Adol Garrigon (en francés: Adolphe Garrigou), nascut lo 10 de genièr de 1802 e mòrt lo 23 d'agost de 1893, foguèt un industrial, òme politic, jornalista e escrivan que s'es particularament illustrat dins lo domeni de l'arqueologia.

Biografia modificar

Nascut a Tarascon d'Arièja dins una familha republicana que joguèt un ròtle durant la Revolucion de 1789, Adol Garrigon s'afilia cap a 1819 a la societat secreta dels Carbonaris creada al sègle XVI en ligam amb lo catarisme. Intronizat en 1822 dins la cauna de Lombrives se tròba al cap del rite forestièr Les compagnons du Sabarthez. La revolucion de 1848 o promòu cònsol de Tarascon puèi administrador del departament d'Arièja. Fondador a Sent Pau de Jarrat de las fabricas metallurgicas Saint-Antoine equipadas de nauts fornèls, dispausa de mejans importants per menar a ben sos projèctes.

Amb son conhat lo politecnician e istorian Léo Lamarque (1808-1849) foguèt aital lo constructor en 1836 del «pont del Drac» a Montoliu. Léo Lamarque, que trabalhèt amb lo matematician Jean-Victor Poncelet i experimentèt una ròda idraulica de son invencion. Sa bibliotèca e sos archius son dispersats e desapareisson. Durant sas darrièras annadas, influéncièt fòrça son jovent vesin Antonin Gadal que redigiguèt sa biografia.

Son filh Fèlix Garrigon, mètge, prehïstòrian, espeleològue e idrològue perseguís cèrtas de sas recercas, subretot dins la cauna de Lombrives.

Arqueologia modificar

Membre correspondent de l'Acadèmia de las Sciéncias, se consacrèt a la preïstòria e l'istòria regionalas d'Arièja especialament en rapòrt als Catars. Amb l'archivista departamental Jean-François Rambaud, emprenguèt los escavaments de cauna de Lombrives en 1822. Los dos òmes traguèron a la lutz dels crans e divèrses òssaments dispausats ne cercle a l'entorn d'una impressionanta concrecion estalagmitic, dicha "Lo Mamot", sus un arc d'una centena de mètres.

Adol Garrigon descobriguèt, otra una granda quantitat de grafitis, una estela discoidale sus la quala es gravada l'estela a cinc brancas. Adol Garrigon procediguèt puèi a l'exploracion de las espelugas d'Ussat, d'Ornolac e de Boan. Aquelas recercas sul terrenh li porgiguèt la pròva que las montanhas de Savartés avián fòrça servit de refugi als Catars. A Ussat, dins la cauna de "Betelèm", descobriguèt lo pentagrama inscrich dins la ròca. Dins l’espeluga d'Ornolac, trobèt una placa de bronze sus la quala es escalprada en relèu una colomba identica a aquelas trobadas mai tard a Montsegur.

Adol Garrigon ensagèt demostrar la preséncia en Arièja de las Sotiats, pòble aquitan misteriós mencionat dins la Guèrra de las Gàllias. Foguèt president d'onor de la Société ariégeoise des sciences, lettres et arts tre sa fondacion en 1882.