Arrèst van Gend en Loos

L'arrèst rendut lo 5 de febrièr de 1963 dins l'afar NV Algemene Transport- en Expeditie Onderneming van Gend & Loos contre Administration fiscale néerlandaise (o mai simplament Arrèst van Gend en Loos, afar 26/62) per la Cort de Justícia de las Comunautats Europèas (o CJCE) es una de las basas del drech comunautari e fonda los rapòrts entre òrdre juridic comunautari e òrdre juridic nacional. Aquel arrèst, lo primièr d'importança dins la jurisprudéncia europèa, es precedent a la fusion dels executius de 1965. En substància, la Cort reconeis que amb la lor adesion a la CEE, los Estats membres an acceptat la limitacion de la lor sobeiranetat, e que lo lors ciutadans an ara la possibilitat de se basar suls Tractats per far valer lors dreches devant las jurisdiccions nacionalas. Aquò se nomena l'efècte dirècte de l'òrdre juridic comunautari en drech intèrne.

Fachs

L'entrepresa neerlandesa de transpòrts van Gend en Loos (intégrada dempuèi 1999 a DHL) s'occupava de transpòrts transfrontalièrs entre, entre autre, los Païses Basses e la RFA. En 1962, un cargament d'urèa alemanda foguèt somesa a la frontièra neerlandesa a una taxa d'importacion novèla de 8 %. Se basant sus l'article 12 del tot recent Tractat de Roma que precisava que «Los Estats membres s'abstenon d'introduire entre eles de novèls dreches de doana a l'importacion e a l'exportacion o taxas d'efècte equivalent», l'entrepresa contesta lo pagament d'aquela taxa devent la Tariefcommissie neerlandesa. Pel biais d'une question prejudiciala, aquela darrièra s'adreça a la CJCE per saber se lis ciutadans (e las entrepresas) podent èsser dirèctament afectadas pel drech comunautari suls lors territòris nacionals.

Decision de la CJCE

Aquela decision, particularament audaciós, constituará enseguida l'un dels fondaments del drech europèu amb, entre autres, l'arrèst Costa contra ENEL. Aquela decision nasquèt pas de res: ja, en 1962, un tribunal italian aviá establit que lo TCE exerçava d'efèctes dirèctes (Societa Biscotti Panettoni Colussi di Milano v. Ministero del Commercio con l'Estero, CMLR 1963, 133). E, en 1960, dins doas decisions separadas (Itàlia c/ Nauta Autoritat, arrèst 20/59) e Païses Basses c/ Nauta Autoritat, 25/59) sul Tractat CECA, la Cort aviá tanben notat qu'aquel constituissiá «l 'ultima ratio permetent de fae prevaler los interèsts comunautaris consacrats pel tractat contra l'inercia e contre la resisténcia dels Estats membres».

La Cort obsèrva que «la Comunautat constituís un òrdre juridic novèl de drech internacional, al profèit que los Estats an limitat, quitament dins de domènis restrenchs, lo lors dreches sobeirans e que les subjèctes son en mai dels Estats membres son tanben lors ressortissents» (gras apondut).

Lo tractat CE es per la Cort «mai qu'un acòrdi qui ne creariá pas que d'obligacions mutualas entre Estats contractants». Per pauc qu'una proposicion siá « clara e incondicionala », los ciutadans europèus pòdon doncas se basar sus aquela al nivèl nacional per contestar de decisions de lor pròpre govèr s'es besonh. Atal, l'article 12 TCE deuriá èsser interpretat coma avent d'efèctes dirèctes e creant de drechs individuals que las jurisdiccions nacionalas se deuriá alara aparar.

Aquela idèa es renforçada per l'utilizacion que fa la CJCE del tèrme « òrdre juridic novèl internacional ». En efècte, pel primièr còp, los subjèctes d'un acòrdi fach entre de nacions sobeiranas son en mai dels Estats membres, coma es lo cas dins lo drech internacional corrent (ONU, Protocòl de Kyoto, per ex.), mas tanben los ciutadans.

Fonts

Nòtas de doctrina

• (de) Bülow; Zur unmittelbaren Wirkung von Stillhalteverpflichtungen im EWG-Vertrag; periodic: Außenwirtschaftsdienst des Betriebs-Beraters / Recht der Internationalen Wirtschaft; 1963; p.162-165
• (it)Mario Berri; Sull'efficacia delle sentenze della Corte di giustizia delle Comunità europee in materia di interpretazione giurisprudenziale autentica ai sensi dell'art. 177 del Trattato CEE; periodic:Giustizia civile; 1963; vol.I|passatge 1226-1231
• (de)Karl E. Bachmayr; Kein Monopolausgleich für Dessertweine und Wermutweine; periodic: Betriebs-Berater; 1963; passatge: 968-970
• (fr)Jean Bréban; Commentaire; periodic:Recueil Dalloz Sirey; 1963; passatge: 623-626
• (it)Nicola Catalano; L'inserimento diretto delle disposizioni contenute nel Trattato istitutivo della Comunità economica europea negli ordinamenti giuridici degli Stati membri; periodic: Il Foro padano; 1963; passatge: 33-42
• (it)Francesco Durante; Giudizio pregiudiziale, rapporti tra ordinamenti e principio di effettività nella recente giurisprudenza della Corte di giustizia delle Comunità europee; periodic: Rivista di diritto internazionale; 1963; passatge: 415-421
• (de)Dietrich Ehle; Neue juristische Wochenschrift; 1963; passatge: 974-976
• (it)Paolo Gori; Una pietra miliare nell'affermazione del diritto europeo; periodic: Giurisprudenza italiana; 1963; vol:IV Sez.4a; passatge: 49-56
• (de)Andreas Hamann; Individualrechte nach dem EWG-Vertrag; periodic: Der Betrieb; 1963; 683-685
• (en)Peter Hay; Comentari, periodic: American Journal of Comparative Law; 1963; passatge: 404-408
• (it)Fernand-Charles Jeantet; Commentaire; periodic: La Semaine juridique - édition générale; 1963; vol: II 13177}}
• (fr)Fernand-Charles Jeantet; Droit communautaire et juridictions internes; periodic: Le Barreau de France; 1963; n°147-148; passatge: 25-26
• (en)Norman S. Marsh; Some Reflections on Legal Integration in Europe; periodic: International and Comparative Law Quarterly; 1963; passatge: 1411-1416
• (it)Alessandro Migliazza; Ordinamento comunitario e ordinamenti nazionali; periodic: Rivista di diritto processuale; 1963; passatge: 651-657
• (nl)W.F. Prins; Commentaire; periodic: Ars aequi; 1963; passatge: 12-16
• (fr)François Rigaux; Commentaire; periodic: Journal des tribunaux; 1963; passatge 190-192
• (fr)Jean Robert; Sur une égalité des droits devant la Communauté économique européenne des ressortissants des États membres avec ces États eux-mêmes; periodic: Recueil Sirey; 1963; passatge: 29-33
• (fr) R., Ch.; Commentaire; periodic:Revue générale de droit international public|; 1963; passatge: 421-422}}
• (de) F. Salomonson; Staten en individuen in het internationale recht. Begrip : Ingezetenen der in de Gemeenschap verenigde staten|périodique=Nieuwe Rotterdamse; 4 de març de 1963
• (nl)I Samkalden; S.E.W.; periodic: Sociaal-economische wetgeving; 1963; passatge: 107-112
• (en)Sk.; Commentaire; periodic: Common Market Law Review; 1963; passatge: 88-92
• (nl)J.I. Steenbergen; Nationaal recht in de EEG; periodic: Weekblad voor fiscaal recht; 1963; passatge: 297-304 e p.321-326
• (nl)Louis-Paul Suetens; Hebben de bepalingen van het EEG-Verdrag rechtstreekse werking ?; periodic: Rechtskundig weekblad; 1962-1963
• (it)Italo Telchini; L'interpretazione di norme comunitarie e le giurisdizioni nazionali; periodic: Diritto internazionale; 1963;n°3; vol.I|passatge:247-258
• (de)Wilhelm Wengler; Commentaire; periodic: Neue juristische Wochenschrift; 1963; passatge:1751-1752
• (it) Angelo Luciana & Valenti Pellegrini; Commentaire; periodic: Rivista di diritto europeo; 1963; passatge:252-256
• (fr)Jean Amphoux; À propos de l'arrêt 26/62 (Société N.V. Algemene Transport en Expeditie Onderneming van Gend et Loos contre Administration fiscale néerlandaise) rendu le 5 février par la Cour de justice des Communautés européennes; Revue générale de droit international public; 1964; passatge; 110-157
• (it)Natalino Ronzitti; L'art. 12 del Trattato istitutivo della CEE ed i rapporti tra ordinamento comunitario ed ordinamento degli Stati membri; periodic: Il Foro italiano; 1964; vol.IV; passatge: 98-101
• (fr)Stefan A. Riesenfeld & Richard Buxbaum; ed: Commentaire; periodic: American Journal of International Law; 1964; passatge:152-159
• (es)Valero Pellicer & A. Jesús; Interpretación jurisprudencial del artículo 12 del Tratado de la CEE; Revista de Derecho Mercantil; 1965; 271-335
• (nl)S. Patijn; De communautaire rechtsorde en het beleid van de Minister van Buitenlandse Zaken (II); Nederlands juristenblad; 1967; 926-929
• (nl)F. Salomonson; De communautaire rechtsorde en het beleid van de Minister van Buitenlandse Zaken; Nederlands juristenblad; 1967; 431-433
• (pt)Boletim do Ministério da Justiça; 1986; n°25-26; 258-260
• (en)Andrew Oppenheimer; The Relationship between European Community Law and National Law; The Cases; 1994; 48-49
• (nl)I. Samkalden; Annotaties Hof van Justitie EG; ed: W.E.J. Tjeenk Willink - Zwolle; 1995; 1-5
• (da)Maria Fritz; Domar från EG-domstolen; Ny Juridik; 1996; n°2; 118-126
• (en)|Nial Fennelly; The Dangerous Idea of Europe? Van Gend en Loos (1963); Leading Cases of the Twentieth Century; 2000; 220-236
• (it)Giuseppe Melis; Diritto e pratica tributaria; 2005|volume=II; 696-712}}
• (romanés)Tiberiu Savu; Cerere pentru o hotărâre preliminară. Natura Comunității Economice Europene. Drepturile și obligațiile particularilor. Efectul direct al unor dispoziții din Tratatul ce instituie Comunitatea Economică Europeană. Obligațiile statelor membre; Revista romana de drept al afacerilor; 2006; n°05; 166-172
• (bulgar)pЖан Булюи Роже-Мишел Шевалие; Учредителни договори - оригинален характер, Най-важни решения на Сьда на Eвропейските общности; ed:Институт по Европейско право; Sofia; 2007; 14-16

Complements

Ligams extèrne

• Tèxte de l'arrèst en linha