Plaser : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Ricou31 (discussion | contribucions)
Crèa en tradusissent la pagina « Plaisir »
 
Ricou31 (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Balisa : editor de codi 2017
Linha 2 :
Lo '''plaser''' es pel l'[[Vida|èsser vivent]] une sensacion agradabla e vercada. A l’autre tèrme del continuum de satisfaccion, senon que siá d'[[Masoquisme|una autra escala independanta]], existís lo '''desplaser''' (malaise, malcontentament, desagradament…). Lo plaser a un grand nombre de tèrmes mai o mens sinonims (contentament, voluptat, satisfaccion, delicis, regal, jubilacion…) que designan de varietats mai o mens subtilas de l’experéncia.
 
Lo concèpte de plaser es emplegats en [[filosofia]] e en [[psicologia]], sovent associat a un qualificatiu<span></span>: [[Orgasme|plaser sexual]], alimentari, intellectual, professional, mairal, moral, civic (ou del dever complit),{{ etc.}}
 
Dins lo [[bodisme]], lo plaser es considerat coma [[Vedanā|sensacion]] fisica; es tanben al nombre de las vinet e doas facultats citadas per aquesta obesidéncia.
Linha 9 :
En 1952, [[James Olds]] e [[Peter Milner]], collègas de [[José Delgado]], descobrisson per asard, per de rats, las primièras regions cerebralas que l'estimulacion provesís d'efièchs exteriors similaris a l'[[orgasme]]. D'òbras permetèron de cenchar enseguida los centres cerebrals del plaser, coma essent representats pel complèxe Ipotalam lateral - Amigdalas basolateralas. Lo cervelet, lo cortèx frontal e las puntas anterioras dels lòbes temporals prenent tanben partida a la sensacion de plaser.
 
Per l'Òme, l'activacion artificiala d'aqueste airals cerebrals se pòt traduire per la sensacion de plaser, mas es descricha coma una sensacion « d'anar cap l'orgasme sens jamai l'aténher »{{refsou}}.
 
== Filosofia del plaser ==
 
=== Epicur ===
[[Epicur]] es un dels primièrs pensaire del plaser. Constata que nomenam « plaser » çò que cercam dins la vida, e que s'agís donc d'una classificacion posteriora l'experiéncia (idèa qu'utilizarà [[David Hume|Hume]])<span></span>: cercam los plasers, mas simplament que nous nomenam plaser çò que cercam. L'[[epicurisme]] se destria de l'[[edonisme]]. Lo primièr rend compte de la condicion umana - mòrt, los dieus antics ignoran los òmes e d'aqueste fach pòrtan pas cap de jutjament, bon o mal, sus eles. Aqueste dieus pòdon èsser pres coma modèl ideal de perfeccion. Per aténher l'[[ataraxia]], l'òme deu pas cercar a possedir lo poder o a aténher la riquesa al delà de çò que li es necessari per viure - tot en mostrant que lo plaser es necessari al [[bonaür]], plaser trobant sovent sa fonr dins l'apasiment d'una sensacion desagradable veire dolorosa (lo plaser de manjar per calmar la sofrença de la fam per exemple) mas que deu pas se situar dins l'excès que provocarà un estat de dolor futura (Prene fòrça de plaser a tròp manjar e sofrir d'una indigestion enseguida)<ref>VoirVejatz cependantlas lesconcepcions conceptionsdel du bonheurbonaür "négatifnegatiu", commecoma absenceabséncia de douleur dolor: [//fr.wikipedia.org/wiki/Ataraxie Ataraxie[Ataraxia]] pourper [//fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89picure Épicure[Epicur]], [//fr.wikipedia.org/wiki/Nirv%C4%81na Nirvāna[Nirvana]] dansdins lelo bouddhismebodisme. VoirVejatòz aussi cheztanben [//fr.wikipedia.org/wiki/Aristote Aristote[Aristòtel]], [//fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89pict%C3%A8te Épictète[Epictèt]], etc.</ref>:
 
{{citacion blòt|Justament qu'es lo ben primièr e nascut amb nòtra natura, se ronçam pas sus qué que siá plaser: existís fòrça plasers que nos arrestam pas, quand implicam per nodaltre una avalanca de dificultats. (...) Quand donc disèm que lo plaser es nòstre objectiu ultim, entendèm pas atal los plasers dels gorrins ni aquestes que se ligan al gausiment material, coma lo dison las gens qu'ignoran nòstre doctrina o que son en desacòrdi amb ela, o que l’interpretan dins un sens marrit. Lo plaser qu'avèm en vista es caracterizat per l’abséncia de sofrenças corporalas (aponia) e de trebles de l’alma (ataraxia).|author=Epicur|title=Letra a »Menecèu}}
— Letra a Menecèu
 
{{citacion blòt|Tot plaser es a causa de sa quita natura, un ben, mas tot plaser deu pas èsser cercat; tot parièr tota dolor es un mal, mas tota dolor deu pas èsser evitada a tot prètz.|author=Epicur|title=Letra a »Menecèu}}
— Letra a Menecèu
 
Ne cal far l'objectiu de l'existéncia:
 
{{citacion blòt|Vaquí perqué disèm que lo plaser es lo principi e l'objectiu de la vida bienastruca. Es el qu'avèm reconegut coma ben primièr e congenital|author=Epicur|title=Letra a »Menecèu}}
— Letra e Menecèu
 
Presica tanben una vida d'autosufisença, prefigurant tanben l'[[estoïcisme]]<span></span>:
 
{{citacion blòt|Atal, consideram l’autosufisença coma un grand ben: non per satisfar una obsession gratuita de frugalitat, mas per que lo minim, al cas ont mancariá la profusion, nos satisfaga|author=Epicur|title=Letra a »Menecèu}}
Presica tanben una vida d'autosufisença, prefigurant tanben l'[[estoïcisme]]<span></span>:
 
 
Atal, consideram l’autosufisença coma un grand ben: non per satisfar una obsession gratuita de frugalitat, mas per que lo minim, al cas ont mancariá la profusion, nos satisfaga »
— Letra a Menecèu
 
 
=== Khayyam ===
Linha 41 ⟶ 34:
[[Marqués de Sade|Donat Anfós Francés, marqués de Sade]], libertin, mòstra que lo plaser deu èsser al centre de totas las activitats umanas qu'es çò que la Natura donèt a l'òme per qu'il accedir al bonaür - qu'aquò contràrie las valors de la sociatat o non. Aqueste posicionament li permet de "justificar" l'omicidi, l'adultèri, l'incèst e fòrça actes interdits en Occident e endacòm mai per assegurar lo bon foncionament de la societat.
 
{{citacion blòt|A! renonciatz a las vertuts, Eugènia! I a un sol dels sacrificis que se pòsca far a aquestas falsas divinitats, que valga una minuta dels plasers que tastam los otrajant? Vai, la vertut es aps qu'una quimèra, que lo cult consistís pas que dins d'immolacions perpetualas, que dins de revòltas sens nombre contra las inspiracions del temperament. Pòdon èsser naturals de tals movements? conselha la natura çò que l'otratja? Siás pas la candida, Eugènia, d'aquestas femnas qu'ausís nomenar vertuosas. Son pas, se voles, las mèmas passions que nosaltre que servisson, mas n'an d'autras, e sovent plan mai mespresablas… Es l'ambicion, es l'orguelh, son d'intereses particulars, sovent encara la fredor sola d'un temperament que lor conselha pas res. Devèm quicòm a de tal èssers, lo demandi? An pas seguit las unicas impressions de l'amor de se? Es donc melhor, mai savi, mai coma cal de sacrificar  l'egoïsme qu'a la passions? Per ièu, cresi que l'un val gaireben l'autre; e qual qu'escocha pas qu'aquesta derrièra votz a plan mai de rason de segur, qu'es sola organ de la natura, alara que l'autre es pas qu'aquela del necitge e del prejutjat.|author=Sade|title=Filosofia dins lo »salonet}}
— Sade, Filosofia dins lo salonet
 
=== Nietzsche ===
Linha 54 ⟶ 46:
 
== Nòtas e referéncias ==
{{RéférencesReflist}}
 
== Vejatz tanben ==