Servici (economia)

Un servici es una prestacion que consistís en «la mesa a disposicion d'una capacitat tecnica o intellectuala» o en «la fornidura d'un travalh dirèctament util per l'utilizator, sens transformacion de matèria».

Lo continuum servici-produch en vrac;
Educacion
Suènhs de l'ostal
Òbra de plombariá
Restaurant
Costume sus mesura
Automobila
Radio
Bevenda sens alcòol
Sal

Fornir un servici correspond a una produccion economica de natura particulara que non consistís pas en la fornidura d'un ben tangible a un client. Dins aquel sens, un cofaire, un cabinet d'avocat, un espital, un restaurant, un comèrci, una entrepresa de transpòrt o una banca produson de servicis e non pas de bens. Los servicis son un sector d'activitat.

Los servicis —essent consomits dins lo meteis temps necessari per los produire— son considerats coma essent non «estocables».

La classificacion de Christopher Lovelock

Christopher Lovelock destria quatre grandas categorias de servici (o de prestacion o de servuccion). Lo diferencia d'una partida per la natura de la prestacion: la quita accion, tangibla aquela d'un quiné o d'un cofaire que fa fisicament quicòm o ben l'accion psicologic, intellectuala, immateriala, d'un professor, d'un psicoterapeuta o d'un expèrtcomptable; e d'autre costat, partida de l'objècte del servici, aquò sus que pòrta: de personas (lor còrs o lors esperit) o de causas (tangiblas o intangiblas coma los chifres). Çò que dona una matritz:

• Los servicis concrèts donats a las personas: los cofaires, los transpòrts de personas, los sènhs medicals, etc.;
• Los servicis concrèts portant sus de causas; lo transpòrt de mèrças, lo netejatge a sec, la reparacion automobila, l'arrengament domestic o professional (ascensor, etc.);
• Los servicis abstrachs s'adreiçant a l'intelligéncia o al sens: ensenhament, òci;
• Los servicis portant sus d'entitats intangiblas, numericas: compte bancari, credit, asseguranças.

Las quatre grandas categorias de servicis

.	Personas	Bens
Accions concrètas	Un salon de cofadura. Jean-Louis David, Jacques Dessange, Franck Provost, Saint-Algue, e mai. 100 000 salariats en França.	DHL, filiala de la Deutsche Post. Une flòta de 50 000 veïculs de transpòrt de mèrças. Concurrents: UPS, FedEx, La Poste, etc.
Actions imaterials	Lo castèl de la Bèla dormant a Disneyland. 1 000 parcs d'òci pel mond. Parc Astérix, Futuroscope, Puy du Fou, PortAventura, etc.

Unes exemples de sectors d'activitat dins caduna de quatre grandas categorias de servici.

	Personas	Bens
Accions                  Concrètas	Salons de cofadura, transpòrt aerian, transpòrt ferroviari, crosièras, santat, torisme	Transpòrt de merças, Bugaderiás automaticas, Reparacion automobilas
Accions imaterialas	Educacion, formacion, publicitat, divertiment	Audit comptable,       Asseguranças, Banca, Credit.

La gestion de la produccion dels servicis

La produccion de servicis venguèt l'activitat de produccion principala de las economias desvelopadas. Aquò s'acompanha d'especificitats dins la gestion de la produccion que son ligadas d'esprelas a las caracteristicas d'aquela produccion qu'es subretot immateriala, non estocable, reünissent simultanèament consomacion e produccion çò qu'implica mai sovent una participacion del client a la production. Las particularitats de l'analisi de la valor, lo caractèr precari del novelum dins los servicis, lo descopatge classic de la produccion en interaccion amb lo client) e en l'abséncia del client fan que la gestion de produccion de servicis desvelopa de metòdes e d'aisina diferents de la produccion industriala.

Camp d'activitat

La partida dels servicis (representada gaireben pel « sector terciari ») aumenta en chifre d'afars e en efectiu emplegat dins la produccion, la consomacion finala e la consomacion intermediària (vejatz la teoria del desversament enonciada per Alfred Sauvy).

Tipologia dels servicis

Servicis non mercands e servicis mercands

Se destria los servicis mercands, que son aisit de se fornir sul mercat, e los servicis non mercands que s'obtenten dins d'esncastres e amb de règlas mai especificas.

Servicis non mercands

Las prestacions d'aqueles servicis son pas liuradas contre pagament (regim de la gratuitat totala o du pagament d'una contribucion simboliaca, o mejans un tèrç pagant).

• Justícia;
• Manten de l'òrdre public (fòrças de l'òrdre);
• Defensa nacionala;
• Educacion nacionala e Universitat;
• Santat publica;
• Servicis socials e Organismes caritatius.

Servicis mercands

La prestacion d'aqueles servicis  s'obten contra pagament d'un prètz, mai sovent fixat liurament pel mercat:

• Escòlas e Organismes privats de formacion;
• Servicis financièrs, de Banca o d'Asseguranças;
• Conselh o de Servicis informatics;
• Telecomunicacions ;
• Transpòrts e logistica ;
• Realizacions d'Estudis e/o Rececas aplicadas.

Servicis Publics e Servicis Privats

Un servici public es « una activitat d'interés general, assegurada jol contraròtle de la Poténcia publica per un organisme public o privat beneficiant de prerogativas li permetent d'e n'assegurar las obligacions (per exemple en matèria de continuitat e d'egalitat) e dependent alara tot o partida d'un regime de drech administratiu (mission dicha de servici public) ». Tota autra activitat de servici -que depend pas de l'excepcion definida per la categoria precedenta- se deu considerar coma una activitat de natura privada. (Aplicacion en França del principi constitucional de la libertat del comèrci e de l'industria).

Servicis Publics

Son las activitats consideradas coma utilas de per e cap a la collectivitat e que son assegurats dins un encastre particular. Çò que significa que pòdon èsser realizadas quitament quand los critèris de simpla rendabilitat financièra deurián menar a lor abandon.

• Los servicis publics administratiis (SPA) coma la percepcion dels Impòstes;
• Los servicis publics socials coma lo servici de las Allocacions familialas;
• Los servicis publics industrials o comercials (SPIC) coma la distribucion del gas;
• Los servicis publics professionals coma l'Òrdre dels Mètges (que realizan la reglamentation e la disciplina de la profession medicala).

Importança d'aquel sector economic

Dins los païses desvelopats mai terciarizats (se dich a vegada « economia pòstindustriala »), los servicis representan fins a 70% de la produccion nacionala (PIB) e son venguts lor principal motor de creissença economica.

Aquela evolucion pòt a vegada èsser un pauc relativizada pel fach que las entrepresas industrialas externalizan una partida de lor procediment de produccion utilizant de prestataris que se classifican dins las entrepresas de servicis mas que participan a la produccion industriala.

Los servicis crean una granda partida del capital imaterial de las entrepresas.

Servicis e desvolopament sostenable

Enjòcs de desvelopament sostenable

L'economia dels servicis ten d'enjòcs considerables de desvelopament sostenable.

Son los servicis imaterials?

Segon Jean Gadrey, per bastir una economia ecologica dels servicis, cal d’en primièr s’interessar als bilances ecologics complèts d'aquelas activitats. Aparéis alara que l’imaterialitat a vegada supausada dels servicis es un mite. Sempre segon lo meteis autor, l'activitat de servicis compta d'externalitats environamentalas importantas que caldriá internalizar.

Un exemple d'enjòc dins lo sector dels servicis es constituit per la desmaterializacion, que se fa a vegada dins un objectiu de desvelopament sostenable. La desmaterializacion permetriá tanben d'estalivar de papièr, veire de passar al zero papièr. Dins lis projèctes de desmaterializacion, s'utiliza fòrça lo servicis. Mas realizar lo bilanç global d'una desmaterializacion es pas aisit! La desmaterializacion agís suls fluses de gestion entre partenaris, pas sus la qualitat environamentala dels bens venduts.

Enjòcs environamentals

Los enjòcs environamentals son al subjècte de la pression environamentala e de la contribucion dels servicis qu'emeton de gas d'efièch de sèrra.

• Un estudi de l'IFEN mòstra que la pression environamentala dirècta a indirècta dels servicis es pas de negligir.

• Jean-Marc Jancovici soslinha tanben la contribucion dels servicis dins las emissions de gas d'efièch de sèrra mejans çò que nomena las emissions intermedàrias.

De servicis sont emetors dirèctes (transpòrts, logistica), d'autres son emetors indirèctes de gas d'efièch de sèrra.

Enjòcs socials

Los enjòcs socials son tanben importants:

• Emplec;
• Formacion;
• Santat e seguretat al trabalh;
• Salari;
• Luta contra la discriminacion.

Relacions entre las entrepresas de servicis e lors partidas prenentas

Una partida dels servicis es constituida per las societats de conselh e las societats informaticas que donan de prestacions de servici a las entrepresas de l'industria (o d'autras entrepresas de servicis).

De fach, una fòrça fèbla partida de l'activitat de las societats de conselh s'orientèt cap al conselh en desvolopament sostenable. Per las entrepresas que fan del conselh en desvolopament sostenable, encara cal qu'aquel concèpte siá pas desviat, et que l'entrepresa clienta considère lo desvelopament sostenable coma quicòm d'estrategic. La recerca del benefici de cort tèrme amaga tròp sovent las questions de fons.

Per las SSII, la sostenablitat es sovent vist sonque jos l'angle del reciclatge dels equipaments informatics, non pas jos l'angle de la gestion. Se nota que la durada de vida dels materials e dels logicials es fòrça corta en informatica. Mai, existís de grands problèmas de compatibilitat e d'interoperabilitat entre sistèmas.

De fach, los enjòcs del desvelopament sostenable son portaires de modèls economics novèls, e las societats de conselh e las societats informaticas tornèron pas vertadièrment sus lor modèl d'entreprisa en foncion d'aqueles enjòcs. Segon Jean-Louis Lequeux, alara que lo modèl entreprenarial « classic » se viu a dos (lo crompaire, lo vendepre), los modèls sostenables e etics se conjugan a tres. Dins ambedos cases, las doas partidas reconeisson a l'encòp l'existéncia, o puslèu lo drech a l'existéncia e lo drech al respècte d'una tresena partida:

• La nòstra planèta Tèrra pel « sostenable »;
• Los òmes, lo teissut social e las economias localas per « l'etica ».

Bibliografia

• Gilles Bressy, Christian Konkuyt, Management et économie des entreprises, 10e éd., Sirey, 2011, chap. 17.
• Christopher H Lovelock, Jochen Wirtz, Services Marketing. People, Technology, Strategy, 7th Edition, Prentice Hall, 2010.
• Jochen Wirtz, Patricia Chew, Christopher Lovelock, Essentials of Services Marketing, 2nd Edition, Pearson, 2012.

Vejatz tanben

Articles connèxes

• Christopher Lovelock

Ligams extèrnes

• Site d'emplec especializat dins los servicis generals:

https://web.archive.org/web/20170421210423/http://www.servicesgenerauxjob.com/

• definicion, site de l’Insee