Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/29 de novembre de 2014

Polonha (Polska en polonés) es un país d'Euròpa Centrala que se situa au sud de la Mar Baltica e au nòrd de l'arc montanhós dei Carpatas. A una frontiera ambé l'enclava russa de Kaliningrad au nòrd, Lituània au nòrd-èst, Bielorussia a l'èst, Ucraïna au sud-èst, la Republica Chèca e Eslovaquia au sud e Alemanha a l'oèst. Sa capitala es Varsòvia. Aquel estat apareguèt dins lo corrent dau sègle X a partir de tribüs eslavas installadas dins la region dempuei au mens lo sègle precedent. A la fin dau sègle XIV, formèt una union poderosa ambé lo Grand Ducat de Lituània e venguèt la poissança principala d'Euròpa Centrala sota la direccion de la dinastia Jagellon. Pasmens, se turtèt ai desvolopaments de Russia, de l'Empèri Otoman e de Prússia. Après un declin lòng, son territòri foguèt partejat entre Rus, Austrians e Prussians entre 1772 e 1795. Pasmens, la populacion polonesa mantenguèt son unitat culturala dins lo corrent dau sègle XIX e, après unei reviradas, capitèt de restaurar son independéncia en 1918 après l'afondrament deis empèris centraus e de l'Empèri Rus. Dins aquò, en 1939, la Polonha restaurada foguèt atacada e ocupada per l'Alemanha nazia e per l'URSS au començament de la Segonda Guèrra Mondiala. A la fin de la guèrra, lo país foguèt integrat au sen dau blòt sovietic fins a l'afondrament dei govèrns comunistas europèus a la fin deis annadas 1980. A partir de 1991, adoptèt lo sistèma economic capitalista, intrèt au sen de l'OTAN e de l'Union Europèa.