Thomas Carlyle : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Ricou31 (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Ricou31 (discussion | contribucions)
Balisa : editor de codi 2017
Linha 79 :
* "Es pas çò que teni, mas çò que fau, es mon reialme."
 
Carlyle es un dels fòrça rares filosòfs a aver passat la revolucion industriala tot gardant un vejaire non-materialista del mond. Lo libre inclusís de conferéncias amb per de subjècte anant del mond de la religion a la literatura o la politica. Los personatges causits per cada conferéncia son presentats per Carlyle coma d'exemple arquetipals d'individús que, segon lor camp d'activitat, an dramaticament impactat l'istòria d'un biais, pel ben o pel mal, e compren de figuras coma [[Dante Alighieri|Dante]] (poèta), [[Martin Luther|Luther]] (preire), e [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] (re).<ref>I. Ousby (ed.), ''The Cambridge Guide to Literature in English'' (Cambridge, 1995), p. 434.</ref>Lo quita [[Maomet]] ten sa plaça dins lo libre d'una conferéncia titulada "L'eròi coma profèta". Dins son òbra, Carlyle presenta Maomet coma un agent de reforma hegelian, insistís sus sa siceritat e comenta "cossí un sol òme d'esperel, poiriá soudar de tribús en guèrras e de bedoins vagants en una nacion civilizada en mens de doas decennias." Aquesta interpretacion foguèt largament citat pels erudits musulmans cercant un sosten occidental que Maomet èra un dels grands òmes de l'istòria.<ref>{{cite book|author=Kecia Ali|title=The Lives of Muhammad|url=https://books.google.com/books?id=-oWYBAAAQBAJ&pg=PA48|year=2014|publisher=Harvard UP|isbn=978-0-674-74448-6|page=48}}</ref>{{Reflist|30em}}Carlyle sosten "Que los grands govèrnen e que lo autres los reveren," un vejaire que per el èra sostengut per una fe complèxa en l'istòria e al progres de l'evolucion. Las societats, coma los organismes, evoluisson amb l'istòria, prospèran un temps, mas inevitablament venon fèblas e morisson, fasent la place a una mai fòrta, de tipe diferent. Los eròis son aquestes aquestes qu'afirmisson aqueste procés de la vida, acceptant sa crudeltat coma necessària e donc bon. Per eles lo coratge es de vertut mai preciosa que l'amor; los eròis son de nobles, no pas de sants. L'eròi fonciona primièr coma un modèl a imitar pel autres, puèi coma un creator, fasent l'istòria aviar no pas enrè (l'istòria essent la biografia dels grands òmes). Carlyle foguèt un dels primièrs de sa generacion a reconéisser que la mòrt de Dieu d'esperela a pas res d'astruc, levat se l'òme interven e crea de valors novèlas per remplaçar las ancianas. Per Carlyle l'eròi deuriá venir l'objècte d'un culte, lo centre d'una religion novèla se proclamant a l'umanitat coma "lo miracle dels miracles... la sola divinitat que poiriam conéisser." Per la cresença de Carlyle, Bentley prepausa lo nom de vitalisme eroïc, tèrme comprenent a l'encòp una teoria politica, lo radicalisme aristocratic, e una metafisica, lo naturalism subrenatural. Los vitalistas eroïcs crentan que la tendéncias recentas a la democracia place al poder a de rufes, malducats, e immorals, alara que lo cresença en una fòrça transcendenta de la natura que se dirigís en dessús e en naut dona esper qu'aquesta fòrça dominatritz prevalariá al benefici del fòrt, intelligent, e nòble.<ref name="Bentley">Bentley, Eric. ''The Cult of the Superman''. Peter Smith, 1969.</ref>{{rp|17–18,49–58}}
 
Nietzsche èra plan en accòrdi amb lo culte de l'eròi de Carlyle, transferrissent fòrça qualitiats de l'eròi a son concèpte de subreòme. Pensava que l'eròi deuriá èsser venerat, non pas pel ben que faguèt al pòble, mas simplament per admiracion de meravelhós. L'eròi d'esperse se justifica d'èsser grand coma un òme causit pel destin. Dins la lucha per la vida es un conquerent, venent mai fòrt mejans lo conflicte. L'eròi es pas vergonhós de sa fòrça; Puslèu que las vertuts cristiana de doçor, umilitat e compassion, respècta las beatituds del vitalism eroís: coratge, noblesa, ufan, e drech de governar. L'eslogan: "La bona vielha règla, lo plan simple, aqueste qu'a lo poder lo garde, e lo prenga qui pòt."{{rp|52}}
 
Per Carlyle, l'eròi es a vegada similar a l'òme "magnanim" d'[[Aristòtel]] – un paersona que faguèt flòri dins lo sens mai complet. Pasmens, per Carlyle, al contra d'Aristòtel, lo mond es emplit de contradictions amb que l'eròi deu compausar. Totes los eròis serán imperfèctes. Los eroïsme ten dins lor energia creativa fàcia a las dificultats, pas cap dins lor perfeccion morala. Escarnir una tala persona per sos revèrs es la filosofia d'aquestes que cercan lo confòt dins lo mond convencional. Carlyle nomena aquò 'vailetisme', per l'expression 'pas cap d'òme es un eròi per son vailet.'<ref>Carlyle, Thomas (1869). ''On Heroes, Hero-Worship, & the Heroic in History''. London: Chapman and Hall, 301.</ref>