La '''filologia''' es la sciéncia de l'estudi dels tèxtes e lengas ancianas. Al sègle XIX èra la sciéncia precursosa de la [[lingüistica]] e dempuèi lo sègle XX es venguda una part de la [[lingüistica]]. Aqueste tèrme significa inicialament amor (del [[grèc]] ''Filo-'') d'aprendre e literatura (del [[grèc]] ''-logia''). Dins las tradicions academicas de maitas nacions, lo nom "Filologia" descriu l'estudi d'una lenga amassa amb sa literatura e tanben los contèxtes istorics e culturals que son indispensables per tal de comprendrecomprene los trabalhs literaris e los autres tèxtes culturals significatius. La filologia compréncompren doncas l'estudi de la [[gramatica]], la [[retorica]], l'istòria o l'interpretacion d'autors, coma tanben las tradicions criticas associadas a una lenga en particular.
Aquesta definicion ven un brinpauc curiosa uèi e la filologia tendístend ara a se referir als estudis academics associats a una lenga, en i gropar de domenis coma la [[fonetica]], la [[morfosintaxi]], la [[dialectologia]], la [[lingüistica istorica]], etc. dins la partida de lenga e los periòdes divèrses de la literatura que i correspondon.
Demest las brancas de la Filologiafilologia cal citar la [[lingüistica istorica]]. Foguèron observadas de semblanças prigondas entre lo [[sanscrit]] e leslas llengüeslengas europeeseuropèas, tre lo [[sègle XVIII]], çò que menèt a l'elaboracion de la teoria del proto[[protoindoeuropèuindoeuropèu]]. L'interésinterès de la filologia dins las lengas ancianas portèt a l'estudi de las lengas percebudas coma "exoticas" pendent lo sègle XIX pel fach que podrián aportar d'ajudas per comprendrecomprene las originas dels tèxtes mai ancians.
Als [[Estats Units d'America]], l'''[[American Journal of Philology]]'' foguèt fondat en [[1880]] per [[Basil Lanneau Gildersleeve]], un professor de Letras classicas de l' [[Universitat Johns Hopkins]]. Dins lo domeni occitan cal citar la [[Revue des Langues Romanes]], revista fondada a Montpelhièr e capitanejada per A. Roqueferrier a la fin del sègle XIX.
La Filologiafilologia compréncompren tanben d'analisis de tèxtes, la dichanomenada críticacritica textualtextuala, que ensajaqu'assaja de reconstruirereconstruir lo tèxt original perdut que serviguètservissent de modèl a lasde còpias manescrichasmanuscritas posterioras. Per tal deo capitaraconseguir, se basa sulssus las errors de transmission, dins las variantas localas e dins l'analisi exaustiva tant del tèxt coma dedel sonsieu supòrt per establir l'arbre genealogic de l'òbra. AquestaAquela branca es çò quque s'esentend sonatcoma filologia dins los [[païses francofòns]], que s'estiman maipreferisson d'emplegarutilizar d'autres tèrmes per la rèsta de las disciplinas lingüisticas de mai.
