Gilet parabalas
Un Gilet parabalas es un equipament defensiu destinat a protegir lo torax, l'abdomèn e l'esquina còntra lei tirs d'armas de fuòc leugieras. Son principi es basat sus l'absorpcion de l'energia cinetica de la bala per lei materiaus dau gilet (fibras de kevlar, acier, ceramica...). Son generalament utilizats per lei fòrças de polícia e lei fòrças armadas. Existís divèrsei nivèus de proteccion definits per de nòrmas militaras. La massa totala dau gilet aumenta amb sei capacitats protectivas.
L'idèa d'una tala proteccion data de la fin dau sègle XIX mai la concepcion dau premier modèl utilizable sus lo prat batalhier foguèt lònga. Per exemple, divèrsei prototipes foguèron imaginats durant la Premiera Guèrra Mondiala (1914-1918) mai, inspirats deis armaduras medievalas, èran pas adaptats a la guèrra de trencadas. Durant la Segonda Guèrra Mondiala (1939-1945), l'Armada Roja capitèt de produrre un modèl leugier, format de doas placas d'acier de 2 mm, per lei soudats de l'engèni militar. Podiá arrestar de balas de pistolet mitralhaire tiradas a mai de 100 m mai èra incapable d'arrestar aquelei tiradas per de fusius o de mitralhièras.
L'utilizacion dau kevlar data deis ans 1970 après d'assais amb d'autrei materiaus polimèrs. Permetèt de crear lei premiers gilets leugiers presentant una certana eficacitat. Lor utilizacion se desvolopèt donc lentament durant leis ans 1970-1980 au sen dei fòrças de polícia. Au sen dei fòrças armadas, divèrsei melhoraments aguèron luòc dins leis ans 1990-2000 per permetre d'arrestar leis esclats d'armas explosivas (obús, granadas...) e lei municions d'un calibre de 9 mm. Per aquò, foguèt generalament l'usatge de placas de ceramica que son un complement eficaç dei fibras de kevlar.