Gàrdia Nacionala (França)
La Gàrdia Nacionala es una milícia civica creada en 1789 a la demanda deis electors de París per defendre l'òrdre e la proprietat privada. Organizada segon un modèl militar, èra constituïda de ciutadans armats e aguèt un ròtle important dins la vida politica francesa dau sègle XIX. Foguèt suprimida après lo raliment de plusors batalhons de gardas nacionaus a la Comuna de París.
Istòria
modificarLo periòde revolucionari
modificarLa creacion de la Gàrdia Nacionala es una consequéncia de la presa de la Bastilha per d'insurgents parisencs lo 14 de julhet de 1789. D'efiech, plusors avans jorns avans l'assaut, de manifestacions popularas avián entraïnat de trèbols a París e lo gach reiau aviá pas capitat de dispersar lei manifestants. De mai, l'Assemblada aviá ordonat lo retirament dei tropas reialas concentradas a l'entorn de la capitala. Tre lo 13 de julhet, leis abitants de París demandèron donc la creacion d'una « gàrida borgesa » de 60 batalhons per protegir l'òrdre public e lei bens de la populacion. Leis oficiers serián elegits per lei ciutadans e lei soudats per leis abitants. Lèu, 800 òmes formèron un embrion de gàrdia que participèt a la presa de Bastilha. Lo 15, La Faieta ne'n foguèt nomat comandant e chausiguèt lo nom de « Gàrida Nacionala ». Lo modèl foguèt rapidament imitat per d'autrei vilas francesas e, en decembre de 1789, un decrèt fixèt l'organizacion dei diferenteis unitats.
Après d'autrei decisions legislativas, l'organizacion de la Gàrdia Nacionala foguèt definitivament fixada en octòbre de 1791. Èra vista coma una emanacion de la borgesiá car èra reservada ai ciutadans actius. Segon Robespierre, èra pas una fòrça militara destinada a combatre l'enemic, mai un còntrapés au poder dau cap de la fòrça militara. Dins lei fachs, la Gàrdia Nacionala de París alinhava en teoria d'efectius importants dotats d'un centenau de canons. Aguèt un ròtle centrau dins mai d'un eveniment revolucionari (en particular durant lei jornadas dau 20 de junh e dau 10 d'aost de 1792) e una partida de seis unitats participèt ai Guèrras Revolucionàrias. Sosteniá pas totjorn leis idèas republicanas. Per exemple, en 1795, lei seccions reaccionàrias de l'oèst parisenc assaièron sensa succès de prendre lo contraròtle de la capitala. Per empachar una autra insureccion, lo comandant centrau de la Gàrdia creat per La Faieta foguèt suprimit e la Gàrdia Nacionala venguèt ansin una juxtaposicion de batalhons.
De la Revolucion a la Comuna de París
modificarNapoleon Bonaparte tornèt organizar la Gàrdia Nacionala. Tot en gardant una organizacion capabla de mantenir l'òrdre public, assaièt de la devesir e de l'afeblir per l'empachar de reversar lo poder. L'utilizèt tanben coma resèrva de combatents e lei coòrtas de Gàrdia aguèron un ròtle creissent dins lei guèrras de l'Empèri. En particular, a partir de 1814, foguèron engatjadas dins la defensa dau territòri. Aquò menèt a un recrutament mai e mai important e Napoleon permetèt finalament ai classas popularas de jonhér la Gàrdia en 1815.
A la Restauracion, la Gàrdia foguèt mantenguda, mai sei quadres republicans foguèron epurats. Pasmens, demorèt un bastion deis idèas liberalas e proclamèt mai d'un còp son estacament a la Carta. Foguèt ansin brèvament dissouguda de 1827 a 1830. Loís Felip Ièr la restaurèt. Recrutada au sen dei ciutadans de 20 a 60 ans que pagavan l'impòst fonsier, la Gàrdia venguèt una institucion centrala de la Monarquia de Julhet. Seis oficiers èran elegits, mai seis unitats èran plaçadas sota l'autoritat dau ministre de l'Interior e dei prefèctes. Durant aqueu periòde, la Gàrdia Nacionala de París sostenguèt ansin lo regim durant leis insureccions de junh de 1832 e de de junh de 1834. En 1848, son raliment a l'insureccion republicana marquèt donc la fin dau regim de Loís Felip.
La Segonda Republica democratizèt la Gàrdia en i acceptant totei lei ciutadans de 20 a 60 ans. Leis efectius passèron ansin de 56 000 a 200 000 òmes. En despiech de divisions entre leis unitats dominadas per d'obriers ò de borgés, participèt a la repression dei movements sociaus de julhet e son cap, lo generau de la Woestine assaièt pas de s'opausar au còp d'Estat de 1851. Durant lo Segond Empèri, Napoleon III limitèt l'accès a la Gàrdia e demeniguèt son ròtle dins la societat per redurre son influéncia. Dins aquò, de gardas foguèron tornarmai mobilizats après l'intrada en guèrra còntra Prússia. La Gàrdia participèt a la defensa dei vilas fortificadas, especialament París. Après la fin de la guèrra, lei batalhons parisencs formèron lo còr de l'armada de la Comuna de París. La Gàrdia foguèt alora definitivament dissouguda après la Setmana Saunosa.
La recreacion d'una Gàrdia Nacionala en 2016
modificarEn 2016, a l'iniciativa de François Hollande, una Gàrdia Nacionala novèla foguèt creada. Pasmens, es un còrs de resèrva qu'a ges de rapòrt amb la milícia ciutadana dau sègle XIX. D'efiech, es format de reservistas que son en servici quauquei desenaus de jorns cada an. En 2021, leis efectius totaus èran de 77 000 òmes.
Annèxas
modificarLiames intèrnes
modificarBibliografia
modificar- (fr) Roger Dupuy, La Garde nationale, 1789-1872, Gallimard, 2010.
- (fr) Louis Girard , La Garde nationale , 1789-1871, París , Plon, 1964, 380 p.