Artilhariá de campanha
L’artilhariá de campanha es una branca majora de l'artilhariá. A per vocacion de sostenir l'avançada deis autreis unitats sus lo prat batalhier. Per assegurar aquela foncion, dèu dispausar d'un armament mobil capable de seguir rapidament d'operacions egalament mobilas. Istoricament, l'artilhariá de campanha es donc principalament constituïda de pèças pus leugieras e mens poderosas que l'artilhariá de sètge ò l'artilhariá de fortalesa.
L'usatge de pèças d'artilhariá dirèctament sus lo prat batalhier es relativament ancian. Per exemple, l'artilhariá francesa tenguèt un ròtle decisiu a la batalha de Castelhon en 1453. Pasmens, l'artilhariá de campanha venguèt vertadierament eficaça au començament dau sègle XVI (batalha de Marinhan). Puei, se desvolopèt gràcias a la mesa en plaça de politicas d'estandardizacion e ai progrès de la logistica. Suècia, lei Províncias Unidas e França aguèron un ròtle motor dins aqueleis evolucions que foguèron imitadas per leis autrei poissanças. A la fin dau sègle XIX, la pouvera sensa fum permetèt d'aumentar fòrça la portada e la cadéncia de tirs dei pèças. Puei, durant lo sègle XX, la motorizacion menèt a l'intrada en servici de l'artilhariá de campanha modèrna qu'es desenant capabla de realizar la màger part dei missions asseguradas per leis autrei brancas de l'artilhariá.