Païses Catalans
Los Païses Catalans (var. País Catalans) (en catalan: Països Catalans, abreviacion escricha: PPCC) son una sola entitat (per cèrtas personas, una sola nacion) qu'inclutz totes los territòris ont s'espandís istoricament la lenga catalana. Dins aquel sens dins d'unas sensibilitats independentistas se sòl emplegar tanben Catalonha (Catalunya en catalan) per designar aquesta entitat (cal dire pasmens que lo nom Catalonha comprenguèt pas jamai oficialament las Illas Balearas nimai lo País Valencian). Lor populacion es de 14 754 093 abitants.[1]
Lo 27 de setembre de 2013, lo Parlament de Catalonha reconeguèt oficialament, amb una granda majoritat, aqueste nom en far a l'encòp una declaracion en favor de l'unitat de la lenga catalana aprèp l'aprovacion de la designacion LAPAO dins la nòva lei lingüistica d'Aragon. Aqueste nom, dificilament tolerat pels corrents supremacistas espanhòls e sovent criticat, faguèt l'objècte d'una proposicion de lei del govèrn balear, governat pel Partit Popular, per declarar que los "Païses Catalans existisson pas".
Origina del nom
modificarAqueste concèpte apareguèt pel primièr còp a la fin del sègle XIX e mai tard foguèt popularizat per l'autor valencian Joan Fuster dins son libre Nosaltres els valencians (1962).
Lo tèrme Païses Catalans permet de levar qualques ambigüitats:
- Permet de parlar de totas las tèrras de lenga catalana, mentre que lo tèrme Catalonha a un sens variable (pòt designar los "Païses Catalans" al sens larg o ben la region oficiala de "Catalonha" al sens estrech qu'es sonque una part dels Païses Catalans, o lo Principat actual amb Catalonha del Nòrd).
- Permet d'apasimar las susceptibilitats possiblas de certanas regions, ont lo mond son prèstes a admetre una granda comunitat de lenga catalana, mas sens se subordenar a la region de "Catalonha" al sens estrech.
Per certanas personas, ça que la, lo tèrme "Païses Catalans" es politicament cargat, e tend a èsser estrechament associat a l'independentisme catalan. Per d'autras personas, al contrari, es un tèrme practic e apolitic.
Delimitacion
modificarLos Païses Catalans comprenon:
- L'ancian Principat de Catalonha, o lo Principat o "Catalonha" al sens estrech, comportant:
- L'actuala comunitat autonòma de Catalonha, dins l'estat espanhòl (que tanben se nomma Principat)
- La Catalonha Nòrd, dins l'estat francés, qu'ocupa quasi tot lo departament dels Pirenèus Orientals.
- La Franja de Ponent dins la comunitat autonòma d'Aragon, dins l'estat espanhòl (85 813 abitants).
- Lo principat independent d'Andòrra.
- Las illas Balearas, dins l'estat espanhòl.
- l'ancian reialme de Valéncia o País Valencian (oficialament Comunitat Valenciana), dins l'estat espanhòl.
- lo parçan del Carxe, restacat a la comunitat autonòma de Múrcia, dins l'estat espanhòl (67 976 abitants).
Problèmas de delimitacion
modificar
Los Païses Catalans segon doas concepcions divergentas:
- En jaune encre: regions catalanofònas
- En jaune clar: restacament contestat de parçans occitans al nòrd (Val d'Aran, Fenolhedés) e de parçans ispanofòns al sud
Una part del movement catalanista considèra que cal inclure dins los "Païses Catalans" de parçans que son pas de lenga catalana, mas qu'apertenon a de regions majoritariament catalanofònas, çò es:
- Dos parçans occitans: la Val d'Aran (region oficiala de Catalonha) e Fenolhedés (Pirenèus Orientals). Pasmens los abitants d'aqueles parçans se son pas jamai sentits catalans.
- Los parçans periferics de lenga espanhòla, a l'oèst e a l'extrèm sud del País Valencian. Es vertat qu'un d'aqueles parçans, lo Bas Segura, a l'entorn d'Oriòla, foguèt catalonofòn fins al sègle XVIII.
Per contra, sovent se considèra que la vila catalanofòna de L'Alguer, enclavada en Sardenha, seriá pas dins los Païses Catalans.
Simbolisme
modificarLos Païses Catalans son de còps mençonats coma lo Pi de les tres branques (lo pin de las tres brancas, arbre real que jòga un ròtle simbolic dins l'istòria del catalanisme) perque lor territòri compren tres partidas majoralas: lo Principat, lo País Valencian e las Illas Balearas.
Atal, un dicton popular definís los Païses Catalans "De Salses a Guardamar e de Fraga a Maon" (De Salses a Guardamar i de Fraga a Maó).