Espelugas de Medós
Eras espelugas de Medós que's tròban en vilatge d'Astèr, entre Banhèras de Bigòrra e Campan, en departament francés deths Hauts Pirenèus. Shens tralh de preséncia umana preïstorica, que son traucadas per un arriu sosterran qui constitueish ua deras brancas de resurgéncia d'Ador. Qu'embarra un sarròt d'estalactitas, estalagmitas e cascadas petrificadas. En ehèit, en 1948 que comencèn d'estar exploradas per espeleològs qui volèvan conéisher er'origina deras loas aigas e qui descrobín eth lor arriu sosterran. Totun, er'entrada qu'èra coneishuda autanlèu 1789 mès qu'èra boçada per argèla.
Autanlèu eth miei deth sègle XVIau, eth lòc qu'avèva ja suscitat er interès deths romius. En 1552, era verge Maria qu'aparescó a un aulheret. Puish en 1588 er'aulhèra Lilòia qu'auè duas aparicions dera verge devath ua arròca d'on e sortiva ua hont, çò qui permetó er estanc der'epidemia de pèsta ena region. Que s'i installè un convent capuchin, desapitat pendent era Revolucion Francesa. Ua capèra qu'arcuelh, enqüèra uei, eth pelegrin.
Autanlèu era loa inauguracion eth 19 de noveme de 1950 eras espelugas que son obèrtas ath public e ua partida dera visita que's hè a bòrd d'ua barca.