Plan Schlieffen

Lo Plan Schlieffen es un plan militar imaginat en 1905 per lo generau alemand Alfred von Schlieffen, cap de l'Estat Major generau de l'armada alemanda de 1891 a 1905. Conoguèt plusors versions diferentas entre 1906 e 1913 e foguèt aplicat en 1914 au començament de la Premiera Guèrra Mondiala. Pasmens, en causa de limits mau anticipats, s'acabèt per una revirada en despiech de plusors victòrias inicialas. A tèrme lòng, precipitèt l'intrada en guèrra dau Reiaume Unit dins lo camp francorus e donèt un imatge marrit de l'Empèri Alemand.

Version 1905 dau Plan Schlieffen (en roge).

Generalitats

Destinat a una guèrra simultanèa còntra França e Russia, èra definit per leis orientacions seguentas :

• la màger part deis armadas alemandas èra concentrat lòng de la frontiera occidentala dau Reich per obtenir la superioritat numerica còntra França. A l'èst, la defensa alemanda èra minimala car una ataca russa rapida èra pas esperada en causa de la manca d'infrastructuras de transpòrt en Russia.
• l'ataca principala èra menada en Belgica e en Luxemborg per contornejar l'ala senèstra de l'armada francesa. Una ala reducha deviá arrestar l'ataca dau gròs de l'armada francesa supausada concentrat lòng de la frontiera francoalemanda. Una ataca alemanda en Belgica menaçava d'entraïnar una declaracion de guèrra dau Reiaume Unit, poissança garanta de l'independéncia bèlga. Pasmens, en causa dei tensions mai e mai importantas entre Londres e Berlin sus lei questions navalas menèt l'Estat Major alemand a considerar una participacion britanica au conflicte coma inevitabla.
• gràcias a l'efiech de suspresa, l'ala drecha alemanda podiá prendre París, menaçar lei pòrts de la Marga e enceuclar lo gròs de l'armada francesa. La presa de la capitala e la destruccion de la màger part dei fòrças francesas devián entraïnar la capitulacion de França.

Aqueu plan conoguèt plusors versions destinadas a l'adaptar a la realitat dau terren entre 1906 e 1913. D'efiech, lei versions inicialas de von Schlieffen èran pas operacionalas.

Aplicacion e feblessas dau plan Schlieffen

Premiera Batalha de Marna, Corsa a la Mar e estabilizacion dau frònt occidentau a la fin de 1914.

Au començament de la Premiera Guèrra Mondiala, una version plan Schlieffen foguèt aplicada per lo generau von Moltke. Susprenguèt l'armada francesa qu'èra, en aplicacion dau Plan XVII, largament concentrada lòng de la frontiera francoalemanda coma previst per lo plan. Dau 7 au 23 d'aost, leis Alemands ganhèron la batalha dei Frontieras onte lei Francés subiguèron de pèrdas importantas. Belgica foguèt tanben envaïda après la presa, relativament rapida, de sei fortalesas frontalieras (Lièja, Namur). Pasmens, la coordenacion entre leis armadas alemandas de l'ala senèstra èra marrida. La descubèrta d'aquelei problemas e la mobilizacion de resèrvas per protegir París permetèron ai Francés d'organizar una importanta còntra-ofensiva. Iniciada lo 6 de setembre, rompèt la joncion entre lei doas armadas alemandas de l'ala drecha. Menaçadas de destruccion, lei fòrças alemandas deguèron se retirar lòng de Somme e adoptar una actitud defensiva.

La revirada dau plan Schlieffen foguèt l'objècte de debats importants après la guèrra. La decision de von Moltke de redurre la poissança de l'ala senèstra de l'armada alemanda foguèt fòrça criticada. Pasmens, lo plan Schlieffen aviá de feblessas importantas. Premier, lei capacitats de l'armada russa èran sosestimadas. Ansin, foguèt rapidament necessari de mandar de renfòrç a l'èst per faciar una ofensiva russa. La resisténcia bèlga èra tanben estada sosestimada e la presa d'Anvèrs necessitèt de laissar de tropas a l'entorn de la vila bèlga. De mai, totjorn en Belgica, la destruccion dei camins de fèrre foguèt pas ben prevista per leis Alemands. Ansin, en despiech de la mobilizacion de desenaus de miliers d'agents ferroviaris alemands, foguèt pas simple de reparar lei destruccions organizadas durant la retirada de l'armada bèlga. Enfin, lei problemas logistics en França foguèron fòrça mau anticipats. Durant la batalha de Marna, lei Francés poguèron donc tirar de quantitats considerablas d'obús sus de tropas alemandas mau avitalhadas.

Annèxas

Liames intèrnes

• Batalha dei Frontieras.
• Premiera batalha de Marna.
• Premiera Guèrra Mondiala.

Bibliografia

• (fr) Quentin Censier, « Angoisses d'une guerre attendue : Plan XVII et Plan Schlieffen (1914) », Sur le champ, 2 de mai de 2021, consultat lo 3 de junh de 2023, [1].
• (fr) Pierre-Yves Hénin, Le plan Schlieffen : un mois de guerre, deux siècles de controverses, Economica, 2012.