un autre rapòrt obten de resultats diferents respècte a Chornobyl. Segon aquel, mièg milion de personas son mòrtas e las donadas subministradas per Ucraïna son pas complètas. Aquel seriá lo nombre de personas ({{formatnum:500000}}) qu'aurián perdut la vida, per causa de la [[nívol radioactiva]], que contaminèt granda partida d'Euròpa. E {{formatnum:30000}} autres moririán dins las annadas seguentas. Aquestas valoracions presentan una diferéncia importanta amb las investigacions de l'OMS e l'OIEA. Segon Greenpeace en total es estat contaminat amb de cèsi-137 un 30% dels airals ont vivon 9 milions de personas. Segon un tecnician del centre scientific del govèrn ucraïnian, en Ucraïna s'enregistran de cas de càncer de la tiroïda, de leucèmias e de mutacions geneticas qu'apareisson pas dins las estadisticas de l'OMS, e qu'èran practicament desconegudas fa 20 ans.

 

 

{{Ligam AdQ|es}}