Laton

Lo laton es un aliatge de coire e zinc. Es mai dur que lo coire, es ductil e se pòt fabregar de placas primas. L'aliatge actual comencèt a èsser utilizat vers lo sègle XVI.

Dat decoratiu de laton, al costat d'exemples de coire e zinc.

Avant se nomenava laton quin que siá aliatge de coire, realizat amb d'estam. Es possible que lo laton dels temps antics sián fach amb de coire e estam, çò que coneissem ara coma bronze.

Propietats

La seuna malleabilitat varia segons la seuna composicion e la temperatura, e se pòt mesclar amb d'autres substàncias, amb de quantitats minimas. Qualques tipes de lauton son malleables sonque a freg, d'autres sonque a caud, e d'autres os on pas a cap de temperatura. Totes los tipes d'aquel aliatge venon fragiles quand se caufan a una temperatura pròcha del punt de fusion.

Obtencion

Per obtenir de laton, se mescla lo zinc amb lo coire dins un crusòl o un forn. Los lingots se laminan a freg. Las barras o placa se pòdoen laminar en barretas o se talhar en bendad capables de s'estirar-se per fabricar de fials.

Tipes

I a fòrça menas de laton segon l'utilitzacion a qué son destinadas, Doncas lo laton a una composicion quimica diferenta. Qualques exemples:

• Laton (Cu63/Zn37): 63% de Coire + 37% de Zinc
• Laton (Cu70/Zn30): 70% de Coire + 30% de Zinc
• Laton per fabregar:

Cu (Coire): 58,0 - 61,0%

Pb (Plomb): 1,5 - 2,5%

Fe (Fèrre): 0,30% (max.)

Autres ensems: 0,50% (max.)

Zn (Zinc): lo rèsta

• Laton per mecanizacion:

Cu (Coire): 57,0 - 59,0%

Pb (Plomb): 2,5 - 3,5%

Fe (Fèrre): 0,5% (max.)

Sn (Estam): 0,4% (max.)

Ni (Niquèl): 0,5% (max.)

Al (Alumini): 0,1% (max.)

Altres ensems: 0,2% (max.)

Zn (Zinc): la rèsta