Lo ciprès (var.cipressièr, aucuprès, ciprier, auciprier) es un genre d'arbres sempre verd de la familha Cupressaceae originari de las regions temperadas caudas de l'emisfèri nòrd. Lo nombre d'espècias inclusidas dins aquel genre varia segon los autors de 16 a 30, o mai. Fòrça espècias son cultivadas coma arbres d'ornament. Lo ciprès comun es un arbre representatiu de la flora mediterranèa. Los cipreses son de conifèrs.

Lo nom generic Cupressus es le nom latin du ciprès comun. Lo nom ven de Ciparis, personatge de la mitologia grèga, filh de Telèf, que foguèt cambiat en ciprès par Apollon.

Caracteristicas generalas modificar

Los cipreses son d'arbres o d'arbrilhons boissonants, sempervirens, podent aténher una nautor de 5 a 40 mètres.

Las fuèlhas son de forma d'escatas triangularas de 2 a 6 mm de long, dispausadas en parelhs cobrissent totalament los rams. Persistisson de 2 a 4 ans. Existís une forma jove, en forma d'agulhas de 5 a 15 mm de long, encontradas suls joves de 1 a 3 ans (o mai).

Las inflorescéncias masclas e femes son separadas mas presentas sul meteis pè, jos forma de pinhas globulosas, estaminadas o pistiladas. Las pinhas femnas globulosas o ovoïdas, de 8 a 40 mm de long, son formats de 4 a 14 escatas tanben disposausadas per parelhs. Son maduras de 18 a 24 meses aprèp la pollinizacion. Las escatas verdas o gris blavenc pòdon sentir la citronèla o la resina quand se las froisant.

Las granas son pichonas, mesurant de 4 a 7 mm de long. Pòrtan doas alas, de cada costat de la grana.

Citacion de Pablo Néruda dins un extrach de "Avoï que visquèt". - «Los cipreses de las Guaïtecas me barran lo camin....Es un monde vertical: una nacion d'aucèls, un fum de fuèlas.»

Lista de las espècias[1] modificar

Ibrids modificar

Distribucion geografica modificar

Los cypreses son originaris de luòcs espandits dins las grandas regions temperadas caudas o subtropicalas de l'emisfèr nòrd. Lor airal d'origina compren l'oèst de l'America del Nòrd e l'America Centrala, lo nòrd d'Africa, le Orient Mejan, l'Imalaia, la China miègjornala e lo nòrd de Vietnam.

Utilizacion modificar

Fòrça espècias son cultivadas coma plantas d'ornament dins los pargues e jardins, e en Asia a l'entorn dels temples. Los ciprèsses son tanben utilizats dins lo Bacin Mediterranèu per constituir de barranhas contra lo vent.

Qualques espècias son apreciadas per la fusta que pòt èsser fòrça durabla. La fusta de ciprès s'utiliza per far de clavecins de tradicion italiana.

Plan sec (mai d'un an de secatge), pòt èsser utilizat coma combustible.

En Índia, lo ciprès es un arbre o un arbrilhon comun dins los jardins publics o privats; son nom local en indi es मोरपंखी, literalament « de plumas de pavon ».

Los còns o noses de ciprès son utilizadas en decoccion contra las variças e per solatjar las cambas pesugas.

Utilizacion simbolica modificar

 
Vincent Willem van Gogh, Nuèch Esteladas (ciprès e vilatge)

La simbolica del ciprès es, dempèi de temps (almens dempuèi l'antiquita grèga), aquela de la vida eternala (fuèlhas totjorn verdas, amb totjorn de fruches, fusta gaireben imputrescibla, odor d'encens...), es per aquò qu'es utilizat per la fabricacion dels taücs dels papas. Los ciprès èran sovent plantats per parelhs pels adultes o isolats pels enfants.

Los « cipresses falses » modificar

D'autras espècias son designadas pel nom vernacular de « ciprès ». Son d'espècias appartenent al genre Chamaecyparis, parent alunha del genre Cupressus, o de plantas appartenent a la familha de las Cupressaceae avent qualques caractèrs semblables amb los vertadièrs cipreses.

Genre Chamaecyparis
Autres conifèrs
Autres plantas

Vejatz tanben modificar

En Iran, dins la vila de Yazd se trapa un dels mai vièlh ciprès del monde qu'auriá gaireben 4 500 ans[6]

Articles connèxes modificar

Ligams extèrnes modificar

 

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Ciprès.

Notas e referéncias modificar

  1. (en)Cupressus Conservation Project: Index des espèces de Cupressus
  2. "bs" (en) Botanica Systematica.
  3. "bs"
  4. "bs"
  5. "bs"
  6. http://www.teheran.ir/spip.php?article1524