Categoria:Cançon de Joan Francés Tisnèr : Diferéncia entre lei versions

Cançons de 12 recèptas de J. A. Lespatlut

L’Estrangèr Roger Lapassade Un dia qu’arribarà, vestit de blau com la matiada, que trucarà au portalèr, arrés ne’u coneisheràn. Que diseràn, en hant un maishant uelh : — Quí ei ? Quauque pacant escapat de galèras !

Los mainats s’estujaràn devath la taula. Las hemnas vaderàn blancas com la nèu. Los òmis, punh sarrat, que voleràn acalhavà’u e los cans ariçats que ronharàn en amuishant las anhivas. La portalada miei desruida que s’acabarà de héner.

Mes, eth, l’Estrangèr, de jolhs sus la pèira blanca, darrèr locledon barrat que hicarà un arríder d’anjo sus aquera matiada de haina e de hasti. Lo blau deu son uelh qu’orbirà las mans, qu’apatzarà la paur deus dròlles e herà tornar la frescor de l’ahida sus las maishèras.

Sonque un arríder amistós ! Sonque las mans, vueitas e viradas de cap aus òmis. Sonque lo cap quilhat, l’uelh qui non cranh pas lo deumau ! Lavetz, un can que s’aprocharà, a plaser, dab amistat, que lecarà los pès provassós de l’Estrangèr. Lavetz, guarit de tot mau, l’Òmi, urós, qu’orbirà lo cledon. -- Vira lo sedaç Quau ei donc aqueth tot vestit de blau Coma la matiada e qui truca au portau Vira lo sedaç, tiralaligòt E si ei fachat, jo me’n trufi hòrt

Estrangèr te dobti, que l’aso te foti Passa luenh de ma pòrta e lo diable se’t pòrti

1 e 2 e 3 e 4 e 5 e 6 e 7 e 8 e 9, Diu me viri de mau

Las hemnas com nèu blancas vaderàn, E devath la taula los mainats iràn

La sèrp nilenca Max Rouquette

Virona arredonida dormissiá la sèrp nilenca. Virona redona Tendra virona de gavèl arredonida jos la raspa d’una fuòlha de figuièira, dormissiá la sèrp nilenca.

Dormissiá dins l’oblit de l’astre que portava sens saupre quau seriá que’n un raufèl d’amor au poton dau verin aparariá lo sen. Angèla en matelòta shens se copar lo cap, en li copar lo cap.

Virona arredonida... -- Pelar vueitar desbarbar copar Talhucar. fríser virar har sautar.

Tirar estruçar

 		en.hariar 

rossir trempar adobar har còser hornir ajustar. __ Salmís de palomas

Dindan, dindan, lo curèr d'Aurelhan Qu'ei cadut dehens l'estanh Dab las òras a la man Dindan, dindan...

Entertalhat o interromput, Entertant lo temps recadut Entrams jo tu entermetut Entenement deus entorcuts

Lo temps que passa doblevant Las òras que's hèn en davant

Enterlacant l'entortolhut Atormerat jo l'entenut Entormentat que m'as avut Entaulat aquiu qu'ès sedut.

Aus tèrmis de Tolosa, fontenas clèras j’a.

Que j’a tres palometas, banhadas s’i son dedens.

Tant s’i son banhadetas, que l’aiga non i mei.

Que’n prenen la volada, tau haut de Cauderèrs.

Digatz-me palometas, qui j’èra a Cauderèrs ?

E lo rei e la reina que j’èran tots solets.

Au rei l’an hèit ua cramba, a la reina un convent

Tot de pèira talhada, que non j’entre lo vent.

Lo vent ni la gelada, ni tanpòc los glaçons Aus tèrmis de Tolosa Aqueth pecat, qu'ei donc ? Qu'au sortir de la glèisa, los gojats que disen a las gojatas E voletz garfo ? La hilha d’un praube òmi Se’n va entau molin digodin Diga, diga ostèr, diga molinèr Faralin, faralèr, faralin tornèr Qui vòu har mòler molerà Quan lo rei ei salhit de la tèrra Quan lo rei ei salhit de la tèrra là Lan anderidí la dondèna E au lanlà deridí la dondon. Que s’i pren son chivau Eth que se’u brida e se’u sèra Lo gran de ma mèra Molerà en quest molin

E que se’u va har abeurar En d’ua honteta tan clara Tròba aquiu vint e cinc bergèras Har en purmèr un beròi borrider Haria, lhevami, aiga en aisider Deishar plan com cau la pasteta lhevar D’anís verd culhera plenhar e trempar En la cacha ajustar 300 gramas de sucre E flor d’irangèr, pèth de citron, burre Har hóner……….. (4 còps) Puish préner a despart la haria de blat Sèt ueus esglaishatz e la sau ajustatz Dab tèrç de liquide calerà prestir Quan sii chucar lo dusau a hornir Puish lo darrèr tèrç e lhevami, mesclar Dinc a quan la pasta e dèishi de gahar Lhevar en tortet o en lonc com v’agrada Pausar sus ua placa dab papèr aprigada Aquiu lheverà, dinc a tres còps en.hlar Un ueu tà daurar e de sucre emprovar Har còser…………. (4 còps)

Minjar huec, cagar huec, huec aus pès, huec au cuu, huec au cap, huec, huec, pertot huec __ Ústrias

Qu’ei un plat de sason dab mocharon, morilhon de qui hèn ragoston de qui hèn ragoston

Netejà’us e pelà’us dab duas aigas arrescà’us en un perrec boishà’us en un perrec boishà’us

        Còser a l’òli en

ua caishòla de tèrra de tèrra

              De haria saupicà’us
     (dab) sau e péber adobà’us

dab cebeta

dab cebeta agostà’us

en har còser a plaser e quan sii a mieitat, a mieitat, a mieitat, a mieitat

               hornir las ústrias… (6)

Deu tresau solèr qu’ei caduda enlòra Ua moquira jauna qui eslurra a plaser Tà s’anar córrer Sagòrra e Magòrra Shens se har cridar enlòc per arrés

Parièra au limac la motha moquira Qu’a vagar tà devarar lo camin Qui’s hiquè en cap qui vira e arrevira Sus la paret blanca qui sembla shens fin

Lo só qui arraja sus la moquira Tremblanta de paur o lhèu de plaser… Mes ne luseish pas mei la prauba tiravira, Lo só l’a secada… acabat lo sendèr

Deu tresau solèr qu’ei caduda enlòra Ua moquira jauna qui eslurra a plaser Garbura __ La garbura qu’ei pomas de tèrra, mongetas, lo garròt deu jambon, lo caulet blanc sustot, pomat, lescas de jambon, mes espés, un tròç de jambon entà har la bona, bona garbura. Dab peberina, estragon, peirassilh, alh, ceba. Que començarí per exemple per las mongetas que son las mei longas a còser, las pomas de tèrra, las carròtas, copadas, pas a tròç, ua carròta copada en dus, o en tres s’ei drin grana, après qu’i hicarí lo caulet blanc, mes quan tot e boreish après. E après lo garròt deu jambon, drin vielh, drin gras, los porrets e hicar tot aquò a borir. E deishar còser duas bonas òras, pas a garlapar, a borir doçament au son trin, au mensh duas bonas òras totun, e après que gostan. La garbura jo que la harí atau ! __ Rondèu de las estelas

Lo cèu escuranhós espiant Nau estelas cadentas qu’èi vist

Cadua vadè un gran gigant Dab un nas qui semblava un his….son !

Nau uelhòts jo n’aurí avut Bahida me’us avoren crebats

Mes d’un sol par n’èri uelhut Grana Estela qu’a dit : « Deishatz ! » L’òra deu tè

Lo tè qu’ei la bevuda aprestada mei populara capvath lo monde.

Que la descobrí en 2737 abans J.C. l’emperaire chinés Shen Nung, lo dia quan ua huelha de tè e’u cadó per escàs dens la tassa d’aiga cauta qui’s bevè.

La boridèra boridejava pujant a plaser com lo plaser, chebitejava puish shiulava, boishorlejava de contentèr

Quan acabi de borir l’aiga Shens que’vs vedossi apressatz Dens la teièra rescauhada Chorreta d’aiga barrejatz

La teiereta tenhereta, a l’aiga cauta s’arrajava Tè, tà qu’au tè tieni cautet, tan longtempsqui lo temps durava

Deu tè la huelha dèisha anar, tota perborida sa sabor, bissè que demanda de l’aprigar Que’n patz s’escapi la labor.

La costuma deu tè de cinc òras que data deu començar deu sègle 19au, quan la setau duquessa de Bradfòrd, Anna, envitè un vrèspe amics a béver tè en tot perucar coquetas, tà’s virar la hami d’enter disnar e sopar. Aquera òra deu tè que vadó de tira ua tradicion en Anglatèrra. -- Poth a la gascona

Aprestar e troçar un poth deus beròis, deishà’u préner duas a tres òras de renc, en tot virà’u de quan en quan, òli fresc hà’u tostar suus sherments

Arrevirar la pèça de tau mòda que sia plan cueita de tota part. Sus la mar de mon père I a batèus a pescar E b’i a tres pescaires que s’i hèn a pescar E b’i a tres gojatòtas que s’i hèn a espiar Sonque ua peurossòta qui’s bota a plorar Tornatz, tornatz pescaires La mar es a lordejar Los dus pausan la barca mes l’aute la pausa pas

Vòs pas tornar pescaire qu’es l’òra d’ac deishar Nani i a tant boletas las voirí amassar Nani cèrtas pescaire aquò ne’n haratz pas Si jo n’ac hèi beròja arrés mei n’ac herà Mes las boletas negras an fenit de’u minjar Plenh de botelhas d'aiga un paquet de ton ua vueita tà hicar los ueus ua botelha de cocà colà un pòt de flors ua caisha de sau ua bala de tenís copada ua vueita de caramèl un teishut un libe abandonat un tube de sentbon ua capsa de botelhas

...E qu'ei reciclable -- Ah, que viu enqüèra Advents Au hons d’un topin vernissat esténer pèrnas de lard o jambon lardós. Un còp talhucat carròtas en rondets e hachat ceba e alh dab jambon, barrejà’n ua bona espessor suu lard e pausar un bèth tròç de bueu, pèça magra o codau beròi persilhat

Cobrir d'ua espessor de hachat mei 

adobat de clavets, canèla muscada sau e péber ... e un boquet.

Hornir çò qui cau de liquide tà plenhar dinc a un centimètre deu bòrd (mieitat vin roi, mieitat aiga) en barrejar a tot doç en lo topin tà non pas des-har lo palhat deu hons. Cobrir dab papèr de carnissèr oliat e ligat suu bòrd deu topin. Hicar suus carbons, devant deu huec e deishar còser doçaments quate a cinc òras.... E un boquet.

L’Advent qu’ei arribat, Lo monde qu’ei sauvat! Lo Messias atendut Que’ns vien da lo salut. Quasi cada Profèta, Qu’anonça la conquèta D’aqueth divin Enfant; Lo Demon qu’ei tremblant.

Cantem a son aunor, Dab un còr plen d’amor, Cantem allegrament, Pendent aqueste Advent: Loange a Diu son père, A Maria sa mèra, A Jausèp lo tutor De noste Redemptor Cantem tots eths presents De Nadau devotaments, En l’aunor deu deliri Deu Senhor-Dinèr vampiri Qui’ns deu a tots sauvar E Satan har trespassar

- « Qué volerés com present De qui n’as pas peu moment ? » - « Enveja d’un libe, chic, Meilèu causas de plastic, Armas t’apréner a tuar, Un quat’quat’ a poder miar. »

L’òmi desfortunat De pòrtamoneda flac, Sortirà de la misèria, De la soa praubèra Jèsus-Sòus l’en va tirar, Aisidèr l’i balharà. -- Cruspèths A Carnaval que cau har cruspèths.

Lavetz que preni ua recèpta qu’i cau ua botelha d’aiga tà un quilò de haria.

E lavetz que hèish cauhar l’aiga e au punt de borir qu’i hiqui totun drin de pèth d’irange e après qu’i hiqui ua presa de sau. Qu’i hiqui… pas hèra...

de burre e que dèishi borir las pèths d’irange e lo burre honut, après quan boreish au gran galòp que geti tota la haria, tot d’un còp tot,

e que tolhi, e que tolhi... dinc a quan la pasta e’s despegue de la marmita.

Après que la dèishi en.hredar, que hiqui los ueus, e ueu per ueu que presteishi plan e après que dèishi pausar la pasta, ua bona òra.

E après que hiqui òli, que dèishi cauhar plan l’òli, qu’èi ua grana bacina, exprès tad aquò, que’n hiqui setze au còp, pas tot a fèit ua culhera-sopa tà un cruspèth.

E lavetz aquiu que gonflan dehens l’òli, qu’ei un plaser, que’us veden virar, que còsen tots sols,

...ne se’n cau pas ocupar. -- Tajine Aussalés

Autorn de Pont i a de bèras hilhòtas Mon còr ei content de las véder sovent A l'arriutet peu camin d'Aigas Bonas A Pont crabèr, mon diu lo gran regret.

Que'u m'as avut lo flòc de primavèra Que'u m'as avut que non t'i èra devut S'aví sabut que te'n devès perváler L'aurí venut en bèth enconegut.

Si jamei pus e pujas sus de l'arbe Dab un cotèth que't coparèi l'ausèth L'ausèth qui va qui vòla peu boscatge Gai e hardit lo berói rei petit. -- Saussissas

Apres tar un ha chadís mi ut de gras e ma gre de pòrc,

dus a tres còps mei ma gre que gras. Hornir sau, péber e alh hachat.

Mes clar com cau. Deishar si voletz a queth hachadís

pau sar un di a en ua ta ris sa fre ta da dab alh.

Ple nhar los bu dèths me jans deu pòrc, la vats de plan e ras pats, dab a queth ha cha dís. --Mingueta 18 octobre de 2009 a 13.53 (UTC)