Experiéncia de Rutherford

L’experiéncia de Rutherford, nomenada tanben experiéncia Geiger-Marsden, es una importanta experiéncia de fisica menada en 1909 per Hans Geiger (1882-1945) e Ernest Marsden (1889-1970) sota la direccion d'Ernest Rutherford (1871-1937). Permetèt de mostrar la concentracion de la carga positiva de la matèria dins un espaci de volum fòrça pichon. Aquò foguèt a l'origina dau modèl lacunari de la matèria e dau desvolopament dau modèl modèrne de l'atòm.

Esquèma generau de l'experiéncia de Rutherford.

L'experiéncia èra realizada dins un environament sota vuege. Una fònt radioactiva emetritz de particulas α permetiá de produrre un fais de particulas α qu'èra dirigit còntra una fuelha d'aur fòrça fina (6 000 Å). Darrier aquela fuelha, un ecran foguèt plaçat per visualizar lei posicions d'arribada dei particulas α après passatge a travèrs la fuelha. Lo bombardament de particulas α durèt quauquei minutas.

La màger dei ponchs d'arribada dei particulas èran dins l'axe dau fais (99,9%). Pasmens, leis autors de l'experiéncia foguèron suspres per la preséncia d'un nombre important de ponchs situats en fòra de l'axe e per lo retorn en darrier de certanei particulas α. Aquò permetèt de desvolopar una representacion novèla dau modèl atomic basada sus :

• un atòm principalament format de « vuege » (caractèr lacunari de la matèria).
• la concentracion dins un volum fòrça feble dau nuclèu atomic (qu'assosta sa carga positiva).

A partir d'aquelei resultats, Rutherford desvolopèt lo modèl planetari de l'atòm : leis electrons cargats negativament èran en orbita a l'entorn d'un pichon nuclèu cargat positivament. Pasmens, aqueu modèl durèt gaire car èra invalidat per lei lèis de l'electromagnetisme e per la quantificacion dei raionaments electromagnetics. En revènge, representèt una etapa importanta dins la concepcion dau modèl modèrne de l'atòm que faguèt son aparicion dins lo corrent dei decennis seguents.

Liames intèrnes

• Atòm.
• Experiéncia.