Província romana : Diferéncia entre lei versions
Pagina novèla: Las províncias romanas son, fins a la Tetrarquia vèrs 296, las mai grandas divisions administrativas de la Roma antica en defòra de la peninsula italiana. Son, mai sovent, dirigid... |
(Pas cap de diferéncia)
|
Version del 30 març de 2008 a 16.39
Las províncias romanas son, fins a la Tetrarquia vèrs 296, las mai grandas divisions administrativas de la Roma antica en defòra de la peninsula italiana. Son, mai sovent, dirigidas per un gouvernor.
Roma convertiguèt en províncias, los territòris que conquereguèron. La creacion d'aquel conglomerat, geografic e politic culmina al temps d'August (segle I), que, apuèi fòrça guèrras civilas, establís un novèl regim: lo Principat, que s'acabarà en Impèri. Amb el comença una epoca relativament pacifica, durant laquala, se fa la difusion de la civilizacion romana sus tots los territòris conquerits. Los Emperaires posteriors a August van acabar de configurar l'Impèri. A l'an 117, l'Impèri va coneisser son extension maximala amb las conquestas de Trajan. En aqueles moments, estava divisat en 50 províncias. Dioclecià
Las invasions e la situacion d'Impèri van obligar a una reorganizacion administrativa, al temps de Dioclecian, en 284 :
- Al nivèl le mai bas, las províncias.
- Au nivèl intermediari, los diocèsis, al nombre de 12, regropant las províncias
- Au nivèl superior, las prefecturas, al nombre de 4, regropant los diocèsis.
L'Impèri roman va se divisar definitivament a la mòrt de Teodosi I lo Grand (395), en l'Impèri Roman d'Occident e en Impèri Roman d'Orient.
Creacion de províncias sos la Republica
Note : PC : province gouvernée par un proconsul ; PP : province gouvernée par un propréteur.
- 241 BC - Sicilia, propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 231 BC - Corsica et Sardinia, propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 203 BC - Gallia Cisalpina, propraetorial province (merged with Italy ca. 42 BC)
- 197 BC - Hispania Citerior and Hispania Ulterior, propraetorial provinces (imperial from 27 BC)
- 167 BC - Illyricum, propraetorial province (imperial from 27 BC)
- 146 BC - Macedonia, propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 146 BC - Africa proconsularis, proconsular province (senatorial from 27 BC)
- 129 BC - Asia, proconsular province (senatorial from 27 BC)
- 120 BC - Gallia Transalpina (later Gallia Narbonensis), propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 74 BC - Bithynia, propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 74 BC - Cyrenaica et Creta, propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 64 BC - Cilicia et Cyprus, propraetorial province (senatorial from 27 BC)
- 64 BC - Syria, propraetorial province (imperial from 27 BC)
- 51 BC - Gallia Comata (divided in 22 BC)
- 30 BC - Aegyptus, personal domain of Augustus, getting a special governor styled Praefectus Aegypti
- 29 BC - Moesia, propraetorial province (imperial from 27 BC)
Creacion de províncias sos l'Empèri (Principat)
- 27 BC - Achaea separated from Macedonia, senatorial propraetorial province
- 25 BC - Galatia, imperial propraetorial province
- 22 BC - Gallia Comata divided into Gallia Aquitania, Gallia Belgica, Gallia Lugdunensis, imperial propraetorial provinces
- 15 BC - Raetia, imperial procuratorial province
- ca. 13 BC - Hispania Ulterior divided into Baetica and Lusitania (senatorial propraetorial and imperial propraetorial respectively)
- 12 BC - Germania Magna, lost after 9 AD
- 6 AD - Iudaea, imperial procuratorial province (renamed Syria Palaestina by Hadrian, and upgraded to proconsular province).
- 14 AD - Alpes Maritimae, imperial procuratorial province
- 18 AD - Cappadocia, imperial propraetorial (later proconsular) province
- ca. 20-50 AD - Illyricum divided into Illyricum Superior (Dalmatia) and Illyricum Inferior (Pannonia), imperial proconsular provinces
- 40 AD - Mauretania Tingitana and Mauretania Caesariensis, imperial procuratorial provinces
- ca. 40 AD - Noricum, imperial procuratorial province
- 43 AD - Britannia, imperial proconsular province
- 43 AD - Lycia and Pamphylia, imperial propraetorial province
- 46 AD - Thracia, imperial procuratorial province
- ca. 47 AD - Alpes Poeninae, imperial procuratorial province
- 63 AD - Alpes Cottiae, imperial procuratorial province
- 67 AD - Epirus, imperial procuratorial province
- 72 AD - Commagene annexed to Syria
- ca. 84 AD - Germania Superior and Germania Inferior, imperial proconsular provinces
- 85 AD - Moesia divided into Moesia Superior and Moesia Inferior, imperial proconsular provinces
- 105 AD - Arabia, imperial propraetorial province
- 107 AD - Dacia, imperial proconsular province (split into Dacia Superior and Dacia Inferior between 118 – 158)
- 107 AD - Pannonia divided into Pannonia Superior and Pannonia Inferior, imperial provinces (proconsular and propraetorial respectively)
- ca. 115 AD - Armenia, Assyria and Mesopotamia, formed by Trajan, abandoned by Hadrian in 118
- 166 AD - Tres Daciae formed: Porolissensis, Apulensis and Malvensis, imperial procuratorial provinces
- 193 AD - Syria divided into Syria Coele and Syria Phoenicia, imperial provinces (proconsular and propraetorial respectively)
- 193 AD - Numidia separated from Africa proconsularis, imperial propraetorial province
- ca. 197 AD - Mesopotamia, imperial praefectorial province
- 197 AD (formalized ca. 212 AD) - Britannia divided into Britannia Superior and Britannia Inferior, imperial provinces (proconsular and propraetorial respectively)
- 214 AD - Osroene