Orrorin tugenensis
Orrorin tugenens seriá ua espècie lèu d'ominin que demorèc d'aperaquí demest 6.1. e 5.7 millions d'annadas e siguec descurbert en 2000. Encara ei pas confermat s'Orrorin ei un ancessor des umans moderns. Eth sòn descurbiment siguec ua arrason contra era ipotesi que didia qu'es australopitecids èren ancessors umans coma ipotesi mès estesa sus era evolucion umana en 2012 (1).
Eth nom deth genre Orrorin (plural Orroriek) vò díder "òme originau" en Tugen (2) (3) e eth nom dera soleta espècie classada, O. tugenensis, ven de Tugen Hills, en Kenya, on siguec trapat eth prumèr fossil en er an 2000 (3). En 2007 se traparen 20 fossils mès
Fossils
modificarEs 20 fossils trapats en 2007 includissen : era part de darrièr d'ua maissa en dus peces, ua simfisi e diuerses dents, tres peces de femur, un umer facial, ua falanx proximal e ua falanx distal de dèt (4).
Orrorin auia es dents petites en relacion dab er tamanh de sòn cos. Aguesti dents son disparières des trapades en Australopithecus: es dents laterals son mès petites que no pas es d'Ardipitèc. Es dents son disparières d'ambdús espècies tanben pes canins. Aguestes son mès coma de monard, mès mès petites coma es trapades en monards deth Miocèn e era hemelha de chimpanzé. Orrorin auia uns postcanins petits coma es umans moderns mentre qu'es d'Australopitecids èren plan mès grossi (4).
Eth cap deth femur ei redond, eth còth ei long e oval en seccion. Açò suggereish qu'Orrorin ère bipede, mès eth postcran indica que pujaua as arbes. Era falanx proximal ei corva mentre qu'era falanx pollicodistal ei coma es des umans en tamanh e açò es relaciona dab tot er hèt de hèr utís mès auriá mès d'èster associat ara abilitat d'agafar, util tà pujar as arbes en aguest context (4).
Dempús qu'es fossils seguessen trapats en 200 aneren ath museu comunautari deth vilatge de Kipsaraman, mès aguest barrèc. Des d'aqueth moment e segontes eth conservator dera Comunautat de Museus de Kenya, Eustace Kitanga, es fossils son en un banc secret de Nairobi (5).
Classament
modificarS'Orrorin demostra èster un ancessor uman directe, es australopitecids coma Australopithecus afarensis (Lucy) aurien d'èster classats coma ua branca lateral dera familha des ominids : Orrorin demorèc auans, gaireben 3 millions d'annadas auans e ei plan mès parièr as umans moderns que non pas Australopithecus afarensis. atau qu'eth femur d'Orrorin ei morfologicaments mès proche ath d'Homo sapiens que non pas eth de Lucy. Totun. encara i a discussion sus aguest ponch (6).
D'autes fossils (mamifèrs), trapats ena Lukeino Formation, mostren qu'Orrorin demorec en un environament de bosc totjorn verd e pas ena savana coma diden diuerses teories dera evolucion umana.
Descurbiment
modificarEra equipa que trapec aguesti fossils en 2000 auia coma cap Brigitte Senut e Martin Pickford (2) deth Museu Nacional d'Istoria Natural. Es descurbidors concludiren qu'Orrorin ei un ominin sus era base d'ua locomocion bipede e era sua anatomia dental. Segontes açò, diden qu'era desseparacion demest es ominins e es grani simis africans siguec hè 7 millions d'annadas, pendent eth Messinian.
Açò ei disparièr deth qu'arremerquen es relotges molleculars, mès i a pas pro acòrd demest era majoritat de paleoantropològs. Es 20 fossils an sigut trapats en quate lòcs dera Lukeino Formation : d'aguesti, es fossils de Cheboit e Aragai son es mès ancians (6.1 millions d'ans) mentre qu'es trapats en Kapcheberenk son mens ancians (5.7 millions d'ans) (4).
Tà vèder tanben
modificar- List of human evolution fossils (with images)
- Martin Pickford
- Praeanthropus
Notes
modificar- Reynolds, Sally C; Gallagher, Andrew (2012-03-29).African Genesis: Perspectives on Hominin Evolution.ISBN 9781107019959.
- a b Senut et al. 2001
- a b Haviland et al. 2007, p. 122
- a b c d e Henke 2007, pp. 1527–9
- "Whereabouts of fossil treasure sparks row". Daily Nation. May 19, 2009. Retrieved December 2010.
- a b Pickford 2001, Interview=='Referències==
- CogWeb. "Orrorin Tugenensis: Pushing back the hominin line". UCLA. Retrieved December 2010.
- Haviland, William A.; Prins, Harald E. L.; Walrath, Dana; McBride, Bunny (2007). Evolution and prehistory: the human challenge. Cengage Learning. ISBN 0-495-38190-X.
- Henke, Winfried (2007). Henke, Winfried; Hardt, Thorolf; Tattersall, Ian, eds. Handbook of paleoanthropology: Phylogeny of hominids. Springer. pp. 1527–9. ISBN 978-3-540-32474-4.
- Pickford, Martin (December 2001). "Martin Pickford answers a few questions about this month's fast breaking paper in field of Geosciences". Essential Science Indicators.
- Senut, Brigitte; Pickford, Martin; Gommery, Dominique; Mein, Pierre; Cheboi, Kiptalam; Coppens, Yves (2001). "First hominid from the Miocene (Lukeino Formation, Kenya)". Comptes Rendus de l'Académie de Sciences 332 (2): 137–144.Bibcode:2001CRASE.332..137S. doi:10.1016/S1251-8050(01)01529-4. Retrieved November 2012.
'Pàgines web
modificar- Orrorin tugenensis - The Smithsonian Institution's Human Origins Program