Abcaz

(Redirigit dempuèi Abkhaz)

L'abcaz (Аҧсуа бызшәа [apʰswa bɨzʃʷa] en abcaz) es una lenga caucasenca del nòrd-oèst parlada en Abcazia e dins la diaspora abcaza, dins la rèsta del Caucàs e en Turquia.

Infotaula de lengaAbcaz
Аԥсуа бызшәа — Аԥсшәа Modifica el valor a Wikidata
Locutors190 000
Classificacion lingüistica
Abcaz
Estatut oficial
Oficial deAbcazia
Estatut de conservacion
Menaçat

CRCritically endangered (En dangièr critic)
SESeverely endangered (En dangièr sevèr)
DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu)
VUVulnerable (Vulnerable)
Segur

NENot Endangered (Non en dangièr)
ICHEL Red Book: Vulnerable

Classada coma lenga vulnerabla (VU) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond

Còdis lingüistics
ISO 639-1ab Modifica el valor a Wikidata
ISO 639-2abk Modifica el valor a Wikidata
ISO 639-3abk Modifica el valor a Wikidata
Ethnologueabk Modifica el valor a Wikidata
Glottologabkh1244 Modifica el valor a Wikidata
UNESCO1076 Modifica el valor a Wikidata
IETFab Modifica el valor a Wikidata

Classificacion

modificar

L'abcaz es classificat dins la familha de las lengas caucasencas del nòrd-oèst, ont forma lo grop abcaz-abaza amb l'abaza.

Escritura

modificar

L'abcaz s'escriu amb un alfabet cirillic espandit:

А а
[a]
Б б
[b]
В в
[v]
Г г
[ɡ]
Гь гь
[ɡʲ]
Гә гә
[ɡʷ]
Ҕ ҕ
[ʁ/ɣ]
Ҕь ҕь
[ʁʲ/ɣʲ]
Ҕә ҕә
[ʁʷ/ɣʷ]
Д д
[d]
Дә дә
[dʷ]
Е е
[ɛ]
Ж ж
[ʐ]
Жь жь
[ʒ]
Жә жә
[ʒʷ]
З з
[z]
Ӡ ӡ
[d͡z]
Ӡә ӡә
[d͡ʑʷ]
И и
[j/jɨ/ɨj/i]
К к
[kʼ]
Кь кь
[kʼʲ]
Кә кә
[kʼʷ]
Қ қ
[kʰ]
Қь қь
[kʲʰ]
Қә қә
[kʷʰ]
Ҟ ҟ
[qʼ]
Ҟь ҟь
[qʼʲ]
Ҟә ҟә
[qʼʷ]
Л л
[l]
М м
[m]
Н н
[n]
О о
[ɔ]
П п
[pʼ]
Ԥ ԥ
[pʰ]
Р р
[r]
С с
[s]
Т т
[tʼ]
Тә тә
[tʼʷ]
Ҭ ҭ
[tʰ]
Ҭә ҭә
[tʷʰ]
У у
[w/wɨ/ɨw/u]
Ф ф
[f]
Х х
[x/χ]
Хь хь
[xʲ/χʲ]
Хә хә
[xʷ/χʷ]
Ҳ ҳ
[ħ]
Ҳә ҳә
[ħʷ]
Ц ц
[t͡sʰ]
Цә цә
[t͡ɕʷʰ]
Ҵ ҵ
[t͡sʼ]
Ҵә ҵә
[t͡ɕʼʷ]
Ч ч
[t͡ʃʰ]
Ҷ ҷ
[t͡ʃʼ]
Ҽ ҽ
[t͡ʂʰ]
Ҿ ҿ
[t͡ʂʼ]
Ш ш
[ʂʃ]
Шь шь
[ʃ]
Шә шә
[ʃʷ]
Ы ы
[ɨ]
Ҩ ҩ
[ɥ/ɥˤ]
Џ џ
[d͡ʐ]
Џь џь
[d͡ʒ]
Ь ь
[ʲ]
Ә ә
[ʷ]

Dialèctes

modificar

Coneis tres dialèctes:

  • l’abzhywa, parlat dins lo Caucàs
  • lo bzyb, parlat dins lo Caucàs e en Turquia
  • lo sadz, parlat sonque en Turquia uèi

Literatura

modificar

La literatura orala epica dicha nartica es presenta en abcaz. Los autors mai coneguts son lo poèta Bagrat Shinkuba, mòrt en 2004, e lo prosator Fazil Iskander, qu'escriguèt sustot en rus, çaquelà.