Mikhaïl Gorbachov : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 27 :
Resolgudament reformator, Gorbachov inicièt las reformas del modèl [[comunisme|comunista]] sovietic conegudas coma ''[[glasnost]]'' e ''[[perestroika]]'', cap a una liberalizacion economica, culturala e politica. Sa politica exteriora menèt a la fin de la [[guèrra Freja]] e per aquò, en [[1990]] foguèt guerdonat per lo [[Prèmi Nobel de la Patz]].
 
Gorbatchov nasquèt à Privolnoie, dins lo krai de Stavropol, dins una familha paisana paura d'origina russa e ucrainiana. Ayant grandi sous le règne de [[Iòssif Stàlin]], dins sa joinessa, espleitava de [[segadoira-bateira]] dins una bòria collectiva abans de rejónher lo Partit comunista, que governava alara l'Union sovietica coma Estat de partit unic segon l'interpretacion dominanta de la doctrina marxista-leninista. Estudiant a l'Universitat d'Estat de Moscòu, esposèt sa camarada Raisa Titarenko en 1953 e obtenguèt son diplòma de dreit en 1955. Installat a Stavropol, trabalhèt per l'organizacion de joinessa de Komsomol e, après la mòrt de Stalin, venguèt un fervent partisan de las reformas de destalinizacion dedel Ledirigent dirigeant soviétiquesovietic Nikita Khrouchtchev. Foguèt nomenat primièr secretari del partit del comitat regional de Stavropol en 1970, pòste ont supervisèt la construccion del grand canal de Stavropol. En 1978, tornèt a Moscòu per venir secretari del Comitat central del partit e, en 1979, rejointrejonhèt son Politburo aual pouvoirpoder. TroisTres ans après la mòrt del dirigent sovietic Leonid Brejnev - après leslos brefsbrèus mandats de Yuri Andropov e Konstantin Chernenko - en 1985, lelo Politburo eligiguèt Gorbatchev al pòste de secretari general, lo cap de facto.
 
E mai que determinat a aparar l'Estat sovietic e los ideals socialists, Gorbatchev cresiá qu'una reforma importanta èra necessària, especialament après la catastròfa de Tchernobyl en 1986. IlSe s'est retiréretirèt de la guerreguèrra soviéto-afghanesovietoafgana et s'est lancé dans des sommets amb lo president american [[Ronald Reagan]] per fin de limitar las armas nuclearas e metre fin a la [[Guèrra Freja]]. Sul plan interior, sa politica de glasnost («ouverture») a permis une libertat d'expression et de presse accrue, mentre que sa perestroïka («restructuration») cherchait à décentraliser la presa de decision economica per melhorar son eficacitat. Sas mesuras de democratizacion e la formacion du Congrès élu des députés du peuple ont sapé l'État à parti unique. Gorbatchev a refusé d'intervenir militairement lorsque divers pays du bloc de l'Est ont abandonné la gouvernance marxiste-léniniste en 1989-1990. En interne, lo sentiment nacionalista creissent amenaçava de brisar l'Union sovietica, conduisant les extrémistes marxistes-léninistes à lancer le coup d'État d'agost infructueux contre Gorbatchev en 1991. Dans le sillage du còp d'Estat, l'Union sovietica s'es dissolguda contra la volontat de Gorbatchev. Après avoir démissionné de la presidéncia, lancèt la Fondacion Gorbatchev, es vengut un critic virulent des présidents russes Boris Eltsine e [[Vladímir Pótin]] e faguèt campanha per lo movement social-democrata rus. Gorbatchev es mòrt en 2022 après un periòde de malautiá.
 
Largement considéré comme l'une de las figuras les plus importantes de la seconde moitié du XXe siècle, Gorbatchev reste un sujet de controverse. Récipiendaire d'un large éventail de récompenses, dont le prèmi Nobèl de la patz, il a été félicité pour son rôle dans la fin de la guerre froide, l'introduction de nouvelles libertés politiques et économiques en Union soviétique et la tolérance à la fois de la chute des administrations marxistes-léninistes dans l'Est et l'Europe centrale et la réunification de l'Allemagne. À l'inverse, en Russie et dans d'autres anciens États soviétiques, il est souvent ridiculisé pour avoir accéléré la dissolution soviétique - un événement qui a affaibli l'influence mondiale de la Russie et précipité un effondrement économique.