Movement dei Corsets Jaunes
Lo movement dei Corsets Jaunes en França es un movement sociau espontanèu qu'apareissèt en octòbre de 2018 e s'estendèt dins de proporcions mendras a d'autres país. Tròba son ourigina dins la difusion sus lei rets socialas d'encoratjaments per manifestar.
.
La mobilizacion si motivèt au començament per la denegacion de l'aumentacion de la taxa interiora de consumacion sus lei produchs energetics (TICPE). S'alarga rapidament a d'autrei revendicacions fiscalas e socialas (auça dau poder de crompa dei classas mejanas e populàrias, mantèn dei servicis publics, taxacion dau querosène e dei fiols maritimes, restabliment de l'ISF...), ensin que politicas (melhorament de la democracia representativa, especialament per lo referendum d'iniciativa ciutadana, demission dau President de la Republica, Emmanuel Macron...).
A partir dau 17 de novembre de 2018, lo movement s'organiza a l'entorn de blocatges de rotas e giratòris e de manifestacions nacionalas cada dissabte. L'oupinion publica sosta per la màger part lei protestacions, que tròban un sostèn fòrt en zòna rurala e periurbana, mai s'estendon tanben ai gròssei vilas, onte de violéncias au moment dei manifestacions setmanieras provòcan de degalhs materiaus importants e donan luec a foaça arrestacions. A l'oucasion de recampaments locaus, dètz personas moaron e de centenaus d'autras si fan bleçar, mai o mens grevament, especialament dau caire dei manifestants.
Au començament lo poder executiu èra ostile a tota revendicacion dau movement, mai finalament renonciá a l'auça de la TICPE e anonciá de mesuras que lei manifestants jutjan insufisentas e que meton pas tèrme a la contèsta.