Numidia
Numidia (202 - 46 a. C.) èra un ancian reialme berebèr african ara desaperegut. S'espandissiá suls territòris actuals d'Argeria e en partida de Tunisia (Nordafrica) que mai atard venguèt una província romana e un estat vassal roman. Se trapa dins la frontièra orientala de l'Argeria d'uèi, bordada per la província romana de Mauritània (dins l'Argèria e lo Marròc modèrnes) a l'oèst, la província romana d'Africa (Tunisia actuala) a l'èst, la mar Mediterranèa al nòrd e lo desèrt del Sahara al sud. Los sieus abitants èran los numíds.
.png)
Istòria
modificarLa ''Numidia Nova'' èra pas mais qu'una pichona partida del país que los romans d'en primièr nomenèron atal, e que s'espandissiá dempuèi fins als tèrmes del territòri de Cartage e del riu Malva, correspondent de l'Argeria d'ara. Se dividissiá en una multitud de pòbles amb de caps independents, los mai comengut son los masils e los masesils. La raïtz *masi- qu'apareis dins fòrça etnonims e de noms d’ostal nimíds es ligada al mot amazigh.
Numidia èra somesa d'en primièr als cartagineses, e foguèt mai tard ocupada per Agatocles, tiran de Siracusa, que la evacuèt pauc après. Los sobirans del país avián una partida de la lor cort a l'oèst, a Siga, e per d'autra en Zama. Lo prince mai ancian, nomenat Narva, èra maridat amb una sòrra d'Annibal, e lo sèu filh Gaia (qu'èra lo paire de Masinisa) regnava pendent la Segonda Guèrra Punica.