Ipogèus de Fòntvielha
Leis ipogèus de Fòntvielha, mai ancianament qualificats d'ipogèus d'Arle, ò mai comunament d'ipogèus d'Arle-Fòntvielha, son de construccions datadas dau Neolitic situadas sus la comuna de Fòntvielha dins lo departament dei Bocas de Ròse, en França.
Caracteristicas genaralas
modificarRespectivament denomenats Ipogèu de Bounias, Ipogèu de la Fònt, Ipogèu dau Castelet (ò d'Arnaud-Castelet), e Ipogèu de Còrdas (ò Bauma dei Fadas) aquestei ipogèus, que lo dolmen de Cotinhargas li es ara associat, son totei situats tocant la montanha de Còrdas.L'ipogèu de Còrdas, lo mai grand dei quatre, es dins la partida occidentala, la mai auta dau crestenc d'aquela montanha, en fàcia de la plana dau Castelet onte s'atròban leis tres autrei.
Son pas d'ipogèus stricto sensu bòrd que lei tombas foguèron pas integralament cavadas dins la ròca coma de baumas artificialas, ni mai de monuments megalitics completament bastits coma un dolmen, mai son de cròs cubèrts de lausas megaliticas, de monuments de l'arquitectura mixta[1]. Aquelei trencadas comprenan en generau tres partidas : un corredor d'accès davalant en escaliers que mena a una antecambra (mai ò mens individualizada segon lei cas), puei a una cambra funerària pròpriament dicha, pron alongada, de la forma rectangulara ò leugierament trapezoïdala vista de dessús[2].
Son omogeneïtat arquitecturala indica que sa construccion foguèt contemporanèa. Sa concepcion s'emparenta a aquela deis tombas galarias, aquestei monuments podrián èstre estat bastits dins la seconda mitat dau IVen millenari e emplegat lòng dau IIIen millenari avant nòstra èra.
Lei quatre ipogèus son classats au titre dei monuments istorics[3],[4],[5],[6].
L'ipogèu dau Castelet, proprietat de la comuna de Fòntvielha, es lo solet monument libre d'accès per lo public.
Ipogèu de Còrdas
modificarL'ipogèu de Còrdas, tanben dicha Bauma dei Fadas, ò Ipogèu dei Fadas de Còrdas e mai Espada de Roland, es «un dei monuments megalitics mai impressionnants en Euròpa occidentala»[1]. Emai son existéncia foguèt coneguda de lònga tòca, l'ipogèu es menciont per lo pemier còp per Louis Mathieu Anibert en 1779. Foguèt violat a una epòca desconeguda, lei pilhaires estent intrats dins l'edifici per un trauc dins le plafon e ges de materiau arqueologic i foguèt descubèrt. Segon Guilaine, l'edifici es de tròp granda talha per una tomba collectiva e sa posicion centrala a la cima de la montanha de Còrdas, senhorejant leis auteis edificis es pas anodina, podriá ansin non pas èstra una toma mai un sanctuari ceremoniau cérémoniel[2].
Arquitectura
modificarEs un dei plus grands ipogèus de tot lo monde mediterranèu[7]. Se compausa d'un escalier monumentau, d'un « nartèx» ambe de lòtjas e d'un corredor voutat.
Ipogèus de Bounias e de la Fònt
modificarIpogèu dau Castelet
modificar
Dolmen de Cotinhargas
modificarReferéncias
modificar- ↑ 1,0 et 1,1 Sauzade 1977
- ↑ 2,0 et 2,1 Joussaume 2014
- ↑ Basa Mérimée Notícia N°PA00081264, Ministèri francés de la Cultura.
- ↑ Basa Mérimée Notícia N°PA00081267, Ministèri francés de la Cultura.
- ↑ Basa Mérimée Notícia N°PA00081266, Ministèri francés de la Cultura.
- ↑ Basa Mérimée Notícia N°PA00081265, Ministèri francés de la Cultura.
- ↑ Chevalier, 2015.
Bibliografia
modificar- Sauzade 1977: Gérard Sauzade, « Les monuments mégalithiques de Fontvieille, près d'Arles (Bouches-du-Rhône) », dans Congrès Préhistorique de France - Compte rendu de la XXe session - Provence - 1-7 julhet de 1974, París, Société préhistorique française, 1977, p. 17.