Joan de Cantalausa : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m →Ligams extèrnes : {{Portal|Roergue|LitOc|Occitània}} |
mCap resum de modificació |
||
Linha 22 :
Tornat a Rodés, ensenha alara l’anglés dins un collègi e assumís tanben la foncion de susvelhant. Es a la debuta de las annadas 1970 que va se revelar la granda aventura de sa vida, son enrabiadura per l’Occitan. A 45 ans, se ronça a tot perdut dins l’estudi e l’aparada d’aquesta lenga ambe un vam remarcable. Professor d’Occitan dins los licèus de Rodés, redigís de manuals pedagogics en Occitan, puèi un Diccionari illustrat. Seguiràn nombrosas reviradas, demest las qualas, Los evangèlis (la Bona Novèla) a partir del tèxt grèc original, lo Libre de la Jungla, lo Cantic dels cantics, Las Letras de mon molin, Lo Vièlh òme e la Mar, Reprim de Giono, de Mirgas e d’Òmes de Steinbeck ; en mai de bendas dessenhadas d’Asterix per ne citar que las mai remarcablas.
Cercaire infatigable, li caldrà sièis annadas de trabalhs per capitar en 1989 un libre monumental entitolat ''Als raiçes de la lenga nòstra'', un estudi de las lengas parladas entre 480 e 1080 de l’èra aquesta. En 2003 publica l’obratge considerat per fòrçes coma son obratge màger, lo diccionari General Occitan subre
- Clamenç PECH - Dins son libre de jovença ''Sus los camins de la vida'', un libre testament, intellectual e esperital d’aqueste autor prolific, daissa tressusar son esmoguda, sa retenguda, son umilitat malgrat un eretatge tant important o encara sa combativitat. Cita un vèrs de Guilhèm d’Aurenja : “L’espèr es pas necessari per entreprene, capitar es pas necessari per contunhar”. L’abat Combas agèt paur d’aver vodat tant de temps per res, a sa lenga… La preséncia de son diccionari sus fòrça burèus o tauletas de nuèch, la meteissa enveja capuda de tornar aprene la seuna lenga, generacion aprèp generacion e la volontat persistenta de veire lo mond segon un autre crivèl, l’aurián lèu fach, rassegurat.
- Sèrgi GAIRAL - Darrièr l’òbra i a un òme e quin òme ! Un òme a l’encòp simple e excepcional. La lectura de sas memòrias me confirmèt una de sas qualitats extraordinàrias, sa memòria. Jamai ai legidas de descripcions tan precisas e detalhadas dels paisatges americans o de la vida en Índia. Cossí s’es possible de se remembrar tot aquel vocabulari tocant a las divinitats, a las gents, als vestits, a las costumas… ? Cap d’especialista auriá escrich mièlhs qu’el ! E tot aquò dins un Occitan d’una riquesa incresible ; per dire d’avançar mai rapidament abans de se lançar complètament dins l’estudi de l’anglés, memorèt 20 000 mòts e après, agèt pas lo mendre problèma per dintrar dins una lenga que parlava correntament. Descobriguèri sa memòria tan lèu que comencèrem a trabalhar ensems 10 ans fa. Se remembrava quand e ont aviá entendut (o legit) tal mot, tala expression e qual l’aviá emplegada. Ne soi encara a me demandar cossí òm pòt conéisser tan prigondament una lenga. Cal l’aimar fòrt plan, mas aquò sufís pas ; cal èsser qualqu’un a part, çò qu’èra Cantalausa e cal tanben una capacitat de trabalh fòra nòrma. Quant d’oras passèt a cercar, a legir, a espepissar de manuscrits ancians, a passar minuciosament totas las paginas de mantunis diccionaris o d’autres obratges, a prene de notas. Per son Diccionari General Occitan, quand encapèt que sens l’informatica i arribariá pas, trabalhèt pendent 6 ans, gaireben nuèit e jorn e enfin lo publiquèt, conscient que i a viá de mancaments e de causas a melhorar. Contunhèt d’i trabalhar per faiçonar una edicion nòva que se pòt telecargar sul site : http://Amourdelire.free.fr/tele.html e que se pòt crompar en CDRom. Dins son libre de sovença òm se maina qu’es pas totjorn aisit d’èsser tanben òme de glèisa per çò qu’agèt qualques
- Pèire BONNEFOUS, Vicari General a Rodés nos va contar cossí Cantalausa vesiá son espartida : “Quand passarà davant ma pòrta en saquejant la dalha, aquela vièlha femna qu’apelam la mòrt, aurai pas subte ni mai m’anarai pas estremar. Me quilharai tot drech coma un piquet cargat de mos 81 ans e dirai a la vièlha : “T’esperavi pas tant lèu, mas pòdes venir ça que la, lo blat es meissonat, la palhièira es clavada, los libres e los papièrs son plegats. Ai tenguda la rega. Solide que soi pas sens tecas…”. Mas discutarem pas mai… L’ora es l’ora… Anarai a l’ostal. Cargarai las cauças de velors e los solièrs montats. Prendrai la museta, un cunh de pan e un pinton de vin. En passant davant l’estable donarai un còp d’uèlh al tropèl per veire se tot es en règla. Puèi dirai al reveire a totes en quilhant la cana e partirai dapasset pel camin de la comba. Tirarai drech davant ieu, coma se lauravi lo darrièr selhon. Tot en caminant soscarai a la vida : las annadas, las bonas e las meissantas tornaràn passar coma un liuç. E tot d’un còp sens prene garda arribarai al paradís. Quitarai mon capèl coma ai totjorn fach davant lo Bon Dieu. Tossirai un brifon per far veire que soi aquí. Alara lo grand Sant Pèire cridarà d’una vòtz fòrta, coma un brau : “Avèm aicí Cantalausa qu’arriba“. Un fum de mond sortirà de pertot. Tornarai veire mos parents, la familha, los amics e la fèsta tornarà reprene de pus fòrt. Una fèsta que s’acabarà pas jamai.
|