La sedicion es sinonime d'instigacion a la susmauta, a la revòlta e a l'insurreccion contra la poténcia establida. Dins fòrça païses anglosaxons, es una qualificacion juridica fasent referéncia a d'escrichs, discors o organizacions qu son considerats per la justícia coma incitant a l'insurreccion contra l'òrdre establit.

Istòria modificar

Lo sens juridic modèrne de la sedicion dins los païses anglosaxons ven de l'èra elisabetana (vèrs 1590). Es alara definida coma un acte incitant pel vèrb o los escrichs a una desafeccion al respècte de l'Estat o l'autoritat constituïda. Alara que lo crime de traïson tòca subretot totas las classas privilegiadas coma los opausants ecclesiastics, prèire e Jesuistas e tanben de non nòbles, aquel de sedicion tòca subretot los intellectuals.

Austràlia modificar

Las leis contra la sedicion en Austràlia foguèron amendadas per l'Australian Anti-Terrorism Act (« lei antiterrorista australiana ») del 6 de decembre de 2005 qui torna definir lo sens e aumentava las penas riscadas.

A la fin de 2006, lo govèrn Howard prepausèt quitament d'amendar l'Australian criminal law de 1914, introduisent de leis, susceptiblas de menar en prison per una durada de set ans, los artistas e escrivans que las òbras serián consideradas coma sediciosas o inspirant la sedicion de biais delibérat o accidental[1]. Los opausants faguèron remarcar qu'aquestas leis poirián èsser utilizadas contra los opausants legitims a la politica del govèrn.

Canadà modificar

Pendent Segonda Guèrra mondiala, lo primièr cònsol de Montreal, Camillien Houde, faguèt campanha contra la conscripcion al Canadà. Lo 2 d'agost de 1940, Houde invitèt publicament los òmes del Quebèc a ignorar lo National Registration Act. Tres jorn mai tard, foguèt arrestat per gendarmeriá reiala du Canadà per sedicion. Après aver estat reconegut copable, foguèt internat dins los camps a Petawawa e a Gagetown fins a 1944[2].

França modificar

Lo capitani cap militar de « l'illa de merluça », situada a Sant Pèire e Miquelon, decidiguèt de protegir un marin condamnat a mòrt en 1888, estimant que volgava se rescatar.

Lo capitani foguèt jutjat en cort martiala e fusilhat per sedicion.

Espanha modificar

Lo Code Penal d'Espanha, dins son Libre II, Delictes e sas penas , títol XXII, Delictes contra l'òrdre public, establís que:

"Son reconegut copables de sedicion aquestes que, sens inclusits dins lo delicte de rebellion, se lèvan publicament e trebolosament per empachar, per la fòrça o fòra de las vias legalas, l'aplicacion de las o quina que siá autoritat, corporacion oficiala o agent public, l'exercici legitim de lors foncions o lo compliment los acòrdis, o de las resolucions administrativas o judiciàrias. (Article 544)"

"1. Aquestes qu'aurián induch, sostengut o dirigit la sedicion o i apareguèron coma sos principals autors, devon èsser castigats amb la pena de preson de uèit a detz ans, e amb aquesta de detz a quinze ans, se son de personas constituïdas en autoritat. Dins los dos cases se cal d'imposar, al mens, l'incapcitat absoluda pel meteis temps.
2. Fora d'aquestes cases, s'imposarà la pena de quatre a uèit ans de prison, e l'incapcitat especial d'aver una ocupacion o una carrirèa publica per un temps de quatre a uèit ans. (Article 545})" 

Al tèrme del referendum de 2017 sus l'independéncia de la Catalònha, e de la proclamacion d'indepenséncia ne seguent, los membres del govèrn de Catalònha, la presidenta del Parlament de Catalònha e lo cap dels Mossos d'Esquadra son meses en examèn per sedicion [3]

Índia modificar

En Genièr de 2012, lo dessenhaire Aseem Trivedi foguèt arrestat per sedicion après aver publicat de dessenhs criticant la corrupcion dins son país. Los dessenhs utilizant l'emblèma indian e le Parlament foguèron jutjats anti-Índia per un avocat local que faguèt un planh. L'arrestacion de Aseem Trivedi foguèt fòrça mal jutjada per la populacion, reprochant a las autoritats de brimar la libertat d'expression[4].

Notas e referéncias modificar

  1. (en) Satire used to counter new sedition laws in Lateline, Australian Broadcasting Corporation, consulté le 16 novembre 2008
  2. Louis-Martin Tard, Camillien Houde : le Cyrano de Montréal Montréal, Québec : XYZ éditeur, 1999. Chapitres 8 et 9. ISBN 978-2-89261-263-9Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.
  3. http://www.huffingtonpost.fr/2017/10/06/catalogne-des-responsables-independantistes-juges-a-madrid-pour-sedition_a_23234599/ Huffington Post - Catalogne: Les responsables séparatistes poursuivis pour sédition restent en liberté
  4. http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-india-19540565 (en anglais)

Bibliografia modificar

  • (en) Stefania Tutino, Law and conscience : Catholicism in early modern England, 1570-1625, Aldershot, England ; Burlington, VT : Ashgate, 2007. ISBN 978-0-7546-5771-2Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.