Batalha de Peitieus (732)
La batalha de Peitieus, tanben dicha batalha de Tors o batalha de la Calada dei Martirs, se debanèt lo 25 d'òctobre de 732 entre lei vilas de Peitieus e de Tors. Opausèt una coalicion franca gropant lo Reiaume Franc dei Merovingians e lo Ducat d'Aquitània, dirigida per Carles Martèl e Audon d'Aquitània, au Califat Omeia que sei fòrças èran comandadas per Abd-ar-Rahman ibn Abd-Allah al-Ghafiqí, governador d'Al Andalús. S'acabèt per una victòria franca importanta, la mòrt d'Abd-ar-Rahman ibn Abd-Allah al-Ghafiqí e una retirada malaisada per l'armada aràbia.
Lo debanament e lei rasons de la batalha son mau coneguts. D'efèct, lei descripcions dau combat foguèron escrichs a partir dau sègle IX, siá dos cents après leis eveniments. De mai, lei motivacions de l'ofensiva aràbia (pilhatge o invasion ?) son tanben mau conegudas. Dins totei lei cas, aquela operacion marquèt la fin de l'expansion aràbia en Euròpa Occidentala e venguèt la fònt dau prestigi important de la familha carolingiana au sègle VIII. D'autra part, marquèt tanben lo començament de la fin de l'independéncia dau Ducat d'Aquitània car lei Francs aprofichèron lo mantenement de la preséncia musulmana dins lo sud de Gàllia per intervenir dins leis afaires de la region. En causa d'aquelei consequéncias, la batalha de Peitieus es venguda un eveniment major dins la formacion e l'istòria de França.