Drechs de tiratge Especials

Los drechs de tiratge especials (DTE, en anglés, Special Drawing Rights : SDR), son un instrument monetari internacional creat per l’FMI en 1969 per completar las resèrvas oficialas existissentas dels païses membres.

Lo DTE es constituit d'un acamp de devisas reeavaluidas cada cinc ans, constituit dempuèi lo 1èr d’octobre de 2016 de las devisas seguentas:

• lo dolar americain ;
• l'èuro ;
• la liura esterlina ;
• lo yen ;
• lo renminbi (yuan) (RMB).

Caracteristicas

Los DTE foguèron subretot creats per remplaçar l'aur monetari dins las grandas transaccions internacionalas. Donat que la quantitat mondial d'aur es gaireben fixe (que la quantitat d'aur producha gaireben compensa la quantitat consomida per la joielariá e òbras artisticas), e qu'al nivèl mondial las economias de totes los membres de l’FMI prospèran, apareguèt necessari de far créisser la quantitat de l'unitat de basa o de l’estandard en proporcion, çò qu’èra tecnicament impossible segon una nòrma aur (internacionala) estricta.

En mai de son ròtle comptable dins lo comèrci internacional, permet de defungir d’anar e venir de l'aur metallic mejans de frontièras per soldar los comptes nacionals (quitament se de convencions bilateralas permeton de defongir lo risc e los costs d’aqueste transpòrt per de depauses de resèrva de contunh e garantits près de las grandas bancas centralas internacionalas).

Los DTE son balhats als païses membres en proporcion de lor quotitat a l’FMI. Lo DTE servís tanben d’unitat de compte a l’FMI e d’autres oganismes internacionals

membres proportionnellement à leur quote-part au FMI. Le DTS sert aussi d’unité de compte au FMI et à certains autres organismes internationaux.

Lo DTE es tanben utilizat per la denominacion d’unes instruments financièrs privats internacionals.

Los DTE an le còde XDR segon la nòrma internacionala ISO 4217.

Pasmens, lo DTE es pas una devisa veraia. L’FMI es pas un emetor e garantís pas las valors en DTE per las sieunas resèrvas; los fons de resèrvas depausats a l’FMI pels Estats son pas libellats en DTE mas dinss caduna de las devisas compausant lo panièr. Lo DTE es pas cotat. Dempuèi que l'aur es pas pus la referéncia internacionala, sa valor es entièrament determinada pel calcul a partir d’aquesta d'autras monedas. La règla es de far referéncia a las monedas mai utilizadas dins los escambis internacionals: pendent longtemps, lo dolar, l'èuro, lo yen e la liura esterlina. Aquesta composicion es pas intangibla, mas l’FMI impausa que las monedas de referéncias sián en permanéncia liurament convertiblas entre elas e liquidas (cotadas de contunh, e disponiblas a la venda coma a la crompa suls mercats, sens limita de montant) suls grands mercats internacionals de capitals (donc sens pas cap de contraròtle dels cambis per lors païses o organismes multinacionals emetors). Aquesta liquiditat volguda permet entre autre de limitar las limpadas brutalas de valor del DTE, que deu servir de referéncia establa per totas las autras devisas, mas l’FMI balha pas cap de garantia (las conversions se fan de comun acòrdi entre los participants, als cors dels mercats).

Utilizacion coma referéncia per una caissa d'emission

Unes païses ligan (o liguèron) lor moneda al DTE (per exemple actualament lo dinar libina, e ancianament lo franc burundés o lo novèl lev bulgar ligat enseguida al Deutsche Mark puèi a l’èuro). Aqueste tipe de ligam, per una caissa d'emission, permet al païses de rassegirar las prestaires e de contraròtlar son inflacion. Resulta sovent d'un arranjament d’endreissament financièr negociat amb l’FMI.

Aqueste tipe de politica monetària pòt pas pasmens capitar sens la fisança de las fonts de finançament, çò qu’implica l'aplicacion d'una gestion exemplara de las finanças publicas, lo respèctes dels tèrmes de remborsament dels capitals manlevats e dels interès, e la mesa en òbra de la transparéncia dels comptes publics (o quitament privats se lo finançament concernís de bancas, entrepresas e organizacions en cerca de finançaments).

Composicion

Lo DTE es determinat a partir d’un panièr de monedas màger largament utilizadas pel comèrci internacional e los mercats financièrs. Fins a l'integracion del yuan chinés al 1èr d’octobre de 2016, aqueste panièr es constituit (dins l'òrdre actual de valor relativa dins la composicion) del dolar dels EUA, de l’èuro, del yen japonés e de la liura esterlina (aqueste òrdre pòt èsser modifiat segon los cors, sola la composicion efectiva del panièr en quotitats de cada devisa essent fixada de biais estable).

Las quantitats de cada moneda constituissent un DTE son determinadas segon lor importança relativa dins los escambis comercials nternacionals e las transaccions financièras. La determinacion de las devisas compausantas es revista pel burèl executiu de l’FMI cada 5 ans.

La composicion relativa de las resèrvas en depaus a l’FMI dins las devisas compausant lo panièr es fluctuante en acòrdi de cada país membre (que pasmens deu s’assegurar que la valor totala de lors fons en devisas recalculadas en DTE subisca pas de cambiaments importants contraris a lors engatjaments, que tot excès o manca dins la quotitat atribuida produiriá d’intereses); l’FMI torna calcular regularament la valor correspondanta en DTE de resèrvas de cada país per atribuir lor taus de participacion a las resèrvas mondialas, e lors drechs de vòte (interven unicament se d’apèls de capitals trobèron pas satisfaccion suls mercats de capitals liures, en ofrissent de linhas de credit, que pòt finançar sus la basa dels interèsses recebuts pels deutes ja duguts e pagats pels autres païses membres, o en utilizant exepcionalament las resèrvas depausadas a l’FMI e tengudas pels païses membres, que los drechs seràn alara redusits).

Evolucion recenta

En 2005

En octobre de 2005, lo panièr de devisas compausant un DTE conteniá exactament :

• 0,5770 USD ;
• 0,4260 EUR ;
• 21,000 JPY ;
• 0,0984 GBP.

En novembre de 2005, lo panièr foguèt revisat fasent créisser la part del dolar al prejudici de las tres autras devisas (entre autre jos l’efièch grandissent de las resèrvas chinesas en dolars, e dels actius en bons del tresaur americans que ten la China, venguda la primièra banca americana), e lo panièr conteniá dempuèi lo 1èr de genièr de 2006 :

• 0,6320 USD ;
• 0,4100 EUR ;
• 18,4000 JPY ;
• 0,0903 GBP.

Mas, malgrat aqueste panièr novèl, lo pes relatiu de l'èuro (segon son cors) acabèt pas de pujar al prejudici de las tres autras monedas, mas lo dolar demora pasmens encara (a la fin de 2009), de fòrça pauc, la valor mai importanta davant l'èuro puèi lo yen (aqueste pes relatiu tanben aumentèt per l’efièch de l’adopcion de l’èuro per de païses nouvèls, çò que faguèt aumentar lo pes dels escambis internacionals dins aquesta devisa, e deuriá encara créisser amb l’adopcion de l’èuro per l’Estonia e la BCE lo 1èr de genièr de 2010).

La baissa decontunh del pes del dolar dins lo DTE es largament deguda a la politica economica americana, que massissament emetèt de dolars (jos forma d’emissions de bons del tresaur) per finançar los interèsses de son deute creissant cap a la China (que contunha pasmens a crompar las emissions americanas per garantir sos importants actius actuals). Aquesta situacion es criticada per la China, que volriá pas mai utilizar lo dolar coma monesa de resèrva, mas los DTE dirèctament (amb de sostens de pes, coma la Russia e de païses arabs dem Gòlf persic). La crisi financièra de 2009 menèt la China s’interessar encara mai a las emissions de devisas dins las tres autras monedas, per diversificar sas resèrvas (e manténer lor valor relativa en DTE depausat près de l’FMI), çò que permrtèt d’arrestar parcialament la davalda del dolar (mas la China tanben portèt la partida màger del finançament del plan d’endreiçament american). En reponsa a la crisi financièra, fòrça païses avián ja diversificat lors resèrvas aumentant la part dels fons en èuros depausats a l’FMI e dintrant dins lo calcul de lors avers en DTE.

En 2010

Lo panièr foguèt reevaluat lo 30 de decembre de 2010, amb efièch lo 1èr genièr de 2011 ; conten alara :

• 0,66 USD ;
• 0,423 EUR ;
• 12,1 JPY ;
• 0,111 GBP ;

siá una valor totala de 1,564064 dolar selon les taus de cambi del 27 de geniè de 2011.

Diferents membres de l’FMI demandan una diversificacion del panièr de devisas compausant lo DTE, quitament se la China, malgrat son pes, esita encara a i inclure lo yuan (CNY) qu’es pas encara una devisa liquida suls mercats internacionals de finançaments, e que los EUA s'opausan fermament a tornar sus la predominança del dolar dins lo DTE. Mai, gaireben totas las autras devisas son pas tan liquidas e disponiblas en quantitat sufisenta suls mercats internacionals (o alara son somesa a un contraròtle de cambi incompatible amb lor incluson dins lo panièr, coma ja evocat pel yuan).

En 2015

Una novèla formula de ponderacion foguèt adoptada lo 30 de novembre de 2015 a la concluson de la revision quinquennala del metòde d’evaluacion del DTE.

Las ponderacions respectivas del dolar, de l’èuro, del renminbi, del yen e de la liura èran las seguentas: 41,73 %, 30,93 %, 10,92 %, 8,33 % et 8,09 %. Serviguèron a determinar los montants de caduna de las cinc devisas inclusas dins lo panièr novèl del DTE, que dintrèt en viguor lo 1èr d’octobre de 2016 e que conten, :

• 0,58252 USD ;
• 0,38671 EUR ;
• 1,0174 RMB ;
• 11,9 JPY ;
• 0,085946 GBP.

La revista seguent es ara previst pel 30 de setembre de 2021.

Valor

La valor del DTE exprimida en dolars es determinada cada jorn per l’FMI, segon lo cors en dolars de las devisas del panièr, a mièjorn sul mercat de Londres. Se la Borsa de Londres es tancada, las mejanas dels cors de crompa e de venda sul mercat de Nòva York son utilizadas ; se ambedos mercats son tancats, los tauses de referéncia de la Banca centrala europèa son utilizats. Son cors oficial actualizat al jorn lo jorn es calculat e disponible près de l’FMI, es utilizat per fòrça sites financièrs.

Taus d'interès director

La valor del taus d'interès de basa aplicable als escambis en DTE es calculada de biais setmanièr. Varia segon de tauses directors d'interèsses de las monedas compausantas, proporcionalament a lor pes dins la valor del DTE e exprimits cadun en lor equivalent de tiratge annal sus un bon de manlèu. Los taus retenguts son aquestes de la vèspre de divendres a la clausura precedent cada periòde. Se un taus es pas disponible per un divendres particuler, lo taus retengut es lo darrièr taus conegut pels bons de la devisa correspondenta. Los taus directors retenguts per aqueste calcul son :

• pel dolar US, lo taus d'interès dels bons de tres meses del Tresaur dels EUA ;
• per l'èuro, lo taus d'interès de l’Euribor de tres meses (Euro InterBank Offered Rate) ;
• pel yen, lo taus d'interés dels bons de finançament de tretze setmanas del Govèrn del Japon ;
• per la liura esterlina, lo taus d'interès dels bons de tres meses del Tresaur del Reialme Unit ;

Vejatz tanben

Article connexe

• Bancor

Ligams extèrnes

• (en) Cors oficial del DTe (o SDR) sul site de l’FMI
• (en) Taus d'inteès oficial del DTE (o SDR) sul site de l’FMI
• (en) Pagina principala del DTE (o SDR) sul site de l’FMI