Felibritge

Lo Felibritge (nòrma classica) o lou Felibrige en nòrma mistralenca originala) es una associacion qu'a per vocacion de favorizar e d'organizar la sauvagarda e la promocion de la lenga occitana e de tot çò que constituís la cultura especifica dei país de lenga d'òc. Son programa es patriotic, lingüistic e literari.

Acamp de fondacion dau Felibritge en 1854

Lei membres d'aqueu movement son lei felibres e lei felibressas. Çò relatiu o pertanhent au Felibritge receu l'adjectiu felibrenc -a.

La creacion dau Felibritge

Lo Felibritge se fondèt lo 21 de mai de 1854, jorn de Santa Estela, au castèu de Fòntsegunha, proprietat de Giera a Castèunòu de Gadanha (Provença). Sei sèt fondadors (lei primadiers), segon la version oficiala, son Frederic Mistral, Teodòr Aubanèu, Josèp Romanilha, Joan Brunet, Ansèume Matieu, Pau Giera e Anfós Tavan.

Santa Estela es la patrona dau Felibritge e lo congrès annuau de l'associacion se fa cada an a una data pròcha de la fèsta de santa Estela.

Estructura dau Felibritge

Lo Felibritge a una estructura ben particulara. Es devesit en sèt mantenenças (seccions regionalas) de Provença, d'Auvèrnha, de Guiana-Peiregòrd, de Lemosin, de Lengadòc, de Gasconha e de Catalonha, qu'an caduna a son cap un sindic e un vicesindic. Au cap dau movement se tròba lo consistòri compausat de cinquanta majoraus qu'elegisson lo capolier (president), que serà ajudat per lo clavaire e lo baile.

L'associacion se recampa un còp l'an, a cada còp dins una vila diferenta, a una data pròcha de Santa Estela, a l'encòp per festejar e per definir la politica de l'organizacion per l'annada. La reünion se ditz Santa Estela.

Felibritge e occitanisme

Lei principis fondadors dau Felibritge, dempuei 1854, an totjorn defendut l'ensems de la lenga occitana e dau país d'Occitània. Lo Felibritge es donc una part integranta e istorica de l'"occitanisme" dins son sens larg e originau (l'occitanisme es tot çò que fa la promocion deis interès d'Occitània, segon Jòrdi Kremnitz).

Lo Felibritge, dins sei tèxts istorics, nomena la lenga occitana en utilizant lei tèrmes de "lenga d'òc", "provençau", "lenga provençala" e tanben "occitan", "lenga occitana". Per Occitània utiliza lei tèrmes de "País d'Òc", "Miegjorn" e tanben "Occitània". En particular, leis estatuts dau Felibritge de 1911 utilizan lei tèrmes d'"occitan" e d'"Occitània": Lou Felibrige es establi pèr garda longo-mai à la nacioun óucitano sa lengo, sis us, soun gàubi e tout ço que coustituïs soun eime naciounau.

Règlas Felibrencas de 1862

Una lenga es un clapàs; es una antica fondamenta onte chasque passant a trach sa pèça d’òr ò d’argent ò de coire; es un monument immènse onte chasca familha a carrejat sa pèira, onte chasca ciutat a bastit son pielon, onte un pòple entier a trabalhat de còrs e d’ama pendent de cents e de mila ans. Una lenga, en un mòt, es la revelacion de la vida vidanta, la manifestacion de la pensada umana, l’estrument subresant dei civilizacions e lo testament parlant dei societats mòrtas ò vivas.

(En grafia originala: Uno lengo es un clapas; es uno antico foundamento ounte chasque passant a tra sa pèço d’or o d’argènt o de couire; es un mounumen inmènse ounte chasco famiho a carreja sa pèiro, ounte chasco ciéuta a basti soun pieloun, ounte un pople entié a travaia de cors e d’amo pendènt de cènt e de milo an. Uno lengo, en un mot, es la revelacioun de la vido vidanto, la manifestacioun de la pensado umano, l’estrumen subre-sant di civilisacioun e lou testamen parlant di soucieta morto o vivo.)

Lei capoliers

Article principal : Capolier dau Felibritge.

Lo capolier actuau es Paulin Reynard, elegit lo 6 de junh de 2022.

Vejatz tanben

• Nòrma classica
• Nòrma mistralenca
• Frederic Mistral

Liames extèrnes

• (fr) Sit oficial

Nòtas

• Portal de la literatura
• Portal de Provença