Departament de Cantal
Cantal (15)[nòta 1] es un departament francés situat dins la region administrativa d’Auvèrnhe-Ròse-Aups. Ten son nom de la cadena de monts eponims. Lo departament a Orlhac coma chapluòc. Las sosprefecturas son Mauriac e Sant Flor.
|
Departament de Cantal (15)
| |
|---|---|
  | |
| |
| OpenStreetMap | . |
| Administracion | |
| Region istorica |  Auvèrnhe
|
| Region | Auvèrnhe Ròse Aups 
|
| Prefectura | Orlhac |
| Prefècte | Isabelle Sima |
| President del conselh departamental |
Bruno Faure |
| Sosprefectura(s) | Sant Flor Mauriac
|
| Demografia | |
| Populacion Populacion totala |
144 379 ab. (2020) 149 293 ab. |
| Densitat | 25,21 ab./km²
|
| Geografia | |
| Superfícia | 5 726 km²
|
| Subdivisions | |
| Arrondiments | 3 |
| Circonscripcions | 2 |
| Cantons | 15 |
| Intercomunalitats | 9 |
| Comunas | 246
|
| Autras informacions | |
| Còde INSEE | 15 |
| ISO 3166-2 | FR-15 |
| NUTS-3 | FRK12 |
| Sit web | www.cantal.fr/ |
Lo gentilici es cantalés, cantalesa. Se pòt dire tanben cantalós, cantalosa, d'un biais mai familiar.
Solets les arrondiments de Mauriac e Sant Flor parlan l'occitan auvernhat. Efectivament dins l'arrondiment d'Orlhac, "lo quasi miègjorn" coma dison les oficis de torisme, lai se parla nòrd-lengadocian. La rompuda amb l'auvernhat es pas totala, d'aitant que lo vocabulari es larjament comun.
Notessiam que dinc Orlhagués passa, entre maitas (Cèra e Jordana), la ribèira d'Autra, escais-nomada «la valada dels poètas» pel grand nombre de poètas de lenga d'òc que bailèt.
Sul plan de l'organizacion religiosa, lo sèti de la diocèsi es a Sant Flor : una diocèsi novèla, destacada de la de Borges al sègle 14. Causiguèron pas Orlhac en causa de l'abadiá de Sant Guiral, qu'èra restacada directament a Roma. Mauriac es tanben una vila importanta al plan religiós amb la glèisa de Nòsta Dòna dels Miracles e sa parròquia que vai atanben en defòra de la vila e chabís quauques vilatjons vesins. Aquò's atau que lo futur avesque de Tolosa, Monsenhor Guiral Saliètge fuguèt batejat dins aquela parròquia, per que sortís d'un vilatge que ne'n depend.
Sul plan religiós e istoric, Mauriac chabís atanben dins una glèisia pichona a costat del licèu Marmontèl la despolha de l'archivèsque de Cantorbèri Thomàs Becket que fuguèt assassinat mai o mens a la demanda d'Enric lo Segond Plantagenèst, que se'n pentiguèt amarament. Se sap pas coma la despolha arribèt en Nauta Auvèrnha.
Les santflorencs se carran [1] «d'èsser les mai auvernhats dels Auvernhats», car Sant Flor es la darrièra vila que coneis enquèra les iviarns auvernhats tradicionaus, es a dire amb d'ecira durant maitas mesadas.
Nòtas
modificar- ↑ o Cantau, Chantal [tsaⁿˈtal, tsaⁿˈtax, tsaⁿˈta] o Chantau [tsaⁿˈtaw]