La pèira de Roseta es una pèira de granit fosc (sovent identificada falsament coma de basalte) ont es gravat, en doas lengas diferentas (egipciana e grèga), mas amb tres escrituras (ieroglíf ieratic, escritura demotica egipciana, e alfabet grèc), lo meteis decret de Ptolemèu V de 196 abans lo Crist. Se trobèt aquela pèira dins la vila egipciana de Roseta. Lo fach que se coneissiá plan lo grèc faguèt que la pèira venguèt la clau per deschifrar los ieroglifs egipcians, en 1822, per Joan Francés Champolion, e en 1823 per Thomas Young. Aquela descobèrta faguèt de bon tradusir los autres tèxtes ieroglifics. La pèira es actualament servada dins lo Musèu Britanic.