Lac Agassiz

Lo lac Agassiz èra un lac immens qu'ocupava entre los millennis X e VII ab. J.C. la part centrala del continent nòrd-american, mai precisament la region dels Grands Lacs actuals. D'en primièr postulat per William Keating en 1823, son existéncia foguèt confirmada après que Louis Agassiz aguèt lo primièr establit son origina glaciària en 1879.

Format fa aperaquí 11 700 ans, lo lac cobrissiá una granda part de Manitòba, la part occidentala d'Ontàrio, una part de Minnesòta, del Dakota del Nòrd e de Saskatchewan. A son extension maximala, auriá cobèrt fins a 440 000 km², siá 25 % de mai que la mar Caspiana actuala.

Fa 8500 ans, los glacièrs recuolèron rapidament e lo lac Agassiz se demesiguèt, mas cobrissiá encara las planas al sud de la baia d'Hudson. Sas aigas comencèron de desbordar d'en primièr cap al Mississippí per l'intermediari del riu Minnesòta, puèi dins lo flume Sant Laurenç. Subran, fa aperaquí 8200 ans, las aigas del lac s'espandiguèron per la baia d'Hudson e, en qualques meses, gaireben tot lo lac se voidèt dins l'atlantic nòrd. Los cercaires pensan qu'aqueste apòrt d'aiga glaciària provoquèt un refrejament brutal de l'ocean, contrariant lo corrent del Golf e engendrant una baissa de las temperaturas de 5 °C en Euròpa per mantun sègles.

Uèi, del ancian lac demoran qualques vestigis, lo lac Winnipeg, lo lac Winnipegosis, lo lac Manitòba e lo lac dels Bòsques entre autres, mas tanben de vals fertilas coma la del riu Roge del Nòrd e del riu Assiniboine.