Paire (site arqueologic)
Lo site arqueologic de Paire se situa al punt limit sud-èst de las gòrjas dau riu de Paire, a Rompon, en Vivarés, dins lo departament d'Ardecha. Se tròba prèp dau masatge dau mesme nom, qu'aperten al Polzin.
Geologia e geomorfologia
modificarLo massís dels Gras, entre Privàs e Ròse d'una part, las valaas fertilas d'Ovesa al nòrd e de Paire al sud, es un ensems de sèrras e de plans calcaris escultats per l'erosion. Lo site se tròba sus de terrens de calcari blanc jurassic. Lo riu de Paire drena d'importants blòts e còdols, generalament de basalt terciari, dempuei los flancs dau massís dau Coiron ont pren sa fònt.
Lo site
modificarLos contrafòrts dels Gras forman una seria de terrassas en eschalier. A l'entorn d'una granda terrassa i a mai d'una barma. S'agís d'un ancian malhum carstic compausat de doas barmas e tres abrics rochassuts. La terrassa, d'una larjor de 10 m per una lonjor de 15 m, es orientaa vès lo sud-èst e plan inclinaa (30° a 45°) vès la valaa. Lo site se compausa de diferents jaces:
- la barma de Paire I, a senèstra, d'una prefondor de 10 m;
- la barma de Paire II es una fòrta concavitat de la paret; es la rèsta testimòni d'un vast abric compausat de mai d'un diverticul mai o mens prefond;
- la barma de Paire III dona sus una terrassa inferiora.
Las barmas de Paire I e II formavan un unic complèxe, que se degradèc a mesura que lo bauç reculava.
Istoric de las rechèrchas
modificarLas barmas de Paire semblan d'èstre coneissuas dempuei la Segonda Guèrra Mondiala. Paire III baila un material calcolitic tre 1941. Los chavaments realizats entre 1946 e 1951, contunhats en 1965, permetèron de descurbir de bifàcias, de pèrlas e pendeletas, d'aissas aliscaas e una aissa de coire. Aquelas descubèrtas atestan d'una ocupacion al Mosterian e al Calcolitic.
Un sondatge efectuat en 1950 metèc en evidéncia las rèstas d’una fauna freda, sens industria umana. Entre 1952 e 1954, un autre sondatge dins Paire I mostrèc egalament d'industrias dau Paleolitic Mejan, un enterrament calcolitic o mesolitic e de rèstas de fauna que lo rinocèros de Merck.
Los chavaments dins Paire II tornar comencèron en 1990 e mostrèron que los degalhs causats per de sondatges clandestins avián afectat lo site.
L'ocupacion umana
modificarLo material litic
modificarLos chavaments de 1990 permetèron d'identificar una industria litica, que de rascladors, probablament dau Paleolitic Mejan, fabricats sus lo luec.
La fauna
modificarLo site de Paire èra fòrça favorable a l'ocupacion umana. Se trobava a la confluéncia de la valaa de Ròse, de las gòrjas de Paire e dau plan calcari. Gràcias a l'aiga, lo luec abricava una flòra e subretot una fauna variaas, que de rinocèros, de chavals, de cervids, de boquetins, d'orses, de lops e de castòrs.