Francés Pelós (en grafia classica ; eu signèt Frances Pellos) foguèt un matematician e un escrivan de lenga occitana originari de Niça. Es l'autor dau Compendion de l'Abaco lo premier libre estampat en occitan (a Turin, en 1492).

Compendio de lo abaco, 1492
Niça, quauqueis annadas avans Pelós
Escut dei Pellosio

Robèrt Lafont ne'n faguèt una edicion amb un estudi. Per eu, la lenga de Pelós es a l'encòp classica e niçarda.

Sobre Pelós sabem solament çò que marquèt a la fin de son òbra :

Complida es la opera, ordenada e conclida
Per noble Frances pellos, citadin de Nisa,
Laqual opera a fach, primo ad laudem del criator
Et ad laudour de la ciutat sobredicha,
Laqual es cap de Terra Nova dn Provensa,
Contat es renomat per la terra universsa.

Lafont, lo sabent noble e originari de Niça, faguèt de recèrcas genealogica e, per eu, Pelós seriá membre de la familha dei Pellosio, de l'escut "d'aur ambé l'ors passant de sable".

Quauqueis ans après, Joan Francés Fulcònis escriguèt un tractat d'aritmetica, la Cisterna Fulconicra, inspirada dau Compendion (dins son edicion, Rogièr Rocca et Romieg Gastaglia mostrèron que la similitud d'exemples numerics de Fulcònis ambé Pelós podiá pas èstre lo fruch de l'azard) mais sensa citar son predecessor.

Bibliografia

modificar
  • Pellos, Francés - Lafont, Robert. Compendion de l'abaco. Montpelhier : Universitat de Montpelhier, 1967.
  • Fulconis, Jouan-Francés. La Cisterna fulconicra. Niça : Lou Sourgentin, 1996.